Wprowadzenie
Terapia osoczem ozdrowieńców jest wykorzystywana w leczeniu pacjentów z ciężkim przebiegiem COVID-19. Dzięki Programowi Rozszerzonego Dostępu (ang. Expanded Access Program – EAP) 92 283 pacjentom w Stanach Zjednoczonych przetoczono osocze ozdrowieńców (COVID-19 convalescent plasma – CCP) zanim terapię tę zatwierdzono do stosowania w nagłych przypadkach przez Amerykańską Agencję ds. Żywności i Leków (Food and Drug Administration – FDA). Skuteczność CCP jest trudna do ustalenia, jednakże uważa się, że terapia ta ma akceptowalny profil bezpieczeństwa i może przynosić korzyści terapeutyczne. Potencjalna korzyść terapeutyczna CCP zależy przede wszystkim od zdolności przeciwciał obecnych w osoczu do neutralizowania SARS-CoV-2 i zahamowania infekcji.
Przeciwciała neutralizujące skierowane są głównie przeciwko domenie wiążącej receptor (RBD) białka S (spike) SARS-CoV-2, co zapobiega przedostawaniu się wirusa do komórek gospodarza. Opracowano kilka testów serologicznych do pomiaru wiązania przeciwciał w surowicy i osoczu z różnymi antygenami SARS-CoV-2. Test neutralizacji PRNT (ang. Plaque Reduction Neutralization Test) uważa się za złoty standard pomiaru skuteczności przeciwciał w neutralizowaniu SARS-CoV-2. W przeprowadzonych wcześniej badaniach wykazano, że opracowane testy immunoenzymatyczne nie zawsze ściśle korelują z testem neutralizacji PRNT. Korelacja ta jest jednak szczególnie istotna podczas wyboru CCP o najwyższej zdolności neutralizacji i/lub unikaniu przetaczania jednostek CCP o niewystarczającej zdolności neutralizacji (NT). FDA zadeklarowała, że osocze ozdrowieńców można zakwalifikować jako jednostki o wysokim mianie przeciwciał, jeśli współczynnik sygnału/odcięcia wynosi ≥12 z użyciem testu Ortho VITROS SARS-CoV-2 immunoglobulin G (IgG) (OVSARS2IgG). Podobnie jak inne zastępcze testy neutralizacji, OVSARS2IgG służy określeniu wiązania przeciwciał z S1 SARS-CoV-2. Test ten jednak nie był porównywany z PRNT z oryginalnym SARS-CoV-2.
Celem niniejszego badania było scharakteryzowanie zdolności neutralizacji CCP z użyciem PRNT z oryginalnym SARS-CoV-2, a także ocena kryteriów kwalifikacji do przetoczenia CCP z użyciem testu OVSARS2IgG.
Metody
Próbki osocza do badania pobrano od osób, które spełniały wszystkie wymogi kwalifikacyjne dawców opracowane przez FDA oraz zgodnie z wytycznymi New York Blood Center (NYBC). Od dawców wymagano przedstawienia dodatniego wyniku badania PCR w kierunku SARS-CoV-2 lub dodatniego wyniku testu serologicznego po wyzdrowieniu i braku objawów co najmniej przez 2 tygodnie. Osocze oddawano dobrowolnie w odstępie co najmniej 7 dni między kolejnymi pobraniami. Do czasu badania próbki przechowywano w temperaturze –20°C. Zdolność neutralizacyjną oceniano pod kątem 50% (PRNT50) i 90% (PRNT90) redukcji wirusa za pomocą testu neutralizacji redukcji łysinek (PRNT). Dla 91 próbek osocza wykorzystano także test OVSARS2IgG i porównano jego dokładność diagnostyczną testem PRNT. Uzyskane wyniki poddano analizie statystycznej.
Wyniki
Łącznej analizie poddano 981 próbek osocza. 61,1% dawców stanowili mężczyźni, 38,4% kobiety, a 0,5% osób nie określiło płci. W przypadku osocza, którego dawcami byli mężczyźni wykazano istotnie wyższą średnią wartość zdolności neutralizacji w porównaniu z próbkami osocza pobranymi od kobiet (średnia PRNT50, odpowiednio, 263,8 i 171,5; P <.0001). Średni wiek badanej populacji wynosił 48 lat. Wykazano, że wiek był słabo dodatnio skorelowany ze zdolnością do neutralizacji. Przeciwciał neutralizujących nie wykryto w 1,3% badanych CCP przy minimalnym rozcieńczeniu (1:20). W przypadku 25,8% (PRNT90) i 73,0% (PRNT50) donacji miano przeciwciał wynosiło PRNT ≥1:80. Dla porównania miano PRNT ≥1:160 stwierdzono u 9,5% (PRNT90) i 51,4% (PRNT50) wszystkich donacji.
Zdolności neutralizacji porównywano w odstępach 2-tygodniowych (PRNT50 i PRNT90). Analiza miana przeciwciał wykazała, że u znacznego odsetka badanych (23,4%) zaobserwowano ≥4-krotne obniżenie miana w PRNT50, podczas gdy u 8,5% miano PRNT90 było obniżone w porównaniu z ich początkową wartością. Zaobserwowano istotne obniżenie średnich wartości zdolności neutralizacji PRNT50 w czasie (P <.0001). Największy spadek miana PRNT50 wystąpił po ≥43 dniach od pierwszej donacji, co sugeruje, że okres pierwszych 6-tygodni jest optymalny dla pobrania CCP o wysokim mianie przeciwciał. Oszacowano na podstawie kryteriów kwalifikacji dawców, że okres ten prawdopodobnie odpowiada 3–9 tygodniom po wystąpieniu pierwszych objawów zakażenia. W przypadku PRNT90 nie zaobserwowano znaczącego obniżenia zdolności neutralizacji w czasie (P = 0,0661), jednakże u wszystkich dawców z mianem ≥1:320 odnotowano obniżenie PRNT90.
Niniejsza analiza wykazała, że chociaż niskie miano PRNT50 może się wiązać FDA z tym, że osocze ozdrowieńców nie będzie odpowiednie do stosowania w terapii COVID-19, to wyniki tego badania sugerują, że osoby, które wytwarzają przeciwciała neutralizujące zachowują pewną zdolność neutralizacji SARS-CoV-2 do 119 dni od momentu pierwszej donacji. Przeprowadzona analiza wykazała także, że większość par surowic, w których odnotowano obniżenie zdolności neutralizacyjnej również wykazywała spadek współczynników OVSARS2IgG, jednakże różnica ta nie była istotna statystycznie. Ponadto zaobserwowano, że miana PRNT50 i PRNT90 w surowicach ze współczynnikiem OVSARS2IgG> 18,45 były istotnie wyższe niż tych ze współczynnikiem <4,62 lub 4,62–18,45.
