Czy i jak szczepić przeciwko COVID-19 ozdrowieńców lub osoby po zakażeniu SARS-CoV-2?

15.01.2021
Zaktualizowano 11.05.2021
dr n. med. Jacek Mrukowicz
Polski Instytut Evidence Based Medicine w Krakowie
Redaktor naczelny „Medycyny Praktycznej Szczepienia”

Czy i kiedy szczepić przeciwko COVID-19 ozdrowieńców?

Tak, szczepienie zaleca się także osobom po zakażeniu bezobjawowym lub przechorowaniu COVID-19. Jest u nich bezpieczne i skuteczne, zmniejsza ryzyko ponownego zachorowania, które – choć znacznie rzadziej niż pierwsze zakażenie – zdarza się u ozdrowieńców, zwłaszcza po 3–6 miesiącach od zachorowania na COVID-19.1,2,3 Stężenie swoistych przeciwciał neutralizujących SARS-CoV-2 u ozdrowieńców waha się w dużym zakresie, a u niektórych osób (zwłaszcza po łagodniejszym przebiegu choroby i w niektórych grupach ryzyka [np. seniorzy, chorzy przewlekle]) może być małe.4 Nie zaleca się jednak wykonywania badania serologicznego przed szczepieniem, gdyż wynik nie ma praktycznego znaczenia w kwalifikacji (p. także Jak ocenić odpowiedź immunologiczną po szczepieniu przeciwko COVID-19?), a utrudnia realizację programu szczepień i zwiększa jego koszty. Szczepienie zaleca się nie wcześniej niż 4 tygodnie od zachorowania, gdy minie okres zwiększonego ryzyka powikłań COVID-19 (m.in. wieloukładowego zespołu zapalnego związanego z COVID-19 u dorosłych [MIS-C]), optymalnie przed upływem 3–6 miesięcy od zachorowania.1,2 Aktualnie w Polsce, ze względu na ograniczoną liczbę szczepionek i dążenie do szczepienia w pierwszej kolejności osób najbardziej podatnych na zakażenie SARS-CoV-2, obowiązuje rozporządzenie Rady Ministrów o szczepieniu ozdrowieńców po upływie 3 miesięcy od zachorowania.5 Takie same zasady postępowania dotyczą pacjentów, którzy po pierwszej dawce zachorowali na COVID-19 (co może się zdarzyć zwłaszcza w pierwszych 2 tyg. po pierwszym szczepieniu).6 Po upływie zalecanego powyżej okresu należy im podać drugą dawkę (bez powtarzania całego schematu szczepienia [p. także Jak kontynuować szczepienie przeciwko COVID-19, jeśli opóźnia się podanie drugiej dawki? – przyp. red.]).1,2

W badaniu klinicznym III fazy szczepionki Comirnaty brało udział >3600 osób, które przeszły wcześniej zakażenie lub skąpoobjawowy COVID-19.6 W ciągu średnio 2 miesięcy obserwacji w grupie zaszczepionej Comirnaty na objawową COVID-19 zachorowała 1 osoba, a w grupie kontrolnej 7 osób.

Piśmiennictwo:

1. Centers for Disease Control and Prevention: Interim clinical considerations for use of COVID-19 vaccines currently authorized in the United States. https://www.cdc.gov/vaccines/covid-19/info-by-product/clinical-considerations.html (dostęp: 28.04.2021)
2. COVID-19: The Green Book, chapter 14a. https://www.gov.uk/government/publications/covid-19-the-green-book-chapter-14a (dostęp: 20.04.2021)
3. Hall V.J., Foulkes S., Charlett A. i wsp.: SARS-CoV-2 infection rates of antibody-positive compared with antibody-negative health-care workers in England: a large, multicentre, prospective cohort study (SIREN). Lancet, 2021 (09.04.2021): https://doi.org/10.1016/S0140-6736(21)00675–9
4. Dan J., Mehta S.: SARS-CoV-2 immunity and reinfection. Clin. Inf. Dis., 2021; https://academic.oup.com/cid/advance-article/doi/10.1093/cid/ciaa1936/6058751
5. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 19 marca 2021 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii. Dz. U. 2021, poz. 512; http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20210000512 (dostęp: 28.04.2021)
6. Polack F.P., Thomas S.J., Kitchin N, i wsp.: Safety and efficacy of the BNT162b2 mRNA Covid-19 vaccine. N. Engl. J. Med., 2020; 383: 2603–2615
Wybrane treści dla pacjenta
  • Przeziębienie, grypa czy COVID-19?
  • Szczepienia przed wyjazdem na Karaiby (Wyspy Karaibskie)
  • Koronawirus (COVID-19) a grypa sezonowa - różnice i podobieństwa
  • Szczepienia przed wyjazdem do Afryki Północnej
  • Szczepienie przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi
  • Szczepienie przeciwko meningokokom
  • Szczepienie przeciwko środkowoeuropejskiemu odkleszczowemu zapaleniu mózgu
  • Test combo – grypa, COVID-19, RSV
  • Szczepienie przeciwko pałeczce hemofilnej typu b (Hib)
  • Szczepienia przed wyjazdem do Afryki Południowej

Reklama

Napisz do nas

Zadaj pytanie ekspertowi, przyślij ciekawy przypadek, zgłoś absurd, zaproponuj temat dziennikarzom.
Pomóż redagować portal.
Pomóż usprawnić system ochrony zdrowia.

Przegląd badań