Czy po rozpoznaniu COVID-19 na podstawie dodatniego wyniku badania antygenowego (ale nie PCR) pacjent uzyskuje status ozdrowieńca oraz unijny certyfikat COVID? Czy w takiej sytuacji przysługuje zwolnienie z kwarantanny po kontakcie lub inne przywileje bądź szczególne zasady? Jakie polskie i unijne akty prawne regulują te kwestie?
Ozdrowieniec, to osoba, u której ustąpiły objawy choroby zakaźnej1. Jednakże, aby ozdrowieniec po przechorowaniu COVID-19 nabył przywilej zwolnienia z kwarantanny w Polsce, musi spełnić warunki określone przepisami prawa wskazane w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 6 maja 2021 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (Dz. U. poz. 861, z późn. zm. – dalej w skrócie jako: rozporządzenie RM).
Rozporządzenie RM precyzuje, że poddanie pacjenta izolacji w warunkach domowych, izolacji albo hospitalizacji z powodu zakażenia SARS-CoV-2 zwalnia go z obowiązku odbycia kwarantanny po narażeniu lub styczności (na podstawie § 8 rozporządzenia RM w zw. z art. 34 ust. 2 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi).
Jednakże niektóre uprawnienia są dodatkowo uzależnione od upływu czasu od przebycia zakażenia SARS-CoV-2 (prawne znaczenie ma okres 6 miesięcy). W Polsce zwalnia się pacjenta z obowiązkowej kwarantanny po przekroczeniu polskiej granicy, jeśli zakończył izolację w warunkach domowych, izolację albo hospitalizację z powodu zakażenia SARS-CoV-2, nie później niż 6 miesięcy przed dniem jej przekroczenia (na podstawie § 3 ust. 2 pkt 18) rozporządzenia RM). Takie osoby są obowiązane udokumentować funkcjonariuszowi Straży Granicznej objęcie izolacją, izolacją w warunkach domowych albo hospitalizację z powodu zakażenia SARS-CoV-2 dokumentem wystawionym w języku polskim albo w języku angielskim (na podstawie § 3 ust. 3 pkt 8) rozporządzenia RM).
Natomiast zwolnienie pacjenta w Polsce z obowiązkowej kwarantanny domownika wspólnie zamieszkującego lub gospodarującego z osobą zakażoną SARS-CoV-2, nastąpi jeśli był on poddany izolacji w warunkach domowych, izolacji albo hospitalizacji z powodu zakażenia SARS-CoV-2, nie później niż 6 miesięcy od dnia uzyskania przez osobę zakażoną pozytywnego wyniku testu diagnostycznego w kierunku SARS-CoV-2 (na podstawie § 4 ust. 7 rozporządzenia RM).
Status ozdrowieńca nie zwalnia pacjenta z obowiązku zakrywania ust i nosa ani z obowiązku testowania w kierunku zakażenia SARS-Cov-2 (przesiewowego lub przy podejrzeniu zakażenia). Od momentu uzyskania pozytywnego wyniku testu ozdrowieńcy zostają ponownie objęci izolacją w warunkach domowych.
Każdy wynik testu antygenowego (ujemy i dodatni) powinien być wprowadzony do systemu EWP2. Zgodnie z aktualną w Polsce definicją przypadku COVID-19 na potrzeby nadzoru epidemicznego nad zakażeniami SARS-CoV-23, w zgłoszeniu wyniku należy podać typ testu, jakim wykonano badanie, np. test jednogenowy, dwugenowy, RT-LAMP. W przypadku dodatniego wyniku testu antygenowego pacjent zostanie objęty w Polsce automatycznie izolacją na okres 10 dni od wprowadzenia wyniku do systemu.
Z przepisów prawa obowiązującego w Polsce wprost wynika konieczność udokumentowania statusu ozdrowieńca unijnym cyfrowym zaświadczeniem o powrocie do zdrowia w związku z COVID-19 (UCC)4 – od 30 listopada 2021 r. powinno być to unijne cyfrowe zaświadczenie COVID lub zaświadczenie o powrocie do zdrowia w związku z COVID-19 uznawane za równoważne z zaświadczeniami wydawanymi zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/9535. To zaświadczenie jest najprostszym w Polsce sposobem weryfikacji statusu zdrowotnego pacjenta, wydawanym automatycznie przez ministra właściwego do spraw zdrowia6 na podstawie danych wprowadzonych do polskiego EWP. Zgodnie z regulacją unijną zaświadczenie UCC o powrocie do zdrowia w związku z COVID-19 jest generowane dla pacjentów, którzy uzyskali dodatni wynik testu NAAT7 wykonany przez pracowników medycznych lub wykwalifikowany personel testujący8. Zaświadczenie o powrocie do zdrowia wydaje się najwcześniej 11 dni po dacie przeprowadzenia pierwszego testu NAAT, który dał wynik dodatni i jest ważne nie dłużej niż 180 dni od daty pierwszego dodatniego wyniku testu NAAT9. Rozpoznanie zakażenia SARS-CoV-2 na podstawie dodatniego wyniku testu antygenowego nie uprawnia do wygenerowania UCC z tytułu powrotu do zdrowia.
