Wskazówki Światowej Organizacji Zdrowia dotyczące prewencji i kontroli zakażeń w placówkach opieki długoterminowej podczas pandemii COVID-19 - strona 2

Osoby wykonujące rutynowe czynności przy pensjonariuszach z podejrzeniem lub rozpoznaniem COVID-19 mają obowiązek stosowania środków chroniących przed transmisją zakażenia drogami kontaktową i kropelkową (szczegółowe instrukcje dotyczące środków ochrony przed COVID-19 są dostępne pod adresem https://www.who.int/publications-detail/infection-prevention-and-control- -during-health-care-when-novel-coronavirus-(ncov)-infection-is-suspected-20 200 125):

1. w celu uniknięcia skażenia PPE należy podczas ich zakładania i zdejmowania zachować ostrożność i przestrzegać zalecanej procedury
2. przed założeniem i po zdjęciu PPE należy zdezynfekować ręce
3. ochrona przed zakażeniem drogami kontaktową i kropelkową obejmuje stosowanie: maski medycznej, rękawiczek, fartucha z długim rękawem oraz osłony oczu (gogli lub przyłbicy)
4. pracownicy powinni zdejmować PPE tuż przed opuszczeniem pokoju pensjonariusza
5. zużyte PPE należy wyrzucić do kosza na odpady medyczne, a następnie zdezynfekować ręce.

Osoby sprawujące opiekę nad pensjonariuszem z podejrzeniem lub rozpoznaniem COVID-19 powinny w czasie wykonywania procedur związanych z powstawaniem aerozolu (np. odsysanie wydzieliny z dróg oddechowych, intubacja; zob. https://www.who.int/publications-detail/infection-preventionand-control-during-health-care-when-novel-coro navirus-(ncov)-infection-is-suspected-20 200 125) stosować środki ochrony przed zakażeniem drogami kontaktową i powietrzną. Ochrona przed zakażeniem drogą powietrzną obejmuje stosowanie masek z filtrem klasy N95, FFP2, FFP3 lub ich odpowiedników oraz rękawiczek, fartucha z długim rękawem i osłony oczu (gogli lub przyłbicy). Uwaga: maski N95 powinno się stosować tylko w placówkach, w których regularnie sprawdza się ich dopasowanie do twarzy pracowników.

Osoby sprzątające, zmieniające pościel, robiące pranie itd. powinny nosić PPE, w tym maseczkę, rękawiczki, fartuch z długim rękawem, gogle lub przyłbicę oraz wysokie lub pełne gumowe obuwie ochronne, a przed założeniem i po zdjęciu rękawiczek zdezynfekować ręce.

Utrzymywanie czystości i dezynfekcja pomieszczeń

Zaleca się mycie i dezynfekcję wszystkich powierzchni płaskich i często dotykanych (jak np. włączniki światła, klamki, ramy łóżek, szafki nocne, telefony) oraz łazienek środkami do czyszczenia i dezynfekcji przeznaczenia szpitalnego ≥2 razy dziennie i za każdym razem, gdy się zauważy zabrudzenia.
Powierzchnie z widocznymi zabrudzeniami należy w pierwszej kolejności umyć detergentem (specjalnym preparatem lub wodą z mydłem), a następnie szpitalnym środkiem do dezynfekcji (ilość i czas pozostawienia detergentu na czyszczonej powierzchni zależą od zaleceń producenta). Po upływie wskazanego przez producenta czasu środek dezynfekujący należy spłukać czystą wodą.
Jeśli środki dezynfekujące przeznaczenia szpitalnego nie są dostępne, POD może stosować do dezynfekcji rozcieńczony wybielacz o minimalnym stężeniu chloru 5000 ppm lub 0,5% (odpowiednik 5% płynu wybielającego rozcieńczonego wodą w stosunku 1:9).⁸

Pranie

Znajdujące się na pościeli odchody o konsystencji stałej należy starannie usunąć i umieścić w pojemniku z pokrywą, a następnie wyrzucić do toalety lub latryny. Brudną pościel należy włożyć do wyraźnie oznaczonego, szczelnego worka lub kosza.
Zaleca się pranie w pralce w temperaturze 60-90°C z użyciem detergentu. Pranie można wysuszyć zgodnie ze standardowymi procedurami.
Jeżeli nie ma możliwości skorzystania z pralki, pościel można namoczyć w ciepłej wodzie z mydłem w dużej balii i mieszać kijem, unikając chlapania. Następnie należy wylać wodę z balii, a pościel moczyć około 30 minut w roztworze chloru o stężeniu 0,05% (500 ppm). Na koniec pranie należy wypłukać w czystej wodzie, rozwiesić i pozostawić do całkowitego wyschnięcia.

Ograniczenie przemieszczania się lub transportu

Obowiązki POD w przypadku podejrzenia lub potwierdzenia zakażenia wirusem powodującym COVID-19 u pensjonariusza:

• 1) zakazać pensjonariuszom z potwierdzonym COVID-19 opuszczania swoich pokoi podczas choroby
• 2) ograniczyć przemieszczanie się i transport pensjonariuszy do sytuacji, w których jest to konieczne do wykonania badań i procedur lecz niczych; należy unikać przewożenia pensjonariuszy do innych placówek (chyba że istnieją wskazania medyczne)
• 3) jeśli przewiezienie pensjonariusza jest niezbędne – powiadomić osoby transportujące i personel w placówce docelowej o konieczności zastosowania środków ostrożności podczas kontaktu z przewożonym pacjentem; należy dopilnować, by pensjonariusz, który z konieczności musi opuścić swój pokój, miał założoną maskę i przestrzegał zasad higieny dróg oddechowych
• 4) należy pozostawić pacjentów z COVID-19 w izolacji do czasu całkowitego ustąpienia objawów i 2-krotnego uzyskania ujemnego wyniku badania laboratoryjnego w kierunku SARS-CoV-2, przy czym odstęp między badaniami nie może być <24 godziny; jeśli nie można wykonać tych badań, WHO zaleca pozostawienie chorego w izolacji przez dodatkowe 2 tygodnie od ustąpienia objawów
• 5) przygotować się na przyjęcie pensjonariuszy, którzy byli hospitalizowani z powodu COVID-19, są w stanie stabilnym i mogą się zaopiekować chorymi pozostającymi w izolacji. W takich sytuacjach w POD obowiązują takie same środki ostrożności, ograniczenia i zasady utrzymywania czystości, jak w przypadku rozpoznania COVID-19 u pensjonariusza POD.

Zgłaszanie

Wszystkie przypadki podejrzenia lub rozpoznania COVID-19 należy zgłosić właściwym organom, zgodnie z lokalnymi regulacjami.

Minimalizowanie wpływu działań z zakresu PKZ na zdrowie psychiczne pensjonariuszy, pracowników oraz odwiedzających

Zalecenia specjalne w zakresie opieki

1. Wskazówki WHO dotyczące opieki klinicznej nad chorymi na COVID-19 są dostępne pod adresem https://www.who.int/publications-detail/clinical-management-of-severe-acute-respiratory-infection-when-novel-coronavirus-(ncov)-infection-is-suspected.
2. Osoby starsze, zwłaszcza przebywające w izolacji, z upośledzeniem funkcji poznawczych lub otępieniem oraz osoby, które nie są w stanie funkcjonować samodzielnie, mogą w wyniku odosobnienia stać się niespokojne, rozgniewane, zestresowane, pobudzone lub wycofane.
3. Należy takim osobom zapewnić praktyczne wsparcie emocjonalne ze strony bliskich (rodziny) i personelu medycznego.
4. Pensjonariuszom, personelowi medycznemu i innym pracownikom należy przekazywać bieżące informacje na temat COVID-19.

Wspieranie pracowników medycznych i opiekunów

1. Należy w miarę możliwości chronić pracowników przed stresem fizycznym i psychicznym, aby mogli jak najlepiej wypełniać swoje obowiązki pomimo dużego obciążenia pracą, szczególnie w razie negatywnych doświadczeń związanych ze stygmatyzacją lub lękiem w rodzinie lub otoczeniu.⁹
2. Należy zapewnić regularne i wspierające monitorowanie całego personelu pod kątem ogólnego samopoczucia, a także stworzyć warunki umożliwiające szybką komunikację oraz otoczenie opieką.
3. W razie potrzeby należy umożliwić pracownikom odpoczynek i regenerację oraz rotowanie obowiązków.
4. Szkolenia w zakresie zdrowia psychicznego, wsparcia psychospołecznego¹⁰ oraz pierwszej pomocy psychologicznej¹¹ mogą wspomóc pracowników w rozwijaniu umiejętności niezbędnych do udzielania pomocy psychologicznej osobom przebywającym w POD.
5. Pracownicy muszą zadbać o odpowiednie środki bezpieczeństwa, aby zapobiec narastaniu obaw lub lęku u osób przebywających w POD.

Przypisy:
^a Pod adresem https://www.who.int/emergencies/ diseases/novel-coronavirus-2019/training/online-training WHO udostępnia instruktażowe nagrania wideo dotyczące COVID-19, w tym PKZ w odniesieniu do SARS-CoV-2.
^b U osób w podeszłym wieku, w szczególności obciążonych chorobami współistniejącymi lub osłabionych, zakażenie często wywołuje nieswoiste objawy, takie jak spowolnienie, ograniczenie aktywności ruchowej czy biegunka. U takich osób, również w przypadku COVID-19, może nie wystąpić gorączka, dlatego personel powinien być wyczulony na opisane powyżej zmiany zachowania jako możliwe objawy zakażenia SARS-CoV-2.

Podziękowania
Niniejszy dokument powstał we współpracy z WHO Health Emergencies Program (WHE) Experts Ad-hoc Advisory Panel for Infection Prevention and Control (IPC) Preparedness, Readiness and Response to COVID-19 oraz panelem ekspertów z WHO Clinical Consortium on Healthy Ageing oraz WHO Global Network on Long-term care for older people (Liat Ayalon, Mario Barbagallo, Jane Barratt, Piu Chan, Prasun Chatterjee, Rosaly Correa-de- Araujo, Leon Geffen, Muthoni Gichu, Hanadi Khamis Al Hamad, Alfonso J. Cruz Jentoft, Arvind Mathur, Finbarr Martin, Weerasak Muangpaisan, Alex Molasiotis, Luis Miguel F. Gutiérrez Robledo, John Rowe, Vinod Shah, Peter Lloyd-Sherlock, Ninie Wang, Chang Won Won, Jean Woo), a także innymi międzynarodowymi ekspertami. WHO pragnie również podziękować osobom, które przyczyniły się do powstania niniejszego dokumentu, w tym pracownikom organizacji; departamentom Maternal, Newborn, Child & Adolescent Health & Ageing, Mental Health and Substance Use, Social Determinant of Health, Health Emergency, a także biurom regionalnym. WHO ściśle monitoruje rozwój epidemii COVID-19 i w razie potrzeby będzie aktualizować zalecenia. W przypadku niewprowadzenia aktualizacji dokument automatycznie straci ważność po 2 latach od daty publikacji.