Ciąża i płodność u chorych na nowotwory złośliwe. Zalecenia ESMO (2013 r.)

23.09.2014

Artykuł redakcyjny na podstawie: Cancer, pregnancy and fertility. ESMO Clinical Practice Guidelines for diagnosis, treatment and follow-up.

F.A. Peccatori, H.A. Azim Jr., R. Orecchia, H.J. Hoekstra, N. Pavlidis, V. Kesic, G. Pentheroudakis on behalf of the ESMO Guidelines Working Group

Annals of Oncology, 2013; 24 (suplement 6): 160-170

Przygotowała: lek. Katarzyna Pogoda
Konsultował: dr n. med. Maryna Rubach, Oddział Chemioterapii Dziennej, Klinika Onkologii i Chorób Wewnętrznych, Centrum Onkologii - Instytut im. M. Skłodowskiej-Curie w Warszawie

Skróty: ESMO - European Society for Medical Oncology, MR - obrazowanie techniką rezonansu magnetycznego, PET - pozytonowa tomografia emisyjna, TK – obrazowanie techniką tomografii komputerowej

Wprowadzenie

W ciągu ostatnich dekad nasila się trend rodzenia dzieci przez kobiety w starszym wieku. Biorąc pod uwagę, że częstość zachorowania na nowotwory złośliwe zwiększa się wraz z wiekiem, u coraz większej liczby kobiet nowotwór zostaje rozpoznany w trakcie ciąży. Ponadto więcej chorych, które w przeszłości chorowały na nowotwór złośliwy, jest zainteresowana możliwością i bezpieczeństwem zajścia w ciążę. Z tego powodu European Society for Medical Oncology (ESMO) opracowało zalecenia postępowania u kobiet, u których nowotwór rozpoznano w okresie ciąży, jak również uzgodniło wytyczne dotyczące metod zachowania płodności u kobiet, które pragną zajść w ciążę mimo zachorowania na raka (por.: „Wpływ leczenia przeciwnowotworowego u kobiet w ciąży na zdrowie dziecka”, MP – Onkologia 6/2012, s. 9, oraz „Leczenie nowotworów złośliwych u kobiet w ciąży: na jakich danych naukowych można się oprzeć?”, MP – Onkologia 2/2011, s. 49).^1,2,3

Wybrane treści dla pacjenta

Nadciśnienie tętnicze u ciężarnych Nadciśnienie ciążowe to zwiększone ciśnienie krwi ≥140/90 stwierdzane po raz pierwszy po 20 tygodniu ciąży bez towarzyszącego białkomoczu i powracające do wartości prawidłowych w ciągu 12 tygodni po porodzie.
Ospa wietrzna u kobiet w ciąży U kobiet w ciąży choroba przebiega ciężej niż u nieciężarnych dorosłych, a przeniesienie zakażenia na płód może być przyczyną poważnych powikłań.
Zakażenie bakterią Chlamydia trachomatis w ciąży Zakażenie bakterią Chlamydia trachomatis jest najczęstszą chorobą przenoszoną drogą płciową.
Zakażenie parwowirusem B19 w ciąży Chorobę, znaną pod nazwą rumień zakaźny, „piąta choroba” lub zespół spoliczkowanego dziecka, wywołuje wirus B19 z rodziny parwowirusów (human parvovirus – hPV B19).
Nowotwory u dzieci – białaczki i chłoniaki Na każdym etapie powstawania i dojrzewania krwinek może dojść do błędu. Na skutek zaburzeń w obrębie komórki przechodzi ona przemianę - staje się komórką nowotworową, niszcząc zdrowe tkanki, które ją otaczają, a po pewnym czasie wędrują po całym organizmie. Najczęściej występującymi nowotworami wywodzącymi się z układu krwiotwórczego i chłonnego są białaczki i chłoniaki.
Ostre uszkodzenie nerek w ciąży Co to jest ostre uszkodzenie nerek i jakie są jego przyczyny w ciąży? Jak się objawia i jak często występuje ostre uszkodzenie nerek w ciąży? Jak przebiega leczenie?
Przewlekła białaczka mielomonocytowa (CMML) Przewlekła białaczka mielomonocytowa to choroba rzadka. W przebiegu CMML w szpiku kostnym dochodzi do nadmiernego namnażania się monocytów, czyli rodzaju białych krwinek odpowiedzialnych m.in. za zwalczanie infekcji bakteryjnych i grzybiczych. Dwukrotnie częściej chorują mężczyźni. Najczęściej chorobę rozpoznaje się w wieku ok. 65–75 lat.
Małopłytkowość w czasie ciąży Jednym z rodzajów małopłytkowości obserwowanych w okresie ciąży jest tzw. małopłytkowość ciążowa. Występuje ona nawet u 10% kobiet w ciąży, zwykle w III trymestrze. Małopłytkowość ciążowa najczęściej przebiega bezobjawowo, a postępowanie polega w większości przypadków na kontroli liczby płytek w czasie ciąży oraz po rozwiązaniu. Samoistny powrót liczby płytek do normy w czasie 2–12 tygodni od porodu potwierdza rozpoznanie
Różyczka u kobiet w ciąży Różyczka jest chorobą wirusową o miernej zakaźności, rozwijającą się tylko u ludzi. Jej przebieg jest zwykle łagodny, a poważne powikłania stwierdza się rzadko. Jednak zachorowanie na różyczkę u kobiet w ciąży, zwłaszcza w pierwszych 16 tygodniach, może być przyczyną poronienia, zgonu płodu lub porodu przedwczesnego oraz licznych wad wrodzonych.
Znamiona barwnikowe Nadmierna ekspozycja na słońce jest jednym z czynników sprzyjających zezłośliwieniu znamienia barwnikowego. W celu obniżenia ryzyka rozwoju czerniaka należy stosować odpowiednią ochronę przeciwsłoneczną.