Napaść seksualna w okresie dorosłości wśród mężczyzn – częstość występowania i skutki. Przegląd wyników badań oraz piśmiennictwa

07.05.2012
Prevalence and consequences of adult sexual assault on men: review of empirical findings and state of the literature
Z.D. Peterson, E.K. Voller, M.A. Polusny, M. Murdoch
Clinical Psychology Review, 2011; 31: 1–34

Tłumaczyła lek. Magdalena Miernik-Jaeschke
Konsultowała prof. dr hab. Maria Beisert, Pracownia Seksuologii Społecznej i Klinicznej oraz Podyplomowe Studium Pomocy Psychologicznej w Dziedzinie Seksuologii Instytutu Psychologii Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu

Skróty: AIDS – zespół nabytego niedoboru odporności, ASA – napaść na tle seksualnym w okresie dorosłości, CTS2 – Conflict Tactics Scale, GUM – choroby układu moczowo-płciowego, HIV – ludzki wirus nabytego niedoboru odporności, PTSD – zaburzenie stresowe pourazowe, SES – Sexual Experience Survey, STD – choroby przenoszone drogą płciową

Reprinted from Clinical Psychology Review, Vol. 31, Z.D. Peterson, E.K. Voller, M.A. Polusny, M. Murdoch, Prevalence and consequences of adult sexual assault on men: review of empirical findings and state of the literature, pp. 1–24, Copyright © 2011, with permission from Elsevier. The translation has not been reviewed by Elservier prior to printing. The original English language version of this article is available from
http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0272735810001443

Wprowadzenie

Dotychczas obszernie udokumentowano znaczne rozpowszechnienie oraz istotne niekorzystne skutki napaści na tle seksualnym wśród kobiet (więcej danych – zob. Koss1 i Resick2). Choć względnie mniej uwagi poświęcono rozumieniu mężczyzn, będących ofiarami podobnego rodzaju przestępstw, to niezbyt duża, ale wciąż rosnąca liczba publikacji dostarcza danych ujawniających obecność tego problemu wśród mężczyzn oraz negatywne konsekwencje tych napaści.
W przeciwieństwie do bardziej aktualnych danych, które sugerują, że niektórzy mężczyźni rzeczywiście doświadczają negatywnych skutków napaści na tle seksualnym, powszechnie panujące mity głoszą, iż mężczyźni nie mogą paść ofiarą gwałtu lub innego rodzaju napaści seksualnej, oraz że jeśli już do tego dojdzie, takie wydarzenie nie ma dla nich negatywnych następstw, a nawet mogą przeżywać je jako przyjemne.3,4 Z powodu tych fałszywych przekonań mężczyźni będący ofiarami tego rodzaju napaści w okresie dorosłości (adult sexual assault – ASA) mogą mieć trudności w uzyskaniu fachowej pomocy, a zapobieganie ASA wśród mężczyzn bywa marginalizowaną kwestią.5 Niewielka liczba przeprowadzonych dotychczas badań dotyczących problemu ASA wśród mężczyzn oraz jego skutków może również wynikać z rozpowszechnionych mitów, które minimalizują znaczenie tego zjawiska lub całkowicie zaprzeczają jego występowaniu. Należałoby zatem zweryfikować zasadność takich przekonań. Celem autorek niniejszej publikacji jest przegląd, podsumowanie oraz wyciągnięcie zbiorczych wniosków płynących z dostępnego piśmiennictwa dotyczącego kwestii ASA wśród mężczyzn, a w dalszej kolejności – określenie zasięgu problemu oraz wyznaczenie kierunków dla dalszych badań.
W kilku wcześniej przeprowadzonych przeglądach piśmiennictwa poddawano ocenie różne aspekty ASA wśród mężczyzn. Przeglądy te obarczone były jednak poważnymi ograniczeniami pod względem zakresu lub metodologii. Niektóre były nieusystematyzowane lub też ich autorzy uwzględniali tylko publikacje na temat określonych populacji, takich jak weterani6 lub więźniowie,7 w niektórych przedstawiono oceny jedynie somatycznych skutków takich napaści8 lub omówiono zagadnienie jedynie w odniesieniu do mężczyzn mieszkających w USA9 albo w Wielkiej Brytanii.10 W celu zaprezentowania przeglądu piśmiennictwa, dotyczącego częstości występowania i konsekwencji ASA wśród mężczyzn, autorki niniejszego artykułu wzbogaciły i zaktualizowały pracę przygotowaną w ramach wcześniejszych publikacji, podejmując się swojego zadania w bardziej usystematyzowany i wyczerpujący sposób.