Musimy patrzeć na rehabilitację pocovidową podobnie jak na sam COVID-19, czyli bardzo szeroko. Nie można jednoznacznie stwierdzić, że postępowanie ma wyglądać w taki, a nie inny sposób – stwierdza w rozmowie z MP.PL dr hab. Beata Tarnacka, kierownik Kliniki Rehabilitacji Narodowego Instytutu Geriatrii, Reumatologii i Rehabilitacji im. Eleonory Reicher, prelegentka konferencji „Pacjent post-COVID-owy. Co zostaje, a co się zmienia?”.
Fot. Łukasz Cynalewski / Agencja Gazeta
Jerzy Dziekoński: Jakie powikłania neurologiczne są najczęściej obserwowane w przebiegu COVID-19?
Dr hab. Beata Tarnacka: Jak mówiłam podczas swojego wystąpienia, pierwsza grupa powikłań neurologicznych to zaburzenia świadomości, druga to zespoły naczyniowe, a trzecia to zespoły uszkodzenia obwodowego układu nerwowego, czyli głównie zespół Guillaina-Barrego. Tych powikłań jest bardzo dużo.
I są trudne diagnostycznie.
To prawda. Rzadko dominuje ból głowy, który jest częstym objawem w przypadku grypy. W COVID-19 było go mało. Można za to wymienić uszkodzenia nerwów czaszkowych, bardzo rzadkie zespoły Parkinsonowskie, bardzo rzadkie uszkodzenia układu pozapiramidowego i w sumie niewiele demencji, które moglibyśmy bezpośrednio powiązać z COVID-19. Myślę, że dopiero w przyszłości zespoły postcovidowe przyniosą więcej takich zaburzeń.
Na początku pandemii sądziliśmy, że powikłań neurologicznych będzie bardzo dużo. Na szczęście jest ich mniej niż przewidywano. Nie mówię o utracie węchu i smaku, bo jest to objaw bardzo częsty i przebiegający w bardzo zróżnicowany sposób. Jedni pacjenci odzyskiwali węch i smak po trzech dniach, a u innych zmysły nie wróciły po pół roku. Jeszcze inni odczuwali smak lub zapach czegoś, czego nie ma. Miałam taki przypadek nawet u siebie w domu – moje dziecko przez trzy miesiące doświadczało takich objawów. Na nasze szczęście mimo wszystko układ nerwowy jest w dużej części po przejściu COVID-19 zaoszczędzony.
Czy u wszystkich pacjentów, u których doszło do powikłań neurologicznych należy rozważyć rehabilitację? Kiedy można ją rozpocząć?
