Problematyka izolacji i kwarantanny w dobie epidemii COVID-19 okiem lekarza i prawnika. Cz. 4. Podsumowanie

Jak cytować: Rorat M., Śliwka M.: Problematyka izolacji i kwarantanny w dobie epidemii COVID-19 okiem lekarza i prawnika. Med. Prakt., 2020; 5: 163–169

Skróty: COVID-19 (coronavirus disease) – choroba spowodowana przez SARS-CoV-2, SARS-CoV-2 – koronawirus zespołu ostrej niewydolności oddechowej 2, u.z.z.z. – ustawa o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi z dnia 5 grudnia 2008 r.

Czytaj także:
Problematyka izolacji i kwarantanny w dobie epidemii COVID-19 okiem lekarza i prawnika.
Cz. 1. Obowiązkowa izolacja i hospitalizacja
Cz. 2. Kwarantanna
Cz. 3. Obowiązek zgłaszania zakażeń i podejrzeń zakażenia

Podsumowanie

Zarówno podejrzenie, jak i rozpoznanie zakażenia SARS-CoV-2 lub zachorowania na COVID-19 podlega obowiązkowi zgłoszenia w ciągu 24 godzin do właściwego państwowego powiatowego inspektora sanitarnego. Na gruncie aktualnie obowiązujących przepisów prawa obowiązkowej hospitalizacji podlegają osoby, u których stwierdzono zakażenie SARS-CoV-2 lub zachorowanie na COVID-19 albo podejrzenie zakażenia lub zachorowania, o ile nie zostały przez lekarza skierowane na leczenie lub diagnostykę laboratoryjną w kierunku SARS-CoV-2 w ramach obowiązkowej izolacji. Izolacja pacjenta może się odbywać w warunkach szpitalnych, domowych lub w innym przeznaczonym do tego celu miejscu, na przykład w izolatorium (dotyczy to wyłącznie chorych objawowych). Obowiązek hospitalizacji nie oznacza obowiązku leczenia.
Kwarantanna, czyli odosobnienie osoby zdrowej, ale narażonej na zakażenie, co do zasady trwa 14 dni i nie dłużej niż 21 dni (co w opinii autorów oznacza jej zakończenie nawet przy braku decyzji właściwego organu) i może być stosowana wobec tej samej osoby więcej niż raz. Lekarz może skierować pacjenta zarówno na izolację, jak i kwarantannę, a jego decyzja podlega weryfikacji przez inspekcję sanitarną. Obecnie nie ma formalnej procedury zakończenia izolacji domowej – nie ustalono trybu, formy ani osoby, która by za nią odpowiadała. Konieczna jest ścisła współpraca między organami inspekcji sanitarnej a lekarzami oraz podmiotami leczniczymi. Nierealizowanie obowiązków narzucanych przez ustawodawcę może rodzić odpowiedzialność prawną. W najbliższych tygodniach można się spodziewać kolejnych zmian w przepisach prawa, które mogą istotnie wpłynąć zarówno na postępowanie z pojedynczym pacjentem, jak i funkcjonowanie całego systemu opieki zdrowotnej. Dynamicznie zmieniająca się sytuacja epidemiologiczna związana z rozprzestrzenianiem się zakażenia SARS-CoV-2 w Polsce zmusza ustawodawcę do ciągłej weryfikacji obowiązujących przepisów prawa. Niestety skutkuje to pospiesznym wprowadzaniem nowych lub zmianą już istniejących aktów prawnych. Większość regulacji wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia lub z bardzo krótkim vacatio legis. W równym stopniu razi brak wielu aktów wykonawczych. Jest to stan, który utrzymywał się jeszcze przed wybuchem pandemii.
Wskazane mankamenty często uniemożliwiają podmiotom leczniczym dostosowanie się do wprowadzanych rozwiązań legislacyjnych. Na faktyczny brak realizacji narzucanych obowiązków prawnych wpływają także słabe rozpowszechnienie przepisów wśród adresatów oraz trudności interpretacyjne. Brak implementacji prostych, oczywistych rozwiązań wprowadza dezorientację, niepokój i frustrację, co sprzyja nieprzestrzeganiu prawa.