Przedstawiamy tłumaczenie zaleceń Instytutu im. Roberta Kocha i oparte na nich zalecenia Ministerstwa Zdrowia Niemiec, dotyczące sposobów pozwalających na ponowne wykorzystanie masek medycznych.
Korzystając z tych dokumentów, należy pamiętać, iż zostały one opracowane na potrzeby Niemiec, na podstawie zapadalności na COVID-19 w tym kraju, dostępności środków indywidualnej ochrony oraz tamtejsze
Tłumaczenie:
dr hab. n. med. Łukasz Łapaj, Naczelny Lekarz Ortopedyczno-Rehabilitacyjnego Szpitala Klinicznego im. Wiktora Degi UM im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
dr n. med. Tomasz Ozorowski, Przewodniczący Sekcji ds. kontroli zakażeń szpitalnych Szpitala Klinicznego Przemienienia Pańskiego UM w Poznaniu
Przyp. tłum. W wielu miejscach niniejszego dokumentu pojawiają się specyficzne określenia techniczne, medyczne i prawne. Wiele z tych słów i określeń nie ma w pełni równorzędnych odpowiedników w języku polskim, dlatego w niektórych miejscach umieszczono komentarze tłumaczącego, które mają na celu możliwie precyzyjne wyjaśnienie treści tekstu. Komentarze te zaznaczono kursywą.
Tekst oryginalny: Zalecenia Ministerstwa Zdrowia oraz Ministerstwa Pracy i Spraw Socjalnych dla Rządowego Sztabu Kryzysowego Republiki Federalnej Niemiec
Z uwagi na ograniczenia w zaopatrzeniu w jednorazowe medyczne maski ochronne (dalej zwane maskami chirurgicznymi – przyp. tłum.) oraz półmaski filtrujące FFP2 i FFP3 należy przeanalizować wszystkie dostępne możliwości ich stosowania. Oznacza to, iż praktyce można wyróżnić trzy kategorie masek, wobec których wprowadza się poniższe zasady:
- Medyczne maski ochronne (maski chirurgiczne – przyp. tłum.) po odpowiedniej obróbce termicznej (oryg. przygotowaniu – red.) w temperaturze 65–70°C można ponownie wykorzystywać.
- Maski FFP2/3 – z oznakowaniem CE oraz takie, które dopuszczono do obrotu po przeprowadzeniu odpowiednich testów zgodnie z wymogami ZLS (ZLS – urząd z siedzibą w Monachium, odpowiedzialny m.in. za weryfikację parametrów masek ochronnych wprowadzanych do obrotu w Niemczech – przyp. tłum.).
- Maski FFP2/3 pochodzące z rynków USA, Kanady, Australii lub Japonii (bez oznaczenia CE, ale spełniające odpowiednie dla ww. krajów wymogi BHP - przyp. tłum.) przed obróbką termiczną (oryg. przygotowaniem – przyp. tłum.) należy poddać szybkiemu testowi na odporność termiczną.
Maski pochodzące z Chin stanowią obecnie najistotniejsze źródło uzupełnienia niedoborów. Należy przypisać je do kategorii drugiej, można je poddawać obróbce cieplnej zgodnie z zasadami opisanymi poniżej.
Zalecenia szczegółowe
Część 1. Maski ochronne medyczne – wyroby medyczne wg normy DIN EN 14683, zwane potocznie maskami chirurgicznymi
Cel stosowania: medyczne maski ochronne (tzw. maski chirurgiczne – przyp. tłum.) służą ochronie osób trzecich (ich stosowanie nie ma na celu ochrony osoby noszącej maskę) przed przenoszeniem infekcji drogą kropelkową. Maski te służą przede wszystkim do ochrony pacjentów, przy czym również pacjenci mogą zostać zobowiązani do ich noszenia, by zminimalizować ryzyko przeniesienia infekcji na pracowników ochrony zdrowia. Maski te znajdują zastosowanie w większości zakładów opieki zdrowotnej.
Propozycja postępowania: możliwe jest (w obecnej sytuacji w Niemczech – przyp. tłum.) zrezygnowanie z wymogu stosowania masek spełniających normę DIN EN 14683 (spełnienie tej normy jest obowiązkowe dla maseczek będących wyrobem medycznym – przyp. tłum.). Dopuszcza się stosowanie wszystkich typów masek, które pozwalają na ochronę przed przenoszeniem infekcji drogą kropelkową.
Przedłużone (oryg. ponowne – przyp. tłum.) wykorzystywanie masek chirurgicznych bez dekontaminacji (opisane w zaleceniach Instytutu im. Roberta Kocha – przyp. tłum.) dopuszczalne jest w przypadku stosowania ich jako środka profilaktycznego podczas pracy personelu na oddziałach szpitalnych, w przychodniach, domach opieki. Warunkiem ich wykorzystania jest stosowanie danej maski przez tę samą osobę. W przypadku stosowania masek podczas pracy na bloku operacyjnym bądź w trakcie procedur o charakterze zabiegowym przedłużone (oryg. ponowne – przyp. tłum.) wykorzystanie nie jest możliwe. Zasady przedłużonego (oryg. ponowne – przyp. tłum.) wykorzystania masek opisano w instrukcji utworzonej przez RKI (Instytut im. Roberta Kocha) oraz ABAS (Komitet ds. Materiałów Biologicznych Ministerstwa Pracy i Spraw Socjalnych RFN; [zajmuje się m.in. kwestiami BHP dla materiału biologicznego – przyp. tłum.]).
Ponowne wykorzystanie masek chirurgicznych poddanych dekontaminacji: zaleca się dekontaminację jednorazowych masek chirurgicznych, np. z zastosowaniem suchego ciepłego powietrza (temp. 65–70°C przez 30 min). Możliwe jest także stosowanie innych sposobów postępowania, np. z wykorzystywaniem wyższej temperatury (zależnie od typu maski).
Cześć 2. Maski FFP2/3 stanowiące środek ochrony indywidualnej, spełniające normę DIN EN 149, chroniące użytkownika przed przedostaniem się koronawirusa (SARS-CoV-2)
Cel stosowania: w przeciwieństwie do masek chirurgicznych maski FFP2/3 stosuje się w celu ochrony noszącej je osoby (środek ochrony indywidualnej). Maski te są niezbędne, by chronić personel medyczny przed zawierającymi koronawirusa aerozolami, które mogą powstać w procesie leczenia pacjentów z COVID-19.
Należy podkreślić, iż optymalnym rozwiązaniem jest zakup nowych masek FFP2/3 wg następujących priorytetów:
I. maski spełniające kryteria dla środków ochrony osobistej (odpowiednia deklaracja zgodności CE – przyp. tłum.),
II. maski spełniające wymogi ZLS (przetestowane w RFN pod kątem norm BHP – przyp. tłum.),
III. maski spełniające odpowiednie standardy dopuszczające je jako środki ochrony na terenie USA, Kanady, Australii, Japonii.
Znajdujące się obecnie na terenie RFN maski standardu N95, pochodzące z Chin należy przed rozpoczęciem ich stosowania poddać odpowiednim badaniom, zgodnie z normą DIN EN 13274 część 7, p. 5.1 i 5.2 przez akredytowaną jednostkę lub producenta.
