Ciężkie krwawienie w okresie okołooperacyjnym – wytyczne ESAIC. Część 3. Postępowanie śródoperacyjne i leczenie pooperacyjne niedokrwistości oraz krwawienie z przewodu pokarmowego
24.07.2023
Na podstawie: Management of severe peri-operative bleeding: Guidelines from the European Society of Anaesthesiology and Intensive Care: Second update 2022.
Kietaibl S. i wsp.
Eur. J. Anaesthesiol. 2023;v40(4): 226–304
Wybrane treści dla pacjenta
-
Niedokrwistość (anemia)
Niedokrwistość (anemia) to zmniejszenie stężenia hemoglobiny w organizmie. Może temu towarzyszyć zmniejszenie liczby krwinek czerwonych lub inne nieprawidłowości dotyczące krwinek czerwonych (zbyt mała lub zbyt duża objętość, nieprawidłowe stężenie hemoglobiny w krwinkach). Anemia może mieć być skutkiem nieprawidłowego wytwarzania krwinek czerwonych lub utraty krwinek czerwonych. Leczenie niedokrwistości jest zależne od jej przyczyny.
-
Niedokrwistość syderoblastyczna
Niedokrwistości syderoblastyczne to grupa wrodzonych i nabytych niedokrwistości, które występują rzadko. W przypadku niedokrwistości syderoblastycznej erytrocyty (krwinki czerwone) krążące we krwi zawierają za mało hemoglobiny, a w szpiku kostnym obecne są tzw. syderoblasty pierścieniowate. Niedokrwistość syderoblastyczna może być wrodzona lub nabyta, a jej leczenie jest uzależnione od przyczyny.
-
Niedokrwistość hemolityczna
Niedokrwistości hemolityczne to choroby o różnej przyczynie, w których dochodzi do nieprawidłowego rozpadu erytrocytów (krwinek czerwonych), czyli hemolizy. Do hemolizy może dochodzić wewnątrz naczyń krwionośnych, w wątrobie i w śledzionie. Niedokrwistość hemolityczna może być wrodzona (np. anemia sierpowatokrwinkowa) lub nabyta. Objawy są takie, jak w przypadku innych niedokrwistości, ponadto może wystąpić żółtaczka, ciemne zabarwienie moczu. Leczenie zależy od przyczyny niedokrwistości hemolitycznej.
-
Niedokrwistość chorób przewlekłych
Niedokrwistość chorób przewlekłych występuje stosunkowo często. Jest drugą po niedokrwistości z niedoboru żelaza najczęściej spotykaną anemią. Częstość jej występowania zwiększa się z wiekiem, gdy zwiększa się prawdopodobieństwo wystąpienia przewlekłej choroby.
-
Niedokrwistość z niedoboru żelaza
Niedokrwistość z niedoboru żelaza to niedokrwistość, w której wskutek zbyt małej ilości żelaza w organizmie doszło do upośledzenia syntezy hemu i powstawania czerwonych krwinek mniejszych niż prawidłowe i zawierających mniej hemoglobiny. Jest to najczęstsza postać niedokrwistości. Leczenie polega na stosowaniu preparatów żelaza oraz leczeniu ewentualnej przyczyny niedokrwistości.
-
Niedokrwistość chorób przewlekłych: przyczyny, objawy, leczenie
Niedokrwistość chorób przewlekłych towarzyszy chorobom przewlekłym, takim jak zakażenia bakteryjne, pasożytnicze, grzybicze, nowotwory złośliwe, choroby autoimmunologiczne (np. reumatoidalne zapalenie stawów, toczeń rumieniowaty układowy, układowe zapalenia naczyń), nieswoiste zapalenia jelit, niewydolność serca, niewydolność nerek, przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP), otyłość. Niedokrwistość chorób przewlekłych zwykle ujawnia się kilka miesięcy po wystąpieniu choroby podstawowej. Jej nasilenie koreluje z ciężkością choroby podstawowej.
-
Niedokrwistości pokrwotoczne
Niedokrwistość pokrwotoczna to niedokrwistość związana z utratą krwi. Ostre przyczyny niedokrwistości to najczęściej krwotoki związane z urazem, krwawienia z przewodu pokarmowego, z układu moczowego lub dróg rodnych. Osoba dorosła może utracić do 20% objętości krwi bez objawów niedokrwistości. Objawy zależą od szybkości utraty i objętości utraconej krwi oraz od wieku chorego.
-
Niedokrwistość z niedoboru żelaza u dzieci
Najczęstszą przyczyną anemii u dzieci jest niedobór żelaza. Pierwiastek ten stanowi podstawowy element składowy hemoglobiny, zapewniający prawidłową budowę i działanie krwinki czerwonej.
-
Niedokrwistość megaloblastyczna
Niedokrwistość megaloblastyczna charakteryzuje się obecnością we krwi nieprawidłowych, dużych krwinek czerwonych (erytrocytów). Jest spowodowana niedoborem witaminy B12 (kobalaminy) lub/i kwasu foliowego. Najczęstszą postacią jest choroba Addisona i Biermera (niedokrwistość złośliwa), w której przyczyną niedoboru witaminy B12 są zaburzenia jej wchłaniania spowodowane obecnością autoprzeciwciał przeciwko tzw. czynnikowi wewnętrznemu Castle’a. Leczenie polega na wyeliminowaniu przyczyny niedoboru witaminy B12 oraz kwasu foliowego i odpowiedniej suplementacji.
-
Dieta w niedokrwistości z niedoboru żelaza
W wielu przypadkach niedokrwistość z niedoboru żelaza wymaga leczenia przyczynowego oraz zastosowania suplementacji odpowiednimi dawkami żelaza. Leczenie takie wspomaga się jednak odpowiednią dietą uwzględniającą produkty bogate w ten pierwiastek.