W 2015 roku przypadki transmisji dzikiego wirusa polio (WPV) odnotowano tylko w Afganistanie i Pakistanie. W celu eradykacji poliomyelitis powszechnie stosuje się „żywą”, doustną szczepionkę (OPV), z czym wiąże się małe ryzyko pojawienia się w populacji wirusa pochodzenia szczepionkowego (VDPV), który może wywołać porażenie wiotkie. Takie zjawisko dotyczy zwykle populacji o małym wskaźniku wyszczepialności przeciwko poliomyelitis. VDPV różni się genetycznie od wirusa zawartego w szczepionce i może być przyczyną wybuchu ognisk epidemicznych w regionach o małym odsetku zaszczepionej populacji. Jako krążące VDPV (cVDPV) określa się VDPV w potwierdzonych ogniskach epidemicznych. Spośród 3 typów WPV udało się wyeradykować typ 2 wirusa. W kwietniu 2016 roku wszystkie kraje stosujące OPV mają wycofać 3-walentną szczepionkę i zastąpić ją szczepionką 2-walentną, zawierającą typ 1 i 3 wirusa. Aktualnie ogniska epidemiczne wywołane przez cVDPV notuje się w Gwinei, Laosie, na Madagaskarze, w Mjanmie (dawna Birma) i na Ukrainie.
Najdłużej utrzymujące się ognisko zlokalizowane jest na Madagaskarze. Pierwszy przypadek porażenia wywołanego przez cVDPV stwierdzono we wrześniu 2014 roku. Łącznie zidentyfikowano 11 przypadków o etiologii cVDPV typu 1, ostatnio pod koniec sierpnia 2015 roku. Przypadki porażenia wiotkiego notuje się na terenie całego kraju. Wyizolowane VDPV różniły się od szczepu szczepionkowego w zakresie 20–27 nukleotydów. Szczepienia wychwytujące przeciwko poliomyelitis przeciwdziałające epidemii rozpoczęto w grudniu 2014 roku.
W lecie ubiegłego roku porażenie wiotkie wywołane przez cVDPV potwierdzono u dwójki dzieci na Ukrainie, w obwodzie zakarpackim (p. Dwa przypadki poliomyelitis na zachodzie Ukrainy). U obojga dzieci objawy całkowicie ustąpiły. Dodatkowe szczepienia przeciwko poliomyelitis rozpoczęto w październiku 2015 roku.
W lipcu 2015 roku objawy porażenia wiotkiego pojawiły się u dziecka z Gwinei. Etiologię cVDPV typu 2 potwierdzono na terenie Mali, dokąd podróżował chłopiec. Wyizolowany wirus był genetycznie związany z cVDPV uzyskanego w Gwinei od chorego, który rozwinął objawy w sierpniu 2014 roku. W Gwinei potwierdzono jeszcze 3 przypadki porażenia wiotkiego wywołanego przez cVDPV typu 2, ostatni raz w październiku 2015 roku.
W Laosie potwierdzono 9 przypadków porażenia wiotkiego spowodowanego przez cVDPV typu 1. U pierwszego chorego objawy pojawiły się we wrześniu ubiegłego roku. Na początku października rozpoczęto kampanię szczepień wychwytujących. Ostatni przypadek zidentyfikowano 11 stycznia 2016 roku.
W Mjanmie cVDPV typu 2 wykazującego różnicę w zakresie 15 nukleotydów w stosunku do szczepu szczepionkowego wyizolowano od dziecka, u którego objawy porażenne pojawiły się w październiku 2015 roku. Wyizolowany wirus był powiązany z wirusem uzyskanym od pacjenta zamieszkującego tę samą prowincję, który objawy rozwinął w kwietniu 2015 roku. Szczepienia wychwytujące rozpoczęto w listopadzie 2015 roku.
Przypadki porażeń wiotkich wywołanych przez VDPV lub wykrycia VDPV w próbkach pobranych ze środowiska (np. w ściekach) odnotowano również w Demokratycznej Republice Konga, Nigerii, Pakistanie i Sudanie Południowym.
Działania zmierzające do eradykacji poliomyelitis powinny skoncentrować się na zaszczepieniu jak największego odsetka populacji poprzez programy powszechnych szczepień i szczepienia wychwytujące. Ryzyko wybuchu ognisk epidemicznych wywołanych przez cVDPV typu 2 powinno się znacznie zmniejszyć po wycofaniu na świecie szczepionki 3-walentej, jednak na pewno nie wcześniej niż po 12 miesiącach od zamiany na szczepionkę 2-walentną.
Wszystkie osoby podróżujące za granicę muszą pamiętać, aby przed podróżą uzupełnić zaległe szczepienie przeciwko poliomyelitis.
