To nie jest dowód na związek przyczynowy

18.07.2022
Małgorzata Ściubisz

Niemal od samego początku realizacji szczepień przeciwko COVID?19 pojawiały się obawy o ich rzekomo negatywny wpływ na płodność kobiet, a także związek z zaburzeniami miesiączkowania. Obawy te dotyczyły zwłaszcza szczepionek mRNA (Comirnaty, Spikevax). Aktualnie nie ma dowodów potwierdzających, że szczepienie przeciwko COVID-19 powoduje zaburzeniami miesiączkowania lub ma negatywny wpływ na płodność.

Artykuł, który wywołał poruszenie mediów ukazał się w „Science Advances”1. Jest to badanie przeprowadzone metodą ankiety internetowej. Choć liczba respondentów może robić wrażenie (ponad 35 000), to taka metodyka narażona jest na wiele błędów systematycznych i nie pozwala wyciągać wniosków o istnieniu związku przyczynowego między szczepieniem przeciwko COVID-19 a występowaniem zaburzeń miesiączkowania. Takie zastrzeżenie postawili sami Autorzy publikacji (!).

Dodajmy, że bezpieczeństwo szczepionek, a zwłaszcza przeciwko COVID-19, jest ściśle monitorowane, niemal w czasie rzeczywistym, przez krajowe i międzynarodowe instytucje. Żadne niepokojące sygnały dotyczące ich bezpieczeństwa nie są ignorowane. Już w połowie 2021 roku Komitet ds. Oceny Ryzyka i Bezpieczeństwa Farmakoterapii (PRAC) działający przy Europejskiej Agencji Leków (EMA) w odpowiedzi na pojawiające się obawy o negatywny wpływ szczepień przeciwko COVID-19 dokonał przeglądu wszystkich przypadków zaburzeń miesiączkowania zgłoszonych w okresie po szczepieniu przeciwko COVID?19 preparatami mRNA (Comirnaty, Spikevax) lub wektorowymi (Jcovden, Vaxzevria) do populacyjnych systemów nadzoru nad NOP2-5.

Po przeanalizowaniu dostępnych wówczas danych (do 30 sierpnia 2021 r.) stwierdzono, że zgłoszona liczba przypadków zaburzeń miesiączkowania nie jest większa od spodziewanej liczby oszacowanej na podstawie zapadalności sprzed wprowadzenia powszechnych szczepień przeciwko COVID?19. Nie ustalono potencjalnego mechanizmu działania szczepionek, który mógłby powodować zaburzenia miesiączkowania, nie zidentyfikowano konkretnego wzorca zaburzeń cyklu miesiączkowego, a w dużej części zgłoszonych przypadków obserwowane objawy mogły być spowodowane przyjmowanymi aktualnie lekami lub chorobami współistniejącymi.

PRAC cały czas ściśle monitoruje przypadki zaburzeń miesiączkowania zgłaszane do krajowych systemu nadzoru nad NOP, a także wszystkie doniesienia na ten temat pojawiające się w piśmiennictwie medycznym. W raporcie z lipca 2022 roku wskazał, że analizuje przypadki nasilonego krwawienia miesiączkowego zgłoszone w okresie po szczepieniu preparatami mRNA, zwrócił się także do producentów o przedstawienie dodatkowych danych. PRAC przedstawił również wyniki z oceny potencjalnego związku między szczepieniem przeciwko COVID-19 a brakiem miesiączki (amenorrhea). Wskazał, że dostępne aktualnie dane nie przemawiają za istnieniem takiego związku przyczynowego6

Piśmiennictwo:

  1. Lee N.K. Junkins J.E., Luo C. i wsp.: Investigating trends in those who experience menstrual bleeding changes after SARS-CoV-2 vaccination. Sci. Adv. 2022. doi: 0.1126/sciadv.abm7201
  2. COVID?19 vaccine safety update for Comirnaty: 6.10.2021. https://www.ema.europa.eu/en/documents/COVID-19-vaccine-safety-update/COVID-19-vaccine-safety-update-comirnaty-6-october-2021_en.pdf (dostęp: 18.07.2022)
  3. COVID?19 vaccine safety update for Spikevax (previously COVID?19 Vaccine Moderna). 6.10.2021. https://www.ema.europa.eu/en/documents/COVID-19-vaccine-safety-update/COVID-19-vaccine-safety-update-spikevax-previously-COVID-19-vaccine-moderna-6-october-2021_en.pdf (dostęp: 18.07.2022)
  4. COVID?19 vaccine safety update for COVID?19 Vaccine Janssen. 11.11.2021. https://www.ema.europa.eu/en/documents/COVID-19-vaccine-safety-update/COVID-19-vaccine-safety-update-COVID-19-vaccine-janssen-11-november-2021_en.pdf (dostęp: 18.07.2022)
  5. COVID?19 vaccine safety update for Vaxzevria (previously COVID?19 Vaccine AstraZeneca). 8.09.2021. https://www.ema.europa.eu/en/documents/COVID-19-vaccine-safety-update/COVID-19-vaccine-safety-update-vaxzevria-previously-COVID-19-vaccine-astrazeneca-8-september-2021_en.pdf (dostęp: 18.07.2022)
  6. Meeting highlights from the Pharmacovigilance Risk Assessment Committee (PRAC) 7-10 June 2022. https://www.ema.europa.eu/en/news/meeting-highlights-pharmacovigilance-risk-assessment-committee-prac-7-10-june-2022 (dostęp: 18.07.2022)

Reklama

Napisz do nas

Zadaj pytanie ekspertowi, przyślij ciekawy przypadek, zgłoś absurd, zaproponuj temat dziennikarzom.
Pomóż redagować portal.
Pomóż usprawnić system ochrony zdrowia.

Przegląd badań