W najnowszym numerze „New England Journal of Medicine” opublikowano badanie finansowane przez Centers for Disease Control and Prevention (CDC) oceniające wpływ programu szczepień niemowląt przeciwko pneumokokom na wskaźniki hospitalizacji dzieci i dorosłych z powodu zapalenia płuc. W Stanach Zjednoczonych skoniugowaną, 7-walentną szczepionkę przeciwko pneumokokom (PCV-7) wprowadzono do programu szczepień dzieci do 2. roku życia w 2000 roku. W efekcie zanotowano istotne zmniejszenie zapadalności na inwazyjną chorobę pneumokokową wywołaną typami serologicznymi uwzględnionymi w PCV-7 – i to zarówno w grupie wiekowej objętej tym programem, jak i u starszych dzieci oraz osób dorosłych, dzięki wytworzeniu odporności zbiorowiskowej, która ogranicza rozprzestrzenianie się zakażeń. Do 2004 roku zaobserwowano również zmniejszenie wskaźnik hospitalizacji małych dzieci z powodu zapalenia płuc o jakiejkolwiek etiologii. Celem omawianego badania była ocena, czy ten trend utrzymał się przez kolejne lata i czy zmieniła się częstość hospitalizacji w starszych grupach wiekowych. Istniały bowiem obawy, że wprowadzenie szczepień PCV-7 może skutkować zwiększeniem zapadalności na choroby wywołane typami serologicznymi nieobjętymi PCV-7.
W badaniu wykorzystano bazę danych Nationwide Inpatient Sample. Uwzględniono hospitalizacje, w przypadku których zapalenie płuc podano jako główną przyczynę lub jako drugie rozpoznanie po posocznicy, zapaleniu opon mózgowo-rdzeniowych lub ropniaku opłucnej. Wskaźniki hospitalizacji z lat 2007–2009, tj. po kilku latach realizacji powszechnych szczepień dzieci szczepionką skoniugowaną, porównano ze wskaźnikami z okresu przed wprowadzeniem PCV-7 (lata 1997–1999). Stwierdzono, że u dzieci do 2. roku życia wskaźnik hospitalizacji w ciągu roku z powodu zapalenia płuc zmniejszył się o ponad 551/100 000 dzieci (95% CI: 445,1–657,1), czyli o ponad 43% (95% CI: 34,9–51,6), co oznacza 47 000 hospitalizacji mniej w ciągu roku. U dorosłych >85. roku życia wskaźnik ten zmniejszył się o ponad 1300/100 000 osób (95% CI: 984,0–1617,6), czyli o prawie 23% (95% CI: 17,3–28,4), co oznacza 73 000 hospitalizacji mniej w ciągu roku. W grupach wiekowych 18–39, 65–74 i 75–84 lat roczna częstość hospitalizacji zmniejszyła się o odpowiednio 8,4/100 000 (95% CI: 0,6–16,2), 85,3/100 000 (95% CI: 7,0–163,6) i 359,8/100 000 (95% CI: 199,6–520,0). Największą redukcję odnotowano zatem w najmłodszej i najstarszej grupie wiekowej. Zaobserwowano także zwiększenie o 10,1% wskaźnika hospitalizacji u osób w wieku 40–64 lat. Obliczono, że ogólny wskaźnik hospitalizacji w ciągu roku z powodu zapalenia płuc (z uwzględnieniem poprawki na wiek) zmniejszył się w analizowanym okresie o prawie 55/100 000 populacji (95% CI: 41,0–68,5), co oznacza 168 000 hospitalizacji mniej w ciągu roku.
Autorzy badania wyciągnęli wniosek, że po wprowadzeniu powszechnych szczepień dzieci do 2. roku życia szczepionką skoniugowaną przeciwko pneumokokom (PCV-7) wskaźniki hospitalizacji dzieci i dorosłych (zwłaszcza po 75. rż.) z powodu zapalenia płuc istotnie się zmniejszyły. Jest to trwały trend, utrzymujący się przez 9 lat realizacji programu szczepień. Zaobserwowane korzyści u nieszczepionych osób sugerują wytworzenie odporności zbiorowiskowej.
