HPV-4 w niepełnym schemacie zmniejszało ryzyko zachorowania na kłykciny kończyste u młodych kobiet
W duńskim populacyjnym badaniu kohortowym z prospektywnym zbieraniem danych oceniono skuteczność 4-walentnej szczepionki przeciwko HPV (HPV-4) w zapobieganiu kłykcinom kończystym u dziewcząt i młodych kobiet w zależności od liczby przyjętych dawek.
Wyjściową populację badania stanowiły kobiety urodzone w latach 1985–2003 i objęte programem powszechnych szczepień przeciwko HPV. Program rozpoczęto w 2009 roku i objęto nim dziewczęta w wieku 12 lat. Prowadzono również szczepienia wychwytujące dziewcząt w wieku 13–15 lat (rocznik 1993–1995), a następnie w wieku do 27 lat (rocznik 1985–1992). W okresie objętym badaniem (lata 2006–2016) stosowano HPV-4. Dziewczęta i młode kobiety obserwowano do momentu pierwszorazowego rozpoznania kłykcin kończystych (otrzymanie recepty na lek zawierający podofilotoksynę i/lub rozpoznanie w klasyfikacji ICD-10 zgodne z kodem A63.0) i/lub do grudnia 2016 roku. Dane do badania uzyskano z oficjalnych krajowych rejestrów.
Ostatecznie do badania zakwalifikowano 1 076 945 dziewcząt i młodych kobiet, w tym 485 408 zaszczepionych ≥1 dawką HPV-4 i 591 537 nieszczepionych (grupa kontrolna). Ponad połowa (58,5%) dziewcząt i młodych kobiet rozpoczęła szczepienie przeciwko HPV w wieku 12–14 lat, pozostałe w wieku ≥19 lat (30,6%), 15–16 lat (8,3%) oraz 17–18 lat (2,6%). Większość (76,5%) dziewcząt i młodych kobiet otrzymała 3 dawki HPV-4.
W ciągu 10 lat obserwacji kłykciny kończyste rozpoznano łącznie u 17 726 dziewcząt i młodych kobiet. Wykazano, że HPV-4 zapobiegała kłykcinom kończystym u dziewcząt i młodych kobiet, ale jej skuteczność zwiększała się wraz z liczbą przyjętych dawek i była tym większa, im wcześniej rozpoczęto szczepienie. U dziewcząt i młodych kobiet, które szczepienie rozpoczęły w wieku 12–14 lat, w porównaniu z nieszczepionymi, skuteczność HPV-4 wyniosła 84% (skorygowany iloraz współczynników zapadalności – aIRR: 0,16 [95% CI: 0,15–0,18]) dla 3 dawek, 78% (aIRR: 0,22 [95% CI: 0,18–0,26]) dla 2 dawek oraz 71% (aIRR: 0,29 [95% CI: 0,22–0,38]) dla 1 dawki. U dziewcząt i młodych kobiet, które szczepienie rozpoczęły w wieku 15–16 lat, w porównaniu z nieszczepionymi, skuteczność HPV-4 wyniosła 80% (aIRR: 0,20 [95% CI: 0,18–0,22]) dla 3 dawek, 68% (aIRR: 0,32 [95% CI: 0,26–0,38]) dla 2 dawek oraz 62% (aIRR: 0,38 [95% CI: 0,29–0,49]) dla 1 dawki. U dziewcząt i młodych kobiet, które szczepienie rozpoczęły w wieku 17–18 lat, w porównaniu z nieszczepionymi, skuteczność HPV-4 wyniosła 71% (aIRR: 0,29 [95% CI: 0,25–0,33]) dla 3 dawek, 51% (aIRR: 0,49 [95% CI: 0,39–0,62]) dla 2 dawek oraz 44% (aIRR: 0,56 [95% CI: 0,42–0,73]) dla 1 dawki. U dziewcząt i młodych kobiet, które szczepienie rozpoczęły w wieku ≥19 lat, ochronę zapewniały tylko 3 dawki HPV-4 i jej skuteczność wyniosła 23% (aIRR: 0,76 [95% CI: 0,71–0,81]). We wszystkich grupach wiekowych skuteczność 3 dawek HPV-4 była prawie 2-krotnie większa niż 1 dawki. Dwie dawki HPV-4, w porównaniu z 1 dawką, zapewniały podobną ochronę, z wyjątkiem kobiet rozpoczynających szczepienie w wieku ≥19 lat, u których 2 dawki zapewniały lepszą ochronę. Porównano także skuteczność 3 i 1 dawki oraz 2 i 1 dawki w zależności od roku kalendarzowego, wykazując, że różnica w skuteczności zmniejszała się wraz z kolejnymi latami trwania programu, co może przemawiać za ochroną populacyjną.
Autorzy badania wyciągnęli wniosek, że szczepienie HPV-4 w niepełnym schemacie (2 lub 1 dawka) zapewniły ochronę przed zachorowaniem na kłykciny kończyste u dziewcząt i młodych kobiet, które szczepienie rozpoczęły przed ukończeniem 16 lat. Zaobserwowany wpływ ochrony populacyjnej na skuteczność 1 dawki szczepionki sugeruje, że w krajach z kilkoma kohortami urodzeniowymi objętymi szczepieniami i wysokim wskaźnikiem wyszczepialności skrócony schemat szczepienia może być korzystny.
