Czy należy podać dawkę przypominającą szczepionki MCV-C?

Opracowała dr med. Bożena Dubiel

Skróty: CI – przedział ufności, IChM – inwazyjna choroba meningokokowa, MCV-C – skoniugowana szczepionka przeciwko meningokokom grupy C, MenC – meningokoki grupy C, MenB – meningokoki grupy B

Metodyka: badanie kohortowe

Populacja i grupa badana: 1 909 392 osoby (mieszkańcy Quebecu) w wieku od 2 miesięcy do 20 lat, urodzone między lipcem 1980 r. a listopadem 2001 r., oraz 551 607 dzieci urodzonych między grudniem 2001 r. a grudniem 2008 r. (po wprowadzeniu w Kanadzie programu powszechnych szczepień przeciwko MenC [zalecana 1 dawka MCV-C w 12. mż.])

Wyniki: w ciągu 19 lat obserwacji w całej badanej populacji rozpoznano 1602 przypadki IChM, w tym 46% zachorowań wywołanych przez MenB, a 33% przez MenC. Najwięcej przypadków IChM wywołanych przez MenC wystąpiło w 1991 r. i w 2001 r. (w przeliczeniu na 100 000 osób/rok odpowiednio: 1,4 i 0,8).
Po wprowadzeniu programu powszechnych szczepień MCV-C zachorowalność na IChM wywołaną przez MenC zmniejszała się stopniowo (do <0,1/100 000 osób/rok w 2008 r.), zwłaszcza wśród dzieci <5. rż. oraz w wieku 5–16 lat (w tych grupach redukcję zachorowalności na IChM obserwowano już od 2002 r.).
W ciągu 7 lat po wprowadzeniu programu powszechnych szczepień przeciwko MenC całkowita skuteczność szczepienia wynosiła 87,4%, jednak obserwowano różnice w zależności od wieku dziecka w chwili szczepienia i czasu, jaki upłynął od szczepienia.
Większą skuteczność zarówno krótkoterminową (do 2 lat po szczepieniu), jak i długoterminową (>2 lat po szczepieniu) obserwowano u dzieci, które zaszczepiono >=2. rż. (odpowiednio: 97 i 87,8%). U dzieci zaszczepionych <1. rż. skuteczność krótkoterminowa wynosiła 83,3%, jednak po 2 latach od szczepienia zmniejszała się do wartości nieistotnych (33,9% [95% CI: od –168 do 83]).

Wniosek: Wprowadzony w 2001 roku w Kanadzie program powszechnych szczepień przeciwko MenC (1 dawką MCV-C) był bardzo skuteczny w zapobieganiu zachorowaniom na IChM w pierwszych latach po szczepieniu, jednak ze względu na zmniejszanie się skuteczności długoterminowej, zwłaszcza u dzieci zaszczepionych <1. rż., obecnie zaleca się podanie dawki przypominającej u nastolatków.

Komentarz redakcji: Do stopniowej utraty ochronnego stężenia swoistych przeciwciał dochodziło szybciej u dzieci szczepionych przed ukończeniem 2. roku życia. Podanie dawki przypominającej MCV-C po 10. roku życia powinno zwiększyć skuteczność tego programu, w dużej mierze także dzięki skuteczniejszej odporności zbiorowiskowej.