Opracowała lek. Iwona Rywczak
W amerykańskim badaniu kohortowym z prospektywnym zbieraniem danych oceniono skuteczność rzeczywistą (efektywność) szczepionki przeciwko ospie wietrznej w trakcie 14-letniego okresu obserwacji. W Stanach Zjednoczonych szczepienie dzieci przeciwko ospie wietrznej rozpoczęto w 1995 roku, a w 2006 roku wprowadzono 2-dawkowy schemat szczepienia. Badaniem objęto 7585 dzieci zaszczepionych w 2. roku życia (2 dawki otrzymało 2826 dzieci). Na ospę wietrzną zachorowało 1505 dzieci, największą zapadalność zaobserwowano w ciągu pierwszych 4 lat po podaniu pierwszej dawki szczepionki. Średnia zapadalność wyniosła 15,9/1000 osobolat (95% CI: 15,1–16,7), była zatem 9–10-krotnie mniejsza od zapadalności obserwowanej przed wprowadzeniem programu szczepień (140,1–158,9/1000 osobolat). Zachorowania w zaszczepionej populacji miały zwykle łagodny przebieg (<50 wykwitów), zapadalność na ospę wietrzną o umiarkowanym (50–300 wykwitów) i ciężkim (>300 wykwitów) przebiegu wyniosła odpowiednio 3,7 (95% CI: 3,4–4,1) i 0,3/1000 osobolat (95% CI: 0,2–0,5). Wśród dzieci zaszczepionych 2 dawkami nie stwierdzono żadnego zachorowania. W analizowanej populacji zarejestrowano także 90 zachorowań na półpasiec. W 46 przypadkach rozpoznanie potwierdził lekarz, co daje zapadalność 0,45/1000 osobolat (95% CI: 0,33–0,60). Obliczono, że ryzyko zachorowania na półpasiec w zaszczepionej populacji było o około 40% mniejsze (ryzyko względne [RR]: 0,61 [95% CI: 0,43–0,89]). U 40 osób choroba ustąpiła bez powikłań, dane na temat 5 osób były nieznane. Skuteczność rzeczywista szczepionki w zapobieganiu zachorowaniom na ospę wietrzną obliczona pod koniec badania wyniosła 89–90%. W pierwszych 2 latach obserwacji skuteczność rzeczywistą oszacowano na 73–80%, a w ostatnich 10 latach na 80–90%.
Autorzy badania wyciągnęli wniosek, że szczepionka przeciwko ospie wietrznej skutecznie zapobiega zachorowaniom na ospę, a ochrona poszczepienna nie zmniejsza się po 14 latach od podania pierwszej dawki. Jedna dawka szczepionki była bardzo skuteczna w zapobieganiu ospie wietrznej o umiarkowanym lub ciężkim przebiegu. Szczepienie przeciwko ospie wietrznej może również zmniejszyć ryzyko zachorowania na półpasiec.
