Ryc. 3
Ryc. 4
Ryc. 5. Sposób otwierania opakowania z wymazówką
Ryc. 6. Sposób wprowadzenia wymazówki
Jeżeli opór wyczujesz znacznie wcześniej, niż uda
ci się osiągnąć głębokość określoną znacznikiem,
cofnij wymazówkę i spróbuj ją wprowadzić pod
nieco innym kątem, nadal równolegle do podniebienia.
Jeżeli nie uda się wprowadzić wymazówki
na odpowiednią głębokość przez wybrane nozdrze
(pacjent może mieć skrzywioną przegrodę nosa lub
inną przeszkodę anatomiczną), należy powtórzyć próbę pobrania wymazu przez przeciwną połowę
jamy nosowej.
7. Po wsunięciu wymazówki na odpowiednią
głębokość (dotknięcie tylnej ściany gardła; ryc. 7A)
pozostaw ją na kilka sekund, aby umożliwić wchłonięcie
wydzieliny, a następnie obracaj ją przez
5–10 s, aby pobrać wymaz (ryc. 7B).
8. Powoli wysuń wymazówkę, obracając ją wokół osi.
9. Po pobraniu materiału włóż wymazówkę
do probówki z 0,9% roztworem NaCl (lub podłożem
wirusologicznym, jeśli używasz zestawu komercyjnego) i złam wystającą końcówkę, a następnie
szczelnie zakręć probówkę (ryc. 8).
Ryc. 7
Ryc. 8. Sposób umieszczania wymazówki w probówce – całą końcówkę wymazówki należy zanurzyć w 0,9% roztworze NaCl lub w podłożu wirusologicznym
Przechowywanie i transport materiałów
Probówkę należy odpowiednio zapakować. Zasady
pakowania próbek powinny spełniać poziom
bezpieczeństwa BSL2, a pojemniki powinno się
zapakować i opisać zgodnie z zasadami dla czynników
wywołujących choroby u ludzi. Obowiązuje
zasada potrójnego pakowania (1 – naczynie zasadnicze, 2 – opakowanie wtórne, 3 – opakowanie
zewnętrzne).
Zewnętrzną powierzchnię opakowania zasadniczego
należy traktować jako skażoną, dlatego
włożenie go do opakowania wtórnego należy
przeprowadzić w sposób minimalizujący ryzyko
skażenia opakowania wtórnego. W zależności
od stosowanych w danym ośrodku procedur i liczby osób uczestniczących w pobraniu wymazu i pakowaniu pobranych próbek poszczególne kroki
postępowania mogą się różnić. Jeśli na przykład
próbki pobiera się w domu chorego i całą procedurę
przeprowadza tylko jedna osoba, to przed umieszczeniem pojemnika zasadniczego w opakowaniu wtórnym powinna ona wyjść z domu pacjenta,
dokonać dekontaminacji rąk, zdjąć rękawiczki
zewnętrzne i zewnętrzny fartuch, ponownie zdezynfekować
ręce, założyć nową parę rękawiczek,
zdezynfekować je, umieścić naczynie zasadnicze w opakowaniu wtórnym, szczelnie je zamknąć,
zdezynfekować ręce, a następnie zewnętrzną powierzchnię
opakowania wtórnego. W opakowaniu
wtórnym powinna się znajdować warstwa chłonna,
która wchłonie płyn w przypadku rozszczelnienia
probówki.
Skierowania dołączonego do próbek nie można
umieszczać w opakowaniu wtórnym, lecz należy
je włożyć do zamkniętej koperty przytwierdzonej
do opakowania zewnętrznego.
Zalecana temperatura przechowywania/transportu
zależy od rodzaju materiału:
1) gotowe medium transportowe – ≤5 dni w temperaturze 2–8°C, >5 dni w temperaturze –70°C (suchy lód)
2) zestaw home made – ≤2 dni w temperaturze 2–8°C, >2 dni w temperaturze –70°C (suchy lód).
Piśmiennictwo:
1. Li L., Chen Q., Li Y. i wsp.: Comparison among nasopharyngeal swab, nasal wash, and oropharyngeal swab for respiratory virus detection in adults with acute pharyngitis. BMC Infect. Dis., 2013; 13: 281; doi.org/10.1186/1471-2334-13-2812. Satzke C., Turner P., Virolainen-Julkunen A. i wsp.: Standard method for detecting upper respiratory carriage of Streptococcus pneumoniae: updated recommendations from the World Health Organization Pneumococcal Carriage Working Group. Vaccine, 2013; 32: 165–179
3. https://www.cdc.gov/pertussis/clinical/diagnostic-testing/specimen-collection.html (dostęp: 30.04.2020)
4. WHO guidelines for the collection of human specimens for laboratory diagnosis of avian influenza infection. 12.01.2005. https://www.who.int/influenza/human_animal_interface/ virology_laboratories_and_vaccines/guidelines_collection_h5n1_humans/en/ (dostęp: 30.04.2020)
5. Cornia P., Lipsky B.A.: Pertussis infection in adolescents and adults: Clinical manifestations and diagnosis. https://www.uptodate.com/contents/pertussis-infection-in-adolescents-and-adults-clinical-manifestations-and-diagnosis (dostęp: 30.04.2020)
6. Interim Guidelines for Collecting, Handling, and Testing Clinical Specimens from Persons for Coronavirus Disease 2019 (COVID-19). 29.04.2020 https://www.cdc.gov/coronavirus/ 2019-nCoV/lab/guidelines-clinical-specimens.html (dostęp: 30.04.2020)
7. Marty F.M., Chen K., Verrill K.A.: How to obtain a nasopharyngeal swab specimen. N. Engl. J. Med., 2020; doi: 10.1056/NEJMvcm2 010 260
8. Dzierżanowska-Fangrat K., Ozorowski T., Burdynowski K. i wsp.: Zasady pobierania i transportu materiału do badań metodami molekularnymi RT PCR w kierunku SARS-CoV-2. Zalecenia konsultanta krajowego w dziedzinie mikrobiologii lekarskiej. 14.04.2020. https://www.gov.pl/web/zdrowie/zasady-pobierania-i-transportu-materialu-do-badan-metodami-molekularnymi (dostęp: 30.04.2020)