Od Redakcji: W artykule przedstawiono stan wiedzy na 20 lipca 2021 r. Aktualne informacje są publikowane na bieżąco w serwisie internetowym mp.pl/covid19.
Jak cytować: Kuna A., Wroczyńska A., Rymer W., Szymczak R.K., Kot J.: Medycyna podróży podczas pandemii COVID-19 – aktualne zagadnienia. Med. Prakt., 2021; 7-8: 100–118
Skróty: CDC (Centers for Disease Control and Prevention) – (amerykańskie) Centra ds. Kontroli i Prewencji Chorób, COVID-19 (coronavirus disease) – choroba spowodowana przez SARS-CoV-2, ECDC (European Centre for Disease Prevention and Control) – Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób, GIS – Główny Inspektorat Sanitarny, IHR (International Health Regulations) – Międzynarodowe Przepisy Zdrowotne, MKSz – Międzynarodowa Książeczka Szczepień, MSZ – Ministerstwo Spraw Zagranicznych, RP – Rzeczpospolita Polska, RT-PCR (reverse transcription-polymerase chain reaction) – reakcja odwrotnej transkrypcji i reakcja łańcuchowa polimerazy, SARS-CoV-2 (severe acute respiratory syndrome coronavirus 2) – koronawirus zespołu ostrej niewydolności oddechowej 2, SpO2 – wysycenie tlenem hemoglobiny krwi tętniczej mierzone za pomocą pulsoksymetru, UCC – Unijny Certyfikat COVID, UE – Unia Europejska, VOC (variants of concern) – warianty wzbudzające obawę, VOI (variants of interest) – warianty wzbudzające zainteresowanie, WHO (World Health Organization) – Światowa Organizacja Zdrowia
Jakie znaczenie ma Unijny Certyfikat COVID (UCC)?
UCC – wprowadzony 1 lipca 2021 roku na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/953 z dnia 14 czerwca 2021 roku – jest rozwiązaniem, które ma ułatwić swobodne przemieszczanie się w obrębie krajów UE podczas pandemii COVID-19. Dopuszczalne jest opóźnienie we wdrożeniu UCC do 6 tygodni. Certyfikat jest ważny we wszystkich państwach członkowskich UE, a także w Islandii, Norwegii, Szwajcarii i Liechtensteinie. Gotowość do zastosowania UCC wyraziły także władze Watykanu i San Marino.
Co do zasady podczas podróży po krajach UE posiadacza zaświadczenia nie powinny obowiązywać ograniczenia w swobodnym przemieszczaniu się, tj. państwa członkowskie nie powinny nakładać na niego dodatkowych ograniczeń związanych z podróżą, chyba że są one konieczne i proporcjonalne do celu, jakim jest ochrona zdrowia publicznego.
Stosowanie UCC w ruchu transgranicznym w UE jest w założeniu rozwiązaniem tymczasowym, które ma zostać wycofane po ogłoszeniu przez WHO zakończenia stanu zagrożenia zdrowia publicznego o zasięgu międzynarodowym związanego z COVID-19. Obecnie ważność certyfikatów wynosi do 365 dni.
W Polsce zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 6 maja 2021 roku w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (Dz.U. z 2021 r., poz. 861 z późn. zm.) UCC wydaje Minister Zdrowia.
UCC to kod QR wraz z unikatowym identyfikatorem, który poświadcza, że obywatel:
- został zaszczepiony przeciwko COVID-19,
lub - uzyskał ujemny wynik testu metodą reakcji odwrotnej transkrypcji i reakcji łańcuchowej polimerazy (RT-PCR) lub testu antygenowego w kierunku zakażenia SARS-CoV-2, lub
- wyzdrowiał po COVID-19.
Ad 1. W zależności od kraju UE UCC udostępniany jest po otrzymaniu 1 lub 2 dawek szczepionki i zachowuje ważność przez 365 dni po podaniu ostatniej dawki. Państwa UE zobowiązały się akceptować każdą szczepionkę przeciw COVID-19, która została oficjalnie wprowadzona do użycia w UE. Osoby mające przeciwwskazania do szczepienia przeciwko COVID-19 nie mogą uzyskać medycznego zwolnienia ze szczepienia (w odróżnieniu np. od szczepienia przeciwko żółtej gorączce, które jest wymagane od podróżnych w niektórych krajach tropikalnych), które uchroniłoby przed restrykcjami mogącymi spotkać osobę niezaszczepioną nie z własnej woli. W Polsce UCC jest wystawiany po przeprowadzeniu pełnego szczepienia (tj. zgodne ze schematem zalecanym przez producenta) w punktach szczepień działających na terenie naszego kraju. Jak dotąd nie ma możliwości uwzględnienia dawki lub dawek szczepionki przyjętych za granicą.
