Od Redakcji: W artykule przedstawiono stan wiedzy na 20 lipca 2021 r. Aktualne informacje są publikowane na bieżąco w serwisie internetowym mp.pl/covid19.
Jak cytować: Kuna A., Wroczyńska A., Rymer W., Szymczak R.K., Kot J.: Medycyna podróży podczas pandemii COVID-19 – aktualne zagadnienia. Med. Prakt., 2021; 7-8: 100–118
Skróty: CDC (Centers for Disease Control and Prevention) – (amerykańskie) Centra ds. Kontroli i Prewencji Chorób, COVID-19 (coronavirus disease) – choroba spowodowana przez SARS-CoV-2, ECDC (European Centre for Disease Prevention and Control) – Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób, GIS – Główny Inspektorat Sanitarny, IHR (International Health Regulations) – Międzynarodowe Przepisy Zdrowotne, MKSz – Międzynarodowa Książeczka Szczepień, MSZ – Ministerstwo Spraw Zagranicznych, RP – Rzeczpospolita Polska, RT-PCR (reverse transcription-polymerase chain reaction) – reakcja odwrotnej transkrypcji i reakcja łańcuchowa polimerazy, SARS-CoV-2 (severe acute respiratory syndrome coronavirus 2) – koronawirus zespołu ostrej niewydolności oddechowej 2, SpO2 – wysycenie tlenem hemoglobiny krwi tętniczej mierzone za pomocą pulsoksymetru, UCC – Unijny Certyfikat COVID, UE – Unia Europejska, VOC (variants of concern) – warianty wzbudzające obawę, VOI (variants of interest) – warianty wzbudzające zainteresowanie, WHO (World Health Organization) – Światowa Organizacja Zdrowia
Jakie jest właściwe przygotowanie medyczne do podróży zagranicznych w czasie pandemii COVID-19? Dokąd można obecnie kierować pacjentów potrzebujących szczepień lub innych form profilaktyki przed wyjazdem?
Pacjenta planującego obecnie wyjazd zagraniczny należy poinformować o ogólnych zaleceniach dla podróżujących podczas pandemii COVID-19, w tym dotyczących unikania wyjazdów, które nie są niezbędne (p. pyt. Jakie są aktualne zalecenia dla podróżujących?). Jeśli podróżnik decyduje się na wyjazd pomimo tych ostrzeżeń, należy go odpowiednio zabezpieczyć, kierując się indywidualną oceną ryzyka związanego z trasą podróży, przewidywanymi aktywnościami, długością i porą wyjazdu, rodzajem zakwaterowania, a także stanem zdrowia (wiek, choroby przewlekłe, ciąża, karmienie piersią, wcześniejsze szczepienia). Zasady doboru szczepień i pozostałych metod profilaktyki przed podróżą nie zmieniły się zasadniczo podczas pandemii COVID-19, przy czym powinny one zostać uzupełnione o zalecenie szczepienia przeciwko COVID-19 (p. pyt. Jakie jest znaczenie szczepień przeciwko COVID-19 w podróżach międzynarodowych? Czy szczepienie jest koniecznie do przekroczenia granicy? i Dokumentacja szczepienia przeciwko COVID-19 w podróży zagranicznej) oraz stosowanie środków ochrony osobistej przed zakażeniem (w tym masek ochronnych) zgodnie z zaleceniami WHO, przewoźnika lotniczego i regionalnymi obostrzeniami w kraju docelowym. Ogólny schemat zapobiegania chorobom zakaźnym u podróżujących przedstawia rycina 4. W zależności od planów podróży przedstawionych przez pacjenta konsultacja lekarska przed wyjazdem może obejmować także omówienie istotnych dla zdrowia czynników środowiskowych i zasad bezpieczeństwa z nimi związanych (tj. unikanie nadmiernej ekspozycji na promieniowanie słoneczne oraz kontaktu z niebezpiecznymi zwierzętami) lub zasad bezpieczeństwa związanych z nurkowaniem rekreacyjnym lub wspinaczką wysokogórską (p. pyt. Czy i w jakich sytuacjach przebycie COVID-19 może stanowić przeciwwskazanie do nurkowania rekreacyjnego? Co wiadomo o bezpieczeństwie nurkowania u ozdrowieńców? i W jakich sytuacjach przebycie COVID-19 może stanowić przeciwwskazanie do podróży na duże wysokości nad poziomem morza?).
Ryc. 4. Ogólny schemat zapobiegania chorobom zakaźnym u podróżujących podczas pandemii COVID-19 na podstawie zaleceń WHO, CDC oraz Programu Szczepień Ochronnych 2021 (odnosi się do podstawowych zaleceń dla zdrowych dorosłych turystów, nie uwzględnia wszystkich sytuacji klinicznych, w szczególności podróży kobiet ciężarnych i dzieci; przedruk z: Wroczyńska A. i wsp.: Ogólne zasady przygotowania pacjenta do podróży zagranicznej do tropiku i regionów o złych warunkach sanitarnych. W: Gajewski P., red.: Interna Szczeklika 2021. Kraków, Medycyna Praktyczna, 2021: 2676, zmodyfikowane)
