Półpasiec jest skutkiem reaktywacji utajonego zakażenia wirusem ospy wietrznej i półpaśca (VZV). W dotychczas przeprowadzonych badaniach wykazano, że przechorowanie półpaśca, może przejściowo zwiększać ryzyko udaru mózgu (p. Przechorowanie półpaśca zwiększyło ryzyko wystąpienia udaru mózgu), a wyniki innych sugerowały, że półpasiec może mieć też związek z ryzykiem wystąpienia zawału serca.
W jednym z ostatnich numerów czasopisma „PLOS Medicine” opublikowano wyniki badania obserwacyjnego typu self-controlled case series, w którym oceniono ryzyko wystąpienia udaru mózgu i zawału serca po zachorowaniu na półpasiec u dorosłych w wieku 65 lat i starszych.
Wśród 351 865 pacjentów zarejestrowanych w brytyjskiej bazie opieki zdrowotnej zidentyfikowano 42 954 osoby z pierwszym epizodem udaru mózgu (mediana wieku w momencie rozpoznania półpaśca – 81 lat, 71% kobiety) oraz 24 237 osób z pierwszym epizodem zawału mięśnia sercowego (mediana wieku w momencie rozpoznania półpaśca – 80 lat, 64% kobiety). Okres obserwacji podzielono na okresy ryzyka (1 tydzień, 2–4 tygodni, 5–12 tygodni, 13–36 tygodni oraz 27–52 tygodni po zachorowaniu na półpasiec) oraz okres kontrolny. Mediana okresu obserwacji wyniosła 5 lat. W większości przypadków (84%) nie określono lokalizacji wykwitów półpaścowych, a 16% osób zachorowało na półpasiec oczny. U 90% pacjentów odnotowano wystąpienia epizodu sercowo-naczyniowego w przeszłości. Większość (91%) pacjentów nie była również szczepiona przeciwko półpaścowi w okresie obserwacji.
Przeprowadzone analizy wykazały, że w porównaniu z okresem kontrolnym, większe ryzyko (wyrażone jako wskaźnik współczynników zapadalności [IR]) wystąpienia niedokrwiennego udaru mózgu odnotowano w okresie 1 tygodnia po zachorowaniu na półpasiec (IR: 2,37 [95% CI: 2,17–2,59]), 2–4 tygodni po zachorowaniu (IR: 1,55 [ 95% CI: 1,46–1,66]) oraz w okresie 5–12 tygodni (IR: 1,17 [95% CI: 1,11–1,22]). Natomiast większe ryzyko wystąpienia zawału serca odnotowano w okresie 1 tygodnia po zachorowaniu na półpasiec (IR: 1,68 [95% CI: 1,47–1,92]) oraz w okresie 2–4 tygodni (IR: 1,25 [95% CI: 1,14–1,37]). W dodatkowej analizie oceniono również ryzyko wystąpienia krwotocznego udaru mózgu – największy wzrost ryzyka zaobserwowano w okresie 2–4 tygodni po zachorowaniu na półpasiec (IR: 1,61 [95% CI: 1,29–2,02]), a nieco mniejszy w okresie w 5–12 tygodni po zachorowaniu (IR: 1,30 [95% CI: 1,10–1,53]).
Z większym ryzykiem wystąpienia udaru mózgu i zawału serca wiązało się zachorowanie na półpasiec oczny – w porównaniu z okresem kontrolnym, większe ryzyko wystąpienia niedokrwiennego udaru mózgu odnotowano w okresie 1 tygodnia, 2–4 tygodni oraz 5–12 tygodni po zachorowaniu, a IR wyniosło odpowiednio: 2,73 (95% CI: 2,22–3,35), 1,77 (95% CI: 1,52–2,05) oraz 1,29 (95% CI: 1,15–1,44). W przypadku zawału serca większe ryzyko zachorowania odnotowano w okresie 1 tygodnia, 2–4 tygodni oraz 13–26 tygodni po zachorowania – IR wyniosło odpowiednio: 2,06 (95% CI: 1,52–2,79), 1,38 (95% CI: 1,11–1,72), oraz 1,15 (95% CI:, 1,01–1,30).
Natomiast w analizie stratyfikującej uczestników ze względu na status szczepienia (szczepieni vs nieszczepieni przeciwko półpaścowi) nie wykazano, aby fakt szczepienia miał wpływ na ryzyko wystąpienia obu zdarzeń.
Autorzy badania wyciągnęli wniosek, że ryzyko wystąpienia udaru mózgu oraz zawału serca po zachorowaniu na półpasiec zwiększa się przejściowo, a wyniki badania stanowią potwierdzenie dla badań przeprowadzonych wcześniej w tym obszarze.
