Opracowała: Małgorzata Ściubisz
European Centre for Disease Prevention and Control (ECDC) opublikowało raport dotyczący epidemiologii zachorowań na wirusowe zapalenie wątroby (WZW) typu A w populacji krajów Unii Europejskiej/Europejskiego Obszaru Gospodarczego (UE/EOG) w 2022 roku.
Najważniejsze informacje z raportu:
- W 2022 roku w 30 krajach UE/EOG zgłoszono łącznie 4548 zachorowań na WZW typu A. Ogólny wskaźnik zapadalności wynosił 1/100 000 populacji, natomiast największy był w Węgrzech (5.5/100 000), Chorwacji (5,3/100 000), Bułgarii (4,4/100 000) i Rumunii (4,8/100 000). Kraje te odpowiadały za 36% wszystkich zgłoszonych zachorowań. W Polsce zgłoszono 110 przypadków WZW typu A (zapadalność: 0,6/100 000).
- Ogółem liczba zgłoszonych zachorowań była mała i podobna do liczby obserwowanej w czasie pandemii COVID-19 (lata 2020 i 2021), co prawdopodobnie ma związek z bardziej rygorystycznym przestrzeniem zasad higieny, w tym higieny rąk, nabyciem odporności przez część populacji w wyniku zakażenia wirusem zapalenia wątroby typu A (HAV) w trakcie dużych epidemii w 2017 i 2018 roku obejmujących wiele krajów, poprawą świadomości o metodach profilaktyki HAV i zwiększeniem odsetka zaszczepionych w grupach ryzyka.
- Podobnie jak w poprzednich latach znaczny odsetek zachorowań (20%) dotyczył dzieci w wieku 5–14 lat, w tej grupie wiekowej odnotowano również największą zapadalność (2/100 000).
- Część krajów przekazała informacje dotyczące historii podróży zagranicznych chorych na WZW typu A. Ogółem 564 (16,7%) zachorowań związanych było z podróżami zagranicznymi, głównie do Maroko, Pakistanu, Algierii.
- W 2022 roku zarejestrowano 6 dużych, obejmujące kilka krajów, ognisk zachorowań na WZW typu A. W 5 ogniskach (łącznie 88 zachorowań) prawdopodobnym źródłem zakażenia było spożycie skażonej żywności (mrożone owoce jagodowe). W 1 ognisku (łącznie 303 zachorowania) podejrzewano transmisję poprzez kontakt seksualny (86% zachorowań, które wystąpiły w Węgrzech dotyczyła mężczyzn, spośród których kilku chorych deklarowało otrzymywanie kontaktów seksualnych z mężczyznami) lub w wyniku spożycia skażonej żywności (również mrożonych owoców jagodowych).
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zaleca, aby w krajach o małej lub bardzo małej zapadalności (co dotyczy większości krajów UE/EOG) szczepieniami przeciwko WZW typu A objąć przede wszystkim grupy ryzyka zakażenia HAV: osoby podróżujące do regionów endemicznego występowania WZW typu A, mężczyzn mających kontakty seksualne z mężczyznami, osoby używające dożylnych środków odurzających oraz osób narażonych na ciężki przebieg WZW typu A, tj. osób z niedoborami odporności oraz osób starszych.
Zgodnie z polskim Programem Szczepień Ochronnych (PSO) szczepienie przeciwko WZW typu A zaleca się osobom: wyjeżdżającym do krajów o wysokiej i pośredniej endemiczności zachorowań na WZW typu A, zatrudnionym przy produkcji i dystrybucji żywności, usuwaniu odpadów komunalnych i płynnych nieczystości oraz przy konserwacji urządzeń służących temu celowi, młodzieży i dzieciom w wieku przedszkolnym oraz szkolnym, które nie chorowały na WZW typu A, w zależności od sytuacji epidemiologicznej, osobom z grup ryzyka, w których obserwuje się zwiększoną liczbę zachorowań oraz pracownikom medycznym, w szczególności oddziałów zakaźnych, gastroenterologicznych i pediatrycznych (p. Cz. I. Szczepienia obowiązkowe i zalecane).
