Tłumaczyła: Małgorzata Ściubisz
Streszczenie
Od kwietnia 2021 roku w Stanach Zjednoczonych obserwowano zwiększoną liczbę przypadków zapalenia mięśnia sercowego lub zapalenia osierdzia zgłaszanych w okresie po szczepieniu przeciwko COVID-19 preparatami mRNA (tj. Comirnaty [Pfizer/BioNTech] lub mRNA Moderny), głównie u nastolatków i młodych dorosłych. Podobnego zjawiska nie zaobserwowano po szczepieniu preparatem firmy Janssen/Johnson & Johnson.Większość pacjentów, którzy zgłosili się do placówek opieki zdrowotnej, dobrze odpowiedziała na zastosowane leki oraz odpoczynek i uzyskano szybkie ustąpienie objawów. Zgłoszone przypadki dotyczyły głównie nastoletnich chłopców i młodych dorosłych w wieku ≥16 lat. Pierwsze objawy pojawiały się zwykle w ciągu kilku dni po szczepieniu przeciwko COVID-19 preparatami mRNA, a zachorowania częściej występowały po podaniu drugiej dawki niż po pierwszej. CDC wraz z instytucjami współpracującymi aktywnie analizują przypadki zapalenia mięśnia sercowego lub zapalenia osierdzia, które zgłoszono w okresie po szczepieniu przeciwko COVID-19 preparatami mRNA.
CDC nadal zaleca szczepienie przeciwko COVID-19 wszystkich osób w wieku ≥12 lat, biorąc pod uwagę ryzyko związane z zachorowaniem na COVID-19 i jej powikłaniami, w tym ciężkimi, takimi jak odległe powikłania zdrowotne po COVID-19 (tzw. long COVID - przyp. red.), hospitalizacja, a nawet zgon.
Wprowadzenie
W przypadku zapalenia mięśnia sercowego lub zapalenia osierdzia to układ immunologiczny gospodarza wywołuje stan zapalny w odpowiedzi na zakażenie lub inny czynnik wyzwalający. Objawy kliniczne mogą obejmować ból w klatce piersiowej, duszność lub kołatanie serca. Nasilenie przebiegu klinicznego może być różne. W przypadkach, które wystąpiły w okresie po szczepieniu przeciwko COVID-19 preparatami mRNA, większość osób zgłaszających się do placówek opieki zdrowotnej dobrze zareagowała na podane leki i zalecony w ramach terapii odpoczynek.
Zalecenia dla personelu medycznego
- Centers for Disease Control and Prevention (CDC) nadal zalecają szczepienie przeciwko COVID-19 wszystkich osób w wieku ≥12 lat, biorąc pod uwagę ryzyko związane z zachorowaniem na COVID-19 i jej powikłaniami, w tym ciężkimi, takimi jak hospitalizacja, wieloukładowy zespół zapalny u dzieci (MIS-C) lub zgon.
- Wszystkie przypadki zapalenia mięśnia sercowego lub zapalenia osierdzia należy zgłaszać do systemu rejestracji niepożądanych odczynów poszczepiennych (NOP).
- U nastolatków lub młodych dorosłych z ostrym bólem w klatce piersiowej, dusznością lub kołataniem serca należy rozważyć zapalenie mięśnia sercowego lub zapalenie osierdzia. W młodszej populacji incydenty wieńcowe są mniej prawdopodobną przyczyną takich objawów.
- W razie stwierdzenia powyższych objawów klinicznych należy zapytać pacjenta o wcześniejsze szczepienie przeciwko COVID-19, jak również inne istotne dane medyczne, odbyte podróże i kontakty społeczne.
- We wstępnej ocenie klinicznej należy rozważyć wykonanie elektrokardiogramu (EKG), oznaczenia stężenia troponin i markerów stanu zapalnego, takich jak białko C-reaktywne (CRP) lub odczyn Biernackiego (OB). Przy prawidłowych wynikach EKG, stężenia troponin i markerów stanu zapalnego, zapalenie mięśnia sercowego lub zapalenie osierdzia są mało prawdopodobne.
- W przypadku podejrzenia zapalenia mięśnia sercowego lub zapalenia osierdzia, należy rozważyć konsultację kardiologa w celu uzyskania pomocy w ocenie kardiologicznej i leczeniu. Ocena i postępowanie lecznicze mogą się różnić w zależności od wieku pacjenta, obrazu klinicznego, potencjalnych przyczyn zapalenia lub preferowanej praktyki danego lekarza. (…)
- Należy wykluczyć inne potencjalne przyczyny zapalenia mięśnia sercowego lub zapalenia osierdzia. W tym celu zaleca się konsultację ze specjalistą chorób zakaźnych i/lub reumatologiem.
Jeśli to możliwe, należy poszukiwać szczególnie ostrego zakażenia SARS-CoV-2 (np. badanie PCR), przebytego zakażenia SARS-CoV-2 (np. stwierdzenie swoistych przeciwciał przeciwko białku N nukleokapsydu SARS-CoV-2) i innych zakażeń wirusowych (np. badanie PCR w kierunku zakażenia enterowirusami, kompleksowa diagnostyka w kierunku wirusowych patogenów dróg oddechowych).
Więcej informacji na temat przypadków zapalenia mięśnia sercowego i zapalenia osierdzia zgłoszonych w okresie po szczepieniu preparatami mRNA – p. Nowe dane z nadzoru nad bezpieczeństwem szczepionek przeciwko COVID-19 – przyp. red.