Czy przy równoczesnym podaniu szczepionki MMR i szczepionki przeciwko ospie wietrznej istnieje zwiększone ryzyko gorączki i drgawek gorączkowych? Czy korzystniejsze jest podanie tych szczepionek w trakcie dwóch oddzielnych wizyt?
W 2008 roku, w Stanach Zjednoczonych po raz pierwszy zasygnalizowano zwiększone ryzyko gorączki i drgawek gorączkowych u dzieci w wieku 12–23 miesięcy po szczepionce MMRV (Pro-Quad firmy MSD, niedostępna w Polsce), w porównaniu z dziećmi, którym MMR i szczepionkę przeciwko ospie wietrznej (V) podano oddzielnie. Szczegółowa analiza danych zebranych w latach 2000–2008 w bazie Vaccine Safety Datalink objęła 83 107 dzieci zaszczepionych preparatem MMRV oraz 376 354 dzieci, które otrzymały podczas tej samej wizyty MMR i V w oddzielne okolice anatomiczne. Wykazano, że u dzieci w wieku 12–23 miesięcy, ryzyko drgawek gorączkowych w okresie 7–10 dni po szczepieniu jest około dwukrotnie większe, jeżeli pierwsze szczepienie przeciwko odrze realizowano szczepionką MMRV (RR: 1,98 [95% CI: 1,43–2,73]). Wyliczone dla badanej populacji zwiększone ryzyko drgawek po podaniu MMRV w stosunku do MMR wynosi 4,3 dodatkowych epizodów drgawek na 10 000 zaszczepionych dzieci w tym wieku (95% CI: 2,6–5,6), czyli 1 dodatkowy epizod na ponad 2320 dzieci. Podobne obserwacje poczyniono ostatnio w odniesieniu do dostępnej w Polsce szczepionki MMRV (Priorix-Tetra firmy GSK). To zwiększone ryzyko nie dotyczy zatem podania dwóch oddzielnych szczepionek tego samego dnia, ale tylko podania szczepionki MMRV i wiąże się tylko z pierwszą dawką szczepienia przeciwko tym chorobom w 2.–3. roku życia. Częstsze występowanie reakcji gorączkowej, a tym samym drgawek gorączkowych, prawdopodobnie wynika z tego, że preparaty MMRV – dla zachowania podobnej immunogenności – zawierają większą dawkę wirusów ospy wietrznej (w szczepionce Pro-Quad) lub świnki (w szczepionce Priorix-Tetra).
W związku z tym ACIP zaleca, aby w przypadku pierwszego szczepienia przeciwko odrze u dzieci w wieku 12–47 miesięcy – czyli w okresie podatności na drgawki gorączkowe – raczej preferować podanie dwóch oddzielnych szczepionek (MMR i V) podczas tej samej wizyty. Natomiast w przypadku drugiej dawki szczepienia oraz pierwszej dawki podawanej dzieciom >48. miesiąca życia można bez dodatkowego ryzyka gorączki i drgawek gorączkowych stosować szczepionkę MMRV. Szczepienie oddzielnie dwoma szczepionkami (MMR i V), ale podczas tej samej wizyty, zaleca się także dzieciom, które przebyły drgawki gorączkowe lub obserwowano je u ich najbliższych krewnych (grupa ryzyka drgawek gorączkowych).
Piśmiennictwo
1. Klein N.P., Fireman B., Yih W.K. i wsp.: Measles-mumps-rubella-varicella combination vaccine and the risk of febrile seizures. Pediatrics, 2010; 126: 1–8 (p. Med. Prakt. Pediatria Supl. Szczepienia 1/2011, s. 35–37 – przyp. red.)
2. Klein N.P., Lewis E., Baxter R. i wsp.: Measles-containing vaccines and febrile seizures
in children age 4 to 6 years. Pediatrics, 2012; 129: 809–814 (p. Med. Prakt. Szczepienia 3/2012, s. 64 – przyp. red.)
3. Czajka H., Schuster V., Zepp F. i wsp.: A combined measles, mumps, rubella and varicella
vaccine (Priorix-Tetra): immunogenicity and safety profile. Vaccine, 2009; 27: 6504–6511
4. Charakterystyka Produktu Leczniczego Priorix Tetra
5. Marin M., Broder K.R., Temte J.L.: Use of combination measles, mumps, and varicella
vaccine. Recommendations of the Advisory Committee on Immunization Practices
(ACIP). MMWR, 2010; 59: RR–3
