Jak szczepić dziecko chore na mastocytozę?

Data utworzenia:  26.01.2015
Aktualizacja: 18.05.2015
dr n. med. Joanna Stryczyńska-Kazubska
Katedra i Zakład Profilaktyki Zdrowotnej Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu, Specjalistyczny Zespół Opieki Zdrowotnej nad Matką i Dzieckiem w Poznaniu

Dziecko chore na mastocytozę skórną ma zaległe szczepienia z 2. roku życia. Mama odracza je, twierdząc, że po poprzednich szczepieniach zauważyła nasilenie zmian skórnych. Według mnie przyczyną tego zdarzenia może być polimyksyna B obecna w szczepionkach wysoce skojarzonych (dziecko zaszczepiono szczepionką Infanrix hexa) i Imovax Polio. Mama dziecka obawia się także szczepień ze względu na towarzyszący im stres, który u dzieci z mastocytozą też nie jest wskazany, podobnie jak polimyksyna B. Jak w takim przypadku można dalej szczepić dziecko?

Rzeczywiście wśród potencjalnych przyczyn zaostrzenia mastocytozy wymienia się polimyksynę, jednak producenci szczepionki Infanrix hexa oraz innej szczepionki 6-składnikowej (Hexacima) podają, że w ich preparatach mogą się znaleźć tylko jej śladowe ilości. Wśród czynników zaostrzających przebieg mastocytozy wymienia się również toksyny bakteryjne. Samo szczepienie może więc być przyczyną pogorszenia stanu dziecka. Należy jednak uświadomić rodzicom, że zakażenia stanowią dużo większe zagrożenie zarówno ze względu na ciężki przebieg samej choroby, jak również ryzyko zaostrzenia choroby przewlekłej. Zalecenia dotyczące szczepień dzieci z chorobami przewlekłymi mówią raczej o szerszej ochronie niż o zwalnianiu ze szczepień. Podanie szczepionki 6-składnikowej, w porównaniu z podawaniem szczepionek nieskojarzonych, pozwala zmniejszyć ilość wstrzykiwanych substancji dodatkowych znajdujących się w szczepionkach.

Badania dotyczące reakcji dzieci ze skórną postacią mastocytozy wykazały, że rzeczywiście ryzyko NOP w tej grupie jest większe niż u zdrowych dzieci, jednak przede wszystkim po podaniu pierwszej dawki. Inni autorzy sugerują profilaktyczne podawanie leków, na przykład glikokortykosteroidów.

Proponuję, aby przed szczepieniem opisanego dziecka skonsultować się z lekarzem zajmującym się leczeniem mastocytozy. Być może zaleci on podawanie w okresie szczepienia leków zmniejszających ewentualną reakcję na szczepienie. Można również rozważyć podanie szczepionek nieskojarzonych oraz DTP z bezkomórkowym komponentem krztuśca (DTPa) w trakcie osobnych wizyt. Być może – w zależności od odstępów między wcześniejszymi dawkami – można byłoby zrezygnować z niektórych szczepień (np. przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby [WZW] typu B lub z innych). Jednak taką decyzję można podjąć, znając dokładne daty podania wszystkich wcześniejszych dawek.

Piśmiennictwo:

1. da Costa A.L, Branco Carvalho T.C., Lopes de Sousa A.V.: Bullous mastocytosis in child: case report. An. Bras. Dermatol., 2005; 80: 603–606
2. Pucino V., Magliacane D., Petraroli A. i wsp.: Safety of pediatric vaccinations in children with mastocytosis. XXXI Congress of the European Academy of Allergy and Clinical Immunology, Genewa, Szwajcaria, 16–20 lipca 2012
3. Valent P., Akin C., Escribano L. i wsp.: Standards and standardization in mastocytosis: consensus statements on diagnostics, treatment recommendations and response criteria. Eur. J. Clin. Invest., 2007; 37: 435–453
4. Bankova L.G., Walter J.E., Iyengar S.R. i wsp.: Generalized bullous eruption after routine vaccination in a child with diffuse cutaneous mastocytosis. J. Allergy Clin. Immunol. Pract., 2013; 1: 94–96
Wybrane treści dla pacjenta
  • Szczepienia przed wyjazdem do Afryki Północnej
  • Szczepienia przed wyjazdem na Karaiby (Wyspy Karaibskie)
  • Szczepienia przed wyjazdem do Afryki Południowej
  • Szczepienie przeciwko pałeczce hemofilnej typu b (Hib)
  • Szczepienie przeciwko środkowoeuropejskiemu odkleszczowemu zapaleniu mózgu
  • Szczepienie przeciwko odrze, śwince i różyczce
  • Szczepienia obowiązkowe dla podróżnych
  • Szczepienie przeciwko meningokokom
  • Szczepienie przeciwko gruźlicy
  • Szczepienie przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi

Reklama

Napisz do nas

Zadaj pytanie ekspertowi, przyślij ciekawy przypadek, zgłoś absurd, zaproponuj temat dziennikarzom.
Pomóż redagować portal.
Pomóż usprawnić system ochrony zdrowia.

Przegląd badań