Czy podróż do Kenii jest wskazaniem do szczepienia przeciwko żółtej gorączce?

Czy można zaszczepić przeciwko żółtej gorączce 9-letnie dziecko, które w 3. roku życia przebyło zapalenie mózgu (ADEM), obecnie jest zdrowe, nie choruje, a ojciec chce je zabrać na safari do Kenii? Czy w opisanym przypadku jest to szczepienie zalecane?

Zalecenia dotyczące profilaktyki malarii w Kenii zostały niedawno zaktualizowane (Yellow book, 2012). Ryzyko zakażenia w Kenii zależy od regionu, w którym będzie przebywał turysta, oraz od sposobu spędzania czasu (narażenie na ukąszenia przez komary, zabezpieczenie przed ukąszeniami w miejscu noclegu). W Kenii obserwuje się różne ryzyko zakażenia w poszczególnych rejonach. Dokładne dane są dostępne na stronach CDC (http://wwwnc.cdc.gov/travel/yellowbook/2012/chapter-3-infectious-diseases-related-to-travel/yellow-fever.htm oraz http://wwwnc.cdc.gov/travel/destinations/kenya.htm). Osoby podróżujące do Kenii nie są zobowiązane do posiadania udokumentowanego szczepienia przeciwko żółtej gorączce (Międzynarodowa Książeczka Szczepień), wyjątkiem jest tranzyt przez kraje obciążone ryzykiem transmisji zakażenia żółtą gorączką (zgodnie z listą WHO). W przypadku wyjazdu do krajów, w których szczepienie przeciwko żółtej gorączce nie jest bezwzględnie wymagane, należy rozważyć ryzyko zakażenia oraz ewentualne ryzyko wystąpienia niepożądanych objawów poszczepiennych (NOP). Wśród NOP szczególnie istotny jest wiek pacjenta oraz stan układu immunologicznego (niedobory odporności). Niepożądane objawy ze strony układu nerwowego po szczepieniu obserwuje się bardzo rzadko. Według danych CDC, u osób w wieku <60. roku życia występują one z częstością 0,8 na 100 000 podanych dawek. Objawy mogą się pojawić między 3. a 28. dniem po szczepieniu.

Pacjent, który 3 lata temu przechorował ADEM, od tego czasu nie miał nawrotów i nie był z tego powodu leczony, nie jest pacjentem z zaburzeniami odporności. W związku z tym nie ma przeciwwskazań do podania szczepionki przeciwko żółtej gorączce. Podejmując decyzję o wyjeździe dziecka do Kenii, rodzice muszą się liczyć z różnymi zagrożeniami zdrowotnymi wynikającymi z podróży w te rejony. Na podstawie dostępnych danych należy zatem przeanalizować ryzyko zakażenia wirusem żółtej gorączki oraz możliwy przebieg choroby, z uwzględnieniem ryzyka niewydolności wielonarządowej oraz braku możliwości wdrożenia leczenia przyczynowego. Jeżeli na podstawie powyższych informacji ocenimy, iż istnieje ryzyko choroby, należy zrobić wszystko, aby dziecko przed nią zabezpieczyć. Przebycie ADEM przed 3 laty nie stanowi przeciwwskazania do szczepienia.