Na jakich zasadach i w jakich sytuacjach lekarz przeprowadzający badanie kwalifikacyjne do szczepień zobowiązany jest do wypełnienia zaświadczenia o przeprowadzonym lekarskim badaniu kwalifikacyjnym, którego wzór określa załącznik nr 1 do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 18 sierpnia 2011 roku w sprawie obowiązkowych szczepień ochronnych (Dz. U. 2011 nr 182, poz. 1086)?
1. Kwestię dokumentowania szczepień ochronnych
regulują przepisy ustawy o zapobieganiu
oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. Zgodnie z art. 17 ust. 1, pkt 4 po przeprowadzeniu
lekarskiego badania kwalifikacyjnego, a przed wykonaniem szczepienia lekarz wydaje
zaświadczenie ze wskazaniem daty i godziny jego
przeprowadzenia. Wzór tego zaświadczenia uregulowano w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia
18 sierpnia 2011 roku w sprawie obowiązkowych
szczepień ochronnych i stanowi on załącznik nr 1 do rozporządzenia. Zgodnie z przypisem (oznaczonym
jedną gwiazdką) zawartym w formularzu,
lekarz wypełnia zaświadczenie, jeśli szczepienie
odbywa się w innej placówce niż ma miejsce badanie
pacjenta. Zaświadczenie stwierdzające brak
lub istnienie przeciwwskazań do podania szczepionki
przekazuje się pacjentowi lub bezpośrednio
osobom wykonującym zabieg.
Jeśli po stwierdzeniu przeciwwskazań do podania
szczepionki lekarz kieruje pacjenta na konsultację
specjalistyczną, wówczas również wypełnia
zaświadczenie i przekazuje je pacjentowi w celu
przedstawienia go specjaliście.
Minister Zdrowia upoważnił Głównego Inspektora
Sanitarnego do procedowania projektu
ustawy o zmianie ustawy o zapobieganiu oraz
zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi
(UD90), w której zostaną całościowo uregulowane
kwestie związane z dokumentowaniem szczepień, w tym wydawania zaświadczeń. Według planów
lekarz przeprowadzający badanie kwalifikacyjne
do szczepienia będzie wystawiał zaświadczenie
jedynie w przypadku, gdy osoba wykonująca szczepienie
nie będzie miała dostępu do dokumentacji
medycznej pacjenta (historii zdrowia i choroby,
karty uodpornienia), w której opisano wynik badania kwalifikacyjnego. Bardziej szczegółowych
informacji w tej sprawie może udzielić Departament
Zapobiegania oraz Zwalczania Zakażeń i Chorób Zakaźnych u Ludzi GIS, który prowadzi
przedmiotową sprawę. (MK)
2. Minister Zdrowia upoważnił Głównego Inspektora
Sanitarnego do przeprowadzenia prac nad
nowelizacją ustawy z dnia 5 grudnia 2008 roku o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób
zakaźnych u ludzi. Planowane zmiany mają
na celu m.in. uregulowanie kwestii związanych z prowadzeniem dokumentacji lekarskiego badania
kwalifikacyjnego oraz wykonanych szczepień
ochronnych i wyeliminowania związanych z tym
wątpliwości interpretacyjnych. Lekarz przeprowadzający
lekarskie badanie kwalifikacyjne zapisuje w historii zdrowia i choroby lub karcie uodpornienia
brak przeciwwskazań do szczepienia. Zaświadczenie o przeprowadzeniu badania kwalifikacyjnego
wydaje się natomiast jedynie w sytuacji, gdy osoba
wykonująca szczepienie ochronne (najczęściej
pielęgniarka) nie ma dostępu do ww. dokumentacji
medycznej. Taka sytuacja może zachodzić w przypadku,
gdy szczepionkę podaje się poza placówką
leczniczą, w której przeprowadzono lekarskie badanie
kwalifikacyjne. W przeszłości rozwiązanie
to dotyczyło głównie szczepień przeprowadzanych w gabinetach medycyny szkolnej przez pielęgniarkę
szkolną na podstawie zaświadczeń wystawianych
przez lekarza POZ. Zgodnie z informacjami
zawartymi w zaświadczeniu o przeprowadzeniu
badania kwalifikacyjnego, które określa załącznik
nr 1 do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia
18 sierpnia 2011 roku w sprawie obowiązkowych
szczepień ochronnych, wypełnia się je w dwóch
sytuacjach: podczas lekarskiego badania kwalifikacyjnego
rutynowo wykonywanego przez lekarza
podstawowej opieki zdrowotnej oraz w przypadku
konsultacji specjalistycznych w związku ze wskazaniami
do długotrwałego odroczenia szczepień.
W pierwszym przypadku, gdy badanie ma charakter
rutynowy i odbywa się w placówce POZ
(zgodnie z przypisem oznaczonym gwiazdką),
zaświadczenie jest potrzebne wyłącznie w wyjątkowych
obecnie przypadkach, gdy podanie
szczepionki (iniekcję) planuje się w placówce innej
niż badanie pacjenta, a jego adresatem jest
osoba podająca szczepionkę, która nie ma dostępu
do dokumentacji medycznej pacjenta. Natomiast w drugiej sytuacji zaświadczenie zawsze wypełnia
lekarz poradni konsultacyjnej z przeznaczeniem
dla lekarza POZ, dla którego stanowi ono podstawę
długotrwałego odroczenia szczepienia. (EO)