Zarówno czynna, jak i czynno-bierna profilaktyka poekspozycyjna wścieklizny stanowi jednocześnie profilaktykę przedekspozycyjną wobec przyszłych narażeń. Po 5 dawkach szczepionki podanych w schemacie 0, 3, 7, 14, 28 dni ochronne miano swoistych przeciwciał zwykle utrzymuje się przez kilka lat. Zgodnie z ChPL rok po szczepieniu podstawowym pacjent powinien otrzymać pierwszą dawkę przypominającą. W razie wątpliwości u osób narażonych na szczególnie duże ryzyko zakażenia (np. pracowników laboratoriów weterynaryjnych mających kontakt z wirusem wścieklizny) można oznaczyć miano swoistych przeciwciał. Badania takie można wykonać na przykład w Państwowym Instytucie Weterynaryjnym w Puławach. Kolejne dawki przypominające należy podawać co około 5 lat lub w zależności od miana swoistych przeciwciał. Co istotne, ewentualne opóźnienia w niewielkim stopniu wpływają na skuteczność szczepień, dlatego pierwszą dawkę przypominającą można podać pacjentowi nawet kilka lat po przyjęciu 5 dawek poekspozycyjnych. Układ immunologiczny osób z prawidłową odpornością powinien szybko i silnie odpowiedzieć na kolejną dawkę szczepionki. Korzyścią płynącą z wcześniejszego szczepienia przedekspozycyjnego jest to, że w przypadku narażenia na wściekliznę nie trzeba podawać immunoglobuliny i wystarczą tylko 2 dawki szczepionki. Pierwszą dawkę należy podać najszybciej jak to możliwe po ekspozycji, a drugą 3 dni później.
Piśmiennictwo:
1. Charakterystyka Produktu Leczniczego Verorab2. Rupprecht C.E., Shlim D.E.: Rabies. (W:) Brunette G.W.: Yellow Book 2018. CDC Health Information for International Travel.
Chapter 3. Atlanta, CDC, 2018 (wwwnc.cdc. gov)
3. Rupprecht C.E., Briggs D., Brown C.M. i wsp.: Use of a reduced (4-dose) vaccine schedule for postexposure prophylaxis to prevent human rabies: recommendations of the advisory committee on immunization practices. MMWR Recomm. Rep., 2010; 59 (RR-2): 1–9
4. General recommendations on immunization. Recommendations of the Advisory Committee on Immunization Practices (ACIP). MMWR Recomm. Rep., 2011; 60: 1–60