Od kiedy na rynku pojawiły się szczepionki przeciwko zakażeniom ludzkim wirusem brodawczaka (HPV) (patrz: U kobiet zaszczepionych przeciwko HPV ryzyko rozwoju zaawansowanych zmian dysplastycznych szyjki macicy było o połowę mniejsze i Jaka jest skuteczność kliniczna szczepienia przeciwko HPV w profilaktyce raka szyjki macicy i jak długo utrzymuje się odporność? Czy trzeba podawać dawki przypominające?), wielu rodziców, jak również lekarzy i polityków, wyrażało obawę, że szczepienie to może przyczynić się do podejmowania ryzykowanych zachowań seksualnych przez nastolatki i tym samym zwiększyć zapadalność młodych kobiet na choroby przenoszone drogą kontaktów seksualnych (STI).
W badaniu opublikowanym w JAMA Internal Medicine naukowcy z Harvard Medical School i University of Sothern California, zbadali, czy szczepienie przeciwko HPV wiąże się ze zwiększeniem zapadalności na STI (chlamydia, rzeżączka, opryszczka narządów płciowych, kiła, zakażenie HIV lub AIDS). Dane obejmujące okres od stycznia 2005 roku do grudnia 2010 roku, pozyskano z oficjalnych baz medycznych firm ubezpieczeniowych. Do badania włączono 207 000 nastolatek – 21 610 szczepionych przeciwko HPV (grupa zaszczepiona) i 186 000 nieszczepionych (grupa kontrolna).
Zapadalność w roku poprzedzającym szczepienie była większa w grupie zaszczepionej –4,3/1000 osób vs 2,8/1000 osób (aOR:* 1,37 [95% CI: 1,09–1,71]). Rok po szczepieniu przeciwko HPV zapadalność na STI zwiększyła się zarówno w grupie zaszczepionej, jak i nieszczepionych – 6,8/1000 osób vs 4,2/1000 osób (aOR: 1,50 [95% CI: 1,25–1,79]). Przeprowadzono analizę difference-in-difference, w której porównano zmianę w zapadalności na STI przed i po szczepieniu w grupie zaszczepionej ze zmianą w zapadalności w analogicznym okresie w grupie kontrolnej. Analiza wykazała, że tempo wzrostu zapadalności na STI w grupie zaszczepionej nie różniło się istotnie od tempa w grupie kontrolnej (OR: 1,05 [95% CI: 0,80–1,38). Sugeruje to, że zachowania seksualne nastolatek nie zmieniały się pod wpływem zastosowania szczepienia przeciwko HPV.
Autorzy badania zaznaczają, że nieco większa liczba STI w grupie zaszczepionej wynika prawdopodobnie z faktu, że dziewczęta z tej grupy decydowały się na szczepienie w wieku, kiedy były już gotowe na podjęcie aktywności seksualnej.
„Gdyby faktycznie szczepienie przeciwko HPV wiązało się z podejmowaniem przez nastolatki ryzykowanych zachowań seksualnych, należałoby spodziewać się gwałtowniejszego zwiększenia odsetka zakażonych STI w grupie zaszczepionej w porównaniu do dziewcząt nieszczepionych. Brak takiego trendu skłonił nas do wyciągnięcia wniosku, że szczepienie nie ma wpływu na podejmowane przez nastolatki zachowania seksualne.” – powiedział profesor Seth Seabury, współautor badania z University of Southern California.
Jest to kolejne badanie (czytaj również: U nastolatek nie stwierdzono związku pomiędzy szczepieniem przeciwko HPV a ryzykownymi zachowaniami seksualnymi i Szczepienie przeciwko HPV nie zwiększa ryzykownych zachowań seksualnych), którego wyniki powinny stanowić kontrargument specjalistów zdrowia publicznego dla obaw zgłaszanych przez rodziców, jakoby szczepienie przeciwko HPV wiązało się z podejmowaniem ryzykowanych zachowań seksualnych przez ich dzieci. Być może wyniki badania przyczynią się do zwiększenia odsetka zaszczepionych nastolatek i obniżenia wieku podania szczepionki do rekomendowanego przez Advisory Committee on Immunization Practices oraz Centers for Disease Control (czytaj również: Jedynie połowa nastolatek otrzymała szczepienie przeciwko HPV w zalecanym wieku).
* iloraz szans po uwzględnieniu czynników zakłócających
