Zaczynają się ponadto pojawiać doniesienia o występowaniu zmian skórnych w przebiegu COVID-19. Recalcati zwrócił uwagę, że spośród 88 konsultowanych pacjentów z COVID-19 leczonych w szpitalu w Lecco we włoskiej Lombardii u 20,4% (n = 18) stwierdzono osutkę.7 U 14 osób była to osutka rumieniowa, u 3 pokrzywka, a u 1 osutka przypominająca zmiany występujące w przebiegu ospy wietrznej. Zmiany były zlokalizowane przede wszystkim na tułowiu i były podobne do tych, które się spotyka w innych chorobach wirusowych. W niektórych przypadkach występował świąd o niewielkim nasileniu. Nie stwierdzono związku między wystąpieniem zmian skórnych a ciężkością przebiegu COVID-19.7
Ryc. 1. Siność siatkowata
Ryc. 2. Zmiany skórne na dystalnych częściach palców rąk
Autorki niniejszego artykułu również spotkały się z występowaniem osutki u chorych na COVID-19. U 3 pacjentek była to osutka krostkowo-pęcherzykowa ze świądem, zlokalizowana głównie na tułowiu i ramionach (u 1 pacjentki również na twarzy). U 1 chorej stwierdzono dodatkowo – w różnym czasie w przebiegu zakażenia SARS-CoV-2 – zmiany rumieniowe oraz siność siatkowatą (ryc. 1; w tym samym czasie pacjentka miała dreszcze i silne uczucie zimna). W 1 przypadku na początku choroby pojawiły się zmiany na dystalnych częściach palców rąk (ryc. 2). American Academy of Dermatology prowadzi rejestr zmian skórnych u chorych na COVID-19.8
Piśmiennictwo:
1. Wan S., Xiang Y., Fang W. i wsp.: Clinical features and treatment of COVID-19 patients in Northeast Chongqing. J. Med. Virol., 2020; doi: 10.1002/jmv.25 7832. Guan W.J., Ni Z.Y., Hu Y. i wsp. Clinical characteristics of coronavirus disease 2019 in China. N. Engl. J. Med., 2020; doi: 10.1056/NEJMoa2002032
3. Young B.E., Ong S.W.X., Kalimuddin S. i wsp.: Epidemiologic features and clinical course of patients infected with SARS-CoV-2 in Singapore. JAMA, 2020; doi: 10.1001/ jama.2020.3204
4. CDC: Symptoms of coronavirus. https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/symptoms-testing/ symptoms.html (dostęp: 28.04.2020)
5. Lechien J.R., Chiesa-Estomba C.M., De Siati D.R. i wsp.: Olfactory and gustatory dysfunctions as a clinical presentation of mild-to-moderate forms of the coronavirus disease (COVID-19): a multicenter European study. Eur. Arch. Otorhinolaryngol., 2020; doi: 10.1007/s00405-020-05965-1
6. Mao L., Jin H., Wang M.: Neurologic manifestations of hospitalized patients with coronavirus disease 2019 in Wuhan, China. JAMA Neurol., 2020; doi: 10.1001/jamaneurol. 2020.1127
7. Recalcati S.: Cutaneous manifestations in COVID-19: a first perspective. J. Eur. Acad. Dermatol. Venereol., 2020; doi: 10.1111/jdv.16 387
8. American Academy of Dermatology Association: COVID-19 dermatology registry. https://www.aad.org/member/practice/coronavirus/registry (dostęp: 28.04.2020)
