W środę rząd w Rzymie podjął decyzję o wprowadzeniu obowiązku szczepienia przeciwko COVID-19 dla osób w wieku ≥50 lat. Decyzja, jak informują włoskie media, jest wynikiem kompromisu, bo na stole była decyzja o obowiązku dla wszystkich dorosłych. Podobną decyzję, która wejdzie w życie w połowie stycznia, podjęła już Grecja – tam obowiązek dotyczy osób w wieku ≥60 lat.
Fot. Grzegorz Skowronek / Agencja Gazeta
Grecja swoją decyzję podjęła jeszcze jesienią, na długo przed zagrożeniem szybko rozprzestrzeniającym się wariantem Omikron. Rząd w Atenach nakazał, by wszystkie osoby w wieku ≥60 lat zaszczepiły się. Ci, którzy nie zdążą do 16 stycznia, będą musieli przynajmniej okazać dowód umówienia się na szczepienie pierwszą dawką. Kto nie wywiąże się z obowiązku, będzie musiał zapłacić grzywnę wysokości 100 euro, co miesiąc – aż do spełnienia obowiązku szczepienia. Pieniądze zasilą budżet ochrony zdrowia.
W Rzymie decyzję podjęto w nieco innych uwarunkowaniach. Włosi są jedną z najlepiej zaszczepionych populacji europejskich: według danych European Centre for Disease Prevention and Prevention (ECDC) podstawowy schemat szczepienia przeciwko COVID-19 ma za sobą 3/4 całej populacji, kolejnych kilka procent rozpoczęło szczepienia, a dawkę przypominającą otrzymał niemal co 3 Włoch. Zaszczepionych jest 90% obywateli w wieku ≥60 lat i 84% w wieku 50–59 lat. Dla porównania, w Grecji w pełni zaszczepionych przeciwko COVID-19 jest 65% całej populacji, 84% osób w wieku ≥60 lat i niecałe 80% osób w wieku 50–59 lat. Podobnie jak we Włoszech, co 3 Grek otrzymał już dawkę przypominającą.
Rządy w obu krajach nie ukrywają, że decyzje o obowiązkowym szczepieniu starszej populacji (w przypadku 50-latków trudno mówić o grupie senioralnej, ale wielu ekspertów podkreśla, że już od tego wieku wyraźnie zwiększa się ryzyko ciężkiego przebiegu COVID-19) motywowane są przede wszystkim koniecznością zabezpieczenia systemów ochrony zdrowia przed paraliżem i w efekcie – załamaniem. Ale nie tylko: włoski rząd bierze pod uwagę również wnioski ekspertów, którzy wskazują, że przy tak szybko rozprzestrzeniającym się wariancie krajowi praktycznie grozi paraliż: podczas gdy dziś zakażonych jest 1,4 mln Włochów, prognozy na drugą połowę stycznia mówią nawet o 5 milionach.
Wśród osób w wieku ≥50 lat, a więc tych, których dotyczy dekret, na szczepienie nadal nie zdecydowało się aż 2,3 mln. – Dwie trzecie pacjentów na oddziałach intensywnej terapii jest nieszczepionych, w pozostałych oddziałach stanowią oni 50%. Nasze decyzje mają na celu istotne ograniczenie liczby osób nieszczepionych, bo to one ciążą na funkcjonowaniu naszych szpitali. Musimy dążyć do maksymalnego ograniczenia liczby hospitalizacji – cytują włoskie media wypowiedź minister zdrowia Roberto Speranza.
To zgoła odmienna strategia od tej, jaką prezentuje polski rząd: w środę minister zdrowia Adam Niedzielski mówił o czarnym scenariuszu, w którym liczba łóżek covidowych miałaby zwiększyć się do 60 tys. (czyli praktycznie się podwoić), co oznaczałoby załamanie szpitali, całkowitą blokadę leczenia z innych przyczyn niż COVID-19, ale też ogromne problemy z właściwą opieką nad pacjentami chorymi na COVID-19. Tymczasem w Polsce w pełni zaszczepionych przeciwko COVID-19 jest 56% populacji, wśród osób w wieku ≥60 lat – 75%, a wśród osób w wieku 50–59 lat niespełna 67%. Dawkę przypominającą otrzymał co 5 z nas.
We Włoszech Dekret będzie obowiązywać do 15 czerwca br. i dotyczy także tych, którzy skończą 50 lat przed połową czerwca. Za niedopełnienie obowiązku grozi mandat – 100 euro (niezależnie od tego, kary od 400 do nawet 1,5 tys. euro za pojawienie się w miejscu pracy bez super certyfikatu covidowego, który otrzymuje się albo po pełnym szczepieniu, albo po przechorowaniu COVID-19, ujemny wynik testu w kierunku SARS-CoV-2 nie jest brany pod uwagę).
Dlaczego decyzja dotycząca obowiązkowych szczepień dla osób w wieku ≥50 lat to kompromis? Premier Mario Draghi chciał, aby obowiązek dotyczył osób w wieku ≥40 lat, a centrolewicowa Partia Demokratyczna apelowała o obowiązek szczepienia dla wszystkich. Przeciw obowiązkowym szczepieniom opowiadała się prawicowa Liga Matteo Salviniego, wahał się Ruch 5 Gwiazd (który wyrósł kilka lat temu na kwestionowaniu zasadności szczepień jako takich, był platformą środowisk nastawionych sceptycznie lub wrogo wobec szczepień). Ostatecznie premierowi udało się przekonać i Ligę i Ruch 5 Gwiazd do poparcia obowiązkowych szczepień osób w wieku ≥50 lat.
