Opracowała: Małgorzata Ściubisz
W 2023 roku w Europie odnotowano znaczne zwiększenie liczby zachorowań na odrę, o czym informowała Światowa Organizacja Zdrowia (p. WHO alarmuje: ponad 30-krotne zwiększenie liczby zachorowań na odrę w Regionie Europejskim). Niepokojąca sytuacja epidemiologiczna odry widoczna jest również w krajach Unii Europejskiej/Europejskiego Obszaru Gospodarczego (UE/EOG). Co wiadomo na ten temat z najnowszego raportu European Centre for Disease Prevention and Control (ECDC)?
ECDC podaje, że w 2023 roku w krajach UE/EOG zgłoszono łącznie 2361 zachorowań na odrę, a większość (75,7% ) dotyczyła osób nieszczepionych przeciwko odrze, głównie niemowląt (94,2%), które są zbyt młode na podanie szczepionki (zwykle pierwszą dawkę szczepienia podaje się po ukończeniu 12. mż.), ale także nieszczepionych dzieci w wieku do 4 lat. Liczba zgłaszanych zachorowań stale się zwiększa, a w Austrii, Francji oraz Rumunii ogłoszono epidemię (Rumunia ogłasza epidemię odry). Najbardziej niepokojąca sytuacja dotyczy Rumunii. Zgodnie z najnowszymi danymi rumuńskiego Instytutu Zdrowia Publicznego w okresie 1 od stycznia 2023 roku do 6 lutego 2024 roku odnotowano tam łącznie 4679 zachorowań na odrę, w tym 6 przypadków śmiertelnych.
Eksperci przewidują, że w najbliższych miesiącach liczba zachorowań na odrę będzie się zwiększać z powodu niewystraczającego odsetka populacji zaszczepionej 2 dawkami szczepionki przeciwko odrze (MCV) w wielu krajach UE/EOG (w 2022 r. tylko w 5 z 30 krajów UE/EOG odsetek zaszczepionych 2 dawkami wyniósł >95%) oraz dużego ryzyka zawleczenia zachorowań z regionów, w których aktualnie notuje się dużą aktywność wirusa odry. Zbliżające się miesiące to także okres sezonowego zwiększenia liczby zakażeń wirusem odry.
ECDC ocenia, że aktualne zagrożenie związane z odra jest:
- umiarkowane dla niemowląt w wieku <12 miesięcy, ponieważ w większości krajów UE/EOG szczepienie przeciwko odrze rozpoczyna się po ukończeniu 12. miesiąca życia oraz dzieci w wieku 1–5 lat, ponieważ obciążone są one większym ryzykiem zachorowania i powikłań odry,
- umiarkowane dla osób z niedoborami odporności,
- małe lub umiarkowane dla niesczepionych dorosłych lub dzieci w wieku >5 lat, ponieważ choroba zwykle ma u nich łagodny przebieg, bez powikłań.
Dla osób zaszczepionych przeciwko odrze 2 dawkami lub które przechorowały odrę zagrożenie związane z odrą jest małe.
Krajowe instytucje odpowiedzialne za zdrowie publiczne powinny w szczególności zwiększyć lub utrzymać duży (>95%) wskaźnik wyszczepialności 2 dawkami szczepionki przeciwko odrze, zapewnić wysokiej jakości nadzór epidemiologiczny, szczególnie w zakresie wczesnego wykrywania, diagnozowania, a także reagowania i kontroli ognisk zachorowań na poziomie regionalnym i krajowym, zwrócić uwagę personelu medycznego na konieczność zachowania czujności diagnostycznej, a także podjąć działania promujące szczepienia w populacji.
