Szczepienie przeciwko HPV a wysiłek fizyczny

Czy są przeciwwskazania do szczepienia przeciwko HPV u dziewczynek bardzo intensywnie uprawiających sport? Pytanie wynika z doświadczeń duńskich, czyli obserwowanych w Danii przypadków zespołu przewlekłego zmęczenia.

Intensywne treningi fizyczne nie są przeciwwskazaniem do szczepienia przeciwko ludzkiemu wirusowi brodawczaka (HPV) ani do żadnego innego szczepienia.

Zespół przewlekłego zmęczenia to złożona jednostka chorobowa o niejasnej przyczynie. Uważa się, że w jego etiopatogenezie uczestniczą infekcje (najsilniejszy związek wykazano w odniesieniu do zakażeń wirusem Epsteina i Barr [EBV]), zaburzenia endokrynologiczno-metaboliczne, immunologiczne i neurologiczno-psychiatryczne oraz predyspozycje genetyczne. Rozpoznanie takie można ustalić po wykluczeniu innych przyczyn dolegliwości obserwowanych u pacjenta. Nie ma podstaw, aby zespół przewlekłego zmęczenia łączyć z przebytym szczepieniem. Doświadczenia duńskie, do których odwołano się w pytaniu, to zapewne kilka przypadków omówionych w duńskim filmie stylizowanym na dokumentalny z 2015 roku, emitowanym w mediach mainstreamowych, także w Polsce. Treść rzekomego dokumentu nie nosi żadnych znamion naukowego materiału dowodowego, dlatego nie należy się na nim opierać przy podejmowaniu fachowych decyzji medycznych. Niereżyserowane, naukowe doświadczenia duńskie wskazują na wysoki profil bezpieczeństwa szczepionek przeciwko HPV. W badaniu obejmującym 3 126 790 kobiet z Danii i Szwecji poszukiwano związku między szczepieniem a 45 poważnymi chorobami przewlekłymi oraz przeanalizowano niepożądane odczyny poszczepienne (NOP). W grupie kobiet zaszczepionych, w porównaniu z kobietami z grupy nieszczepionej, nie wykazano żadnych niepokojących zjawisk. Związku między przebytym szczepieniem przeciwko HPV a zespołem przewlekłego zmęczenia nie wykazano także w norweskim badaniu obejmującym 175 000 dziewcząt.

Od czasu emisji wspomnianego filmu przeprowadzono liczne badania naukowe obejmujące miliony kobiet na całym świecie. Jak dotąd nie wykazano związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy szczepieniami przeciwko HPV a przewlekłymi chorobami, w tym zespołem przewlekłego zmęczenia. Więcej informacji na temat bilansu korzyści i ryzyka szczepień przeciwko HPV można znaleźć w artykule pt. „Ryzyko związane ze szczepieniami i chorobami, którym zapobiegają – cz. 12: zakażenie ludzkim wirusem brodawczaka”, opublikowanym w czasopiśmie „Medycyna Praktyczna – Szczepienia” 1/2019.

Przedstawiciele duńskich towarzystw naukowych postanowili wyjść naprzeciw wątpliwościom dotyczącym potrzeby i bezpieczeństwa szczepień przeciwko HPV wywołanym m.in. przez wspomniany film. Zaufanie społeczne w Danii wobec szczepień przeciwko HPV udało się odbudować dzięki kampanii „Stop HPV, stop cervical cancer”. Niestety, w przeciwieństwie do kontrowersyjnego filmu, doniesienia na ten temat nie trafiły do polskiej telewizji śniadaniowej.