Uzupełnienie szczepienia przeciwko gruźlicy

Data utworzenia: 23.06.2014

Aktualizacja: 27.06.2014

dr n. med. Ilona Małecka
Katedra i Zakład Profilaktyki Zdrowotnej Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu, Specjalistyczny Zespół Opieki Zdrowotnej nad Matką i Dzieckiem w Poznaniu

Jak szczepić przeciwko gruźlicy kilkuletnie dziecko urodzone za granicą, które nie było szczepione po urodzeniu, a obecnie na stałe mieszka w Polsce? Do kiedy można szczepić przeciwko gruźlicy?

Zgodnie z obowiązującym w Polsce Programem Szczepień Ochronnych, należy podać jedną dawkę BCG śródskórnie wszystkim dzieciom i młodzieży do 15. roku życia, u których nie wykonano tego szczepienia w okresie noworodkowym. Dotyczy to także dzieci powracających z krajów, gdzie tego szczepienia się nie wykonuje. Badania kliniczne przeprowadzone w naszej strefie klimatycznej u dzieci i młodzieży do 15. roku życia wykazały bowiem, że jedna dawka BCG jest skuteczna w profilaktyce gruźlicy, zwłaszcza ciężkich postaci. W procesie kwalifikacji należy zebrać dokładny wywiad środowiskowy dotyczący kontaktu z chorymi prątkującymi. W przypadku takiego podejrzenia lub gdy zebranie wywiadu jest niemożliwe, zaleca się wykonanie próby tuberkulinowej RT23 i podanie szczepionki w przypadku uzyskania ujemnego wyniku. Dzieci z dodatnim wynikiem należy natomiast skierować na dalszą diagnostykę w kierunku gruźlicy.

Piśmiennictwo:

1. American Academy of Pediatrics. Tuberculosis. W: Red Book. 2009 Report of the Committee of Infectious Diseases. Wyd. 28, APP, Elk Grove Village, Il, 2009: 680–701
2. Red Book. 2009 Report of the Committee in Infectious Diseases. 28th ed. Elk Grove Village, 2009
3. Komunikat Głównego Inspektora Sanitarnego z dnia 31.10.2013 r. w sprawie Programu Szczepień Ochronnych na rok 2014. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia z 31.10.2013 r., poz. 43. http://dziennikmz.mz.gov.pl/DUM_MZ/2013/43/akt.pdf (p. Med. Prakt. Szczepienia 1/2014, s. 51–54 i www.mp.pl/szczepienia – przyp. red.)
4. Załącznik do Komunikatu Głównego Inspektora Sanitarnego z dnia 26.10.2011 r. w sprawie zasad przeprowadzania szczepień ochronnych przeciwko chorobom zakaźnym w Polsce w 2011 r.
5. Falzon D., Ait-Belgini F.: What is tuberculosis surveillance in the European Union telling us? Clin. Infect. Dis., 2007; 44: 1261–1267
6. Smith K.C., Starke J.R.: Bacille Calmette-Guerin vaccine. W: Plotkin S. (red.): Vaccines. Saunders-Elsevier, 2005
7. Rodrigues L.C., Diwan V.K., Wheeler J.G.: Protective effect of BCG against tuberculous meningitis: meta-analysis of the published literature. Int. J. Epidemiol., 1993; 22: 1154–1158
8. Colditz G.A., Brewer T.F., Berkey C.S. i wsp.: Efficacy of BCG vaccine in the prevention of tuberculosis. JAMA, 1994; 271: 698–702
9. Colditz G.A., Berkey C.S., Mosteller F. i wsp.: The efficacy of Bacillus Calmette-Guerin vaccination of newborns and infants in the prevention of tuberculosis: meta-analyses of the published literature. Pediatrics, 1995; 96: 29–35
10. Hart P.D., Sutherland I.: BCG and vole bacillus vaccines in the prevention of tuberculosis in adolescence and early adult life. BMJ, 1977; 2: 293–295
11. Barreto M.L., Cunha S.S., Pereira S.M. i wsp.: Neonatal BCG protects children and young adults against all forms of tuberculosis in Brazil. Int. J. Tuber. Lung. Dis., 2005; 19: 1171–1173
12. Rodrigues L.C., Pereira S.M., Cunha S.S. i wsp.: Effect of BCG revaccination on incidence of tuberculosis in school-aged children in Brazil: the BCG-REVAC cluster-randomised trial. Lancet, 2005; 366: 1290–1295
13. Leung C.C., Tam C.M., Chan S.L. i wsp.: Efficacy of the BCG revaccination programme in a kohort given BCG vaccination at birth in Hong Kong. Int. J. Tuberc. Lung. Dis., 2001; 5: 717–723
14. Chee C.B.E., Lyn J.: The Singapore tuberculosis elimination programme: the first five years. Bull. World Health Organ., 2003; 81: 217–221
15. Rahman M., Sekimoto M., Hira K. i wsp.: Is Bacillus Calmette-Guerin revaccination necessary for Japanese children? Prev. Med., 2002; 35: 70–77
16. Tala-Heikkila M.M., Tuominen J.E., Tala E.O.: Bacillus Calmette-Guerin revaccination questionable with low tuberculosis incidence. Am. J. Respir. Crit. Care Med., 1998; 157: 1324–1327
17. Pathania V.S., Trnka L., Krejbich F. i wsp.: A cost-benefit analysis of BCG revaccination in the Czech Republic. Vaccine, 1999; 17: 1926–1935
18. WHO position paper: BCG vaccine. Wekly Epidemiol. Rec., 2004; 79: 27–38
19. Ziółkowski J.: Gruźlica dziecięca. Wydawnictwo Medyczne Borgis, 2010: 212–217
20. Aagaard C., Hoang T., Dietrich J. i wsp.: A multistage tuberculosis vaccine that confers efficient protection before and after exposure. Nat. Med., 2011: 1–7
21. Kampkorst M., Abubakar I. i wsp.: Tuberculosis contact investigation in low prewelence countries: a European consensus. Eur. Resp. J., 2010; 36: 925–949
22. Ziółkowski J., Bielecka T., Komorowska-Piotrowska A. i wsp.: Gruźlica dziecięca – rekomendacje. Standardy Medyczne Pediatria, 2011; 8: 536–544

Wybrane treści dla pacjenta

Szczepienia przed wyjazdem do Afryki Północnej Algieria, Egipt, Libia, Maroko, Tunezja - czy przed podróżą do tych miejsc należy się zaszczepić?
Gruźlica: przyczyny, objawy i leczenie Gruźlica jest chorobą zakaźną, wywołaną przez prątki kwasooporne z grupy Mycobacterium tuberculosis complex – M. tuberculosis, M. bovis i M. africanum zwane od nazwiska odkrywcy prątkami Kocha. W Polsce szczepienie przeciwgruźlicze (BCG) jest obowiązkowe tylko u noworodków, szczepienie to chroni przed ciężkimi postaciami choroby, szczególnie przed zapaleniem opon mózgowo-rdzeniowych
Szczepienie przeciwko odrze, śwince i różyczce Odra, świnka i różyczyka są bardzo zakaźne. Do zachorowania najczęściej dochodzi po kontakcie z osobą chorą (chory jest zakaźny zanim jeszcze wystąpią objawy).
Szczepienie przeciwko pałeczce hemofilnej typu b (Hib) Pałeczka hemofilna typu b jest powszechnie występującą bakterią, wywołującą zapalenia dróg oddechowych (np. oskrzeli, zatok) i ucha środkowego, a także poważniejsze, zagrażające życiu choroby.
Szczepienie przeciwko gruźlicy Polska należy do krajów o średniej liczbie zachorowań na gruźlicę, a każdego roku jest ich coraz mniej. Chorują głównie dorośli, a liczba zachorowań u dzieci – między innymi dzięki prowadzonym od lat skutecznym szczepieniom – jest znacznie mniejsza.
Szczepienie przeciwko środkowoeuropejskiemu odkleszczowemu zapaleniu mózgu Odkleszczowe zapalenie mózgu to choroba ośrodkowego układu nerwowego spowodowana przez wirusy z rodziny Flaviviridae, przenoszona przez kleszcze. Diagnostyka odkleszczowego zapalenia mózgu jest trudna, ponieważ część przypadków przebiega w sposób łagodny albo wręcz bezobjawowo – co szczególnie często zdarza się u dzieci.
Gruźlica dziecięca Wczesne objawy gruźlicy często są niecharakterystyczne. Należą do nich stany podgorączkowe, pocenie się (szczególnie w nocy), utrzymujący się kaszel, chudnięcie. Objawy zaawansowanej gruźlicy zależą od lokalizacji jej ognisk.
Szczepienia przed wyjazdem do Afryki Południowej Botswana, Lesotho, Madagaskar, Majotta, Malawi, Mozambik, Namibia, Republika Południowej Afryki (RPA), Suazi, Zambia i Zimbabwe - czy przed podróżują do tych miejsc należy się zaszczepić?
Szczepienie przeciwko meningokokom Meningokoki to bakterie, które powodują groźną inwazyjną chorobę meningokokową przebiegającą jako sepsa meningokokowa lub meningokokowe zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych. Do zakażenia dochodzi tylko w wyniku bardzo bliskiego kontaktu z chorym lub nosicielem.
Szczepienia przed wyjazdem na Karaiby (Wyspy Karaibskie) Antigua i Barbuda, Bahamy, Barbados, Dominika, Dominikana, Grenada, Haiti, Jamajka, Kuba, Saint Kitts i Nevis, Saint Lucia, Saint Vincent i Grenadyny, Trynidad i Tobago, Anguilla, Antyle Holenderskie, Aruba, Brytyjskie Wyspy Dziewicze, Gwadelupa, Kajmany, Martynika, Montserrat, Navassa, Portoryko, Saint-Barthélemy, Saint-Martin, Turks i Caicos, Wyspy Dziewicze Stanów Zjednoczonych

Uzupełnienie szczepienia przeciwko gruźlicy

Jak szczepić przeciwko gruźlicy kilkuletnie dziecko urodzone za granicą, które nie było szczepione po urodzeniu, a obecnie na stałe mieszka w Polsce? Do kiedy można szczepić przeciwko gruźlicy?

Piśmiennictwo:

Reklama

Napisz do nas