Czy należy podać dodatkową dawkę szczepionki przeciwko meningokokom grupy B i przeciwko pneumokokom dziecku, które otrzymało te preparaty zgodnie z brytyjskim programem szczepień? Dziecko będące obecnie w 2. roku życia otrzymało po 3 dawki Bexsero i Prevenar 13. Czy szczepienia można uznać za zakończone, czy należy uzupełnić czwartą dawkę zgodnie z ChPL obowiązującym w Polsce?
Skróty: IChP – inwazyjna choroba pneumokokowa, PCV-10 – 10-walentna skoniugowana szczepionka przeciwko pneumokokom, PCV-13 – 13-walentna skoniugowana szczepionka przeciwko pneumokokom
Obecnie w Polsce prowadzi się szczepienia populacyjne zdrowych dzieci za pomocą PCV-10 w schemacie 2+1. Polskie Towarzystwo Wakcynologii zaleca, aby w przypadku realizacji szczepień preparatem PCV-13 w ramach szczepień odpłatnych również stosować schemat 2+1. Po podaniu 3 dawek PCV-13 (schemat 2+1) skuteczność kliniczna szczepienia w profilaktyce IChP jest zbliżona do zakończonego schematu 3+1. U dziecka wymienionego w pytaniu schemat szczepienia PCV-13 należy więc uznać za zakończony.
W przypadku szczepionki przeciwko meningokokom grupy B (Bexsero) nie można aktualnie jednoznacznie stwierdzić, że schemat uproszczony obejmujący mniejszą liczbę dawek będzie w długotrwałej ocenie równie skuteczny, jak zalecany dotąd schemat 3+1 pierwotnie zarejestrowany przez producenta. W kraju, w którym prowadzi się szczepienia powszechne dzieci, mamy dodatkowo do czynienia z odpornością zbiorowiskową, czyli zmniejszonym ryzykiem zakażenia oraz zmniejszonym krążeniem danego drobnoustroju w populacji. W Polsce aktualnie nie prowadzimy takich szczepień i nic nie wskazuje na to, że w najbliższym czasie pojawi się ono w obowiązkowym programie. W badaniach klinicznych wykazano, że u dzieci, u których szczepienie rozpoczęto w pierwszych miesiącach życia, wraz z upływem czasu zmniejsza się miano przeciwciał swoistych dla poszczególnych antygenów, chociaż dzięki istnieniu pamięci immunologicznej może to nie mieć znaczenia klinicznego.
W ostatnim czasie producent szczepionki Bexsero zmienił (na podstawie analizy odpowiedzi serologicznej, a nie kryteriów klinicznej ochrony) schemat szczepienia dzieci, które pierwszą dawkę otrzymały w wieku 3–5 miesięcy. Zarejestrowano uproszczony, 3-dawkowy (2+1) schemat szczepienia – odstęp pomiędzy dwiema dawkami szczepienia pierwotnego wynosi ≥2 miesiące, dawkę uzupełniającą należy podać w wieku 12–15 miesięcy z zachowaniem odstępu ≥6 miesięcy od podania drugiej dawki szczepienia pierwotnego. Jeżeli jednak szczepienie rozpoczęto w wieku 2 miesięcy, to nadal zaleca się schemat 3+1. Dlatego w przypadku tego dziecka należy sprawdzić, w jakim wieku otrzymało ono pierwszą dawkę preparatu Bexsero.
Piśmiennictwo:
1. Stanowisko Zarządu Polskiego Towarzystwa Wakcynologii z dnia 10 marca 2017 roku w sprawie uproszczonego schematu szczepienia podstawowego przeciwko pneumokokom w ramach szczepień zalecanych (www.mp.pl/szczepienia/artykuly/wytyczne.html)2. Charakterystyka Produktu Leczniczego: Bexsero