Jak postąpić, gdy rodzice proszą o zaszczepienie dziecka przeciwko WZW typu A przed wyjazdem do Tajlandii, który jest planowany za 2 tygodnie? Dziecko ukończy 1. rok życia 2 dni przed podróżą. Aby szczepienie miało sens, szczepionkę należałoby podać już teraz.
Zgadzam się z autorem pytania, że przyspieszenie podania szczepionki przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby (WZW) typu A o 2 tygodnie nie powinno mieć jakiegokolwiek negatywnego wpływu na organizm dziecka, jednak byłoby to niezgodne z rejestracją szczepionki. Zdarza się, że w szczególnych sytuacjach (np. w przypadku szczepienia pacjentów z grup ryzyka) odstępujemy od ścisłego przestrzegania charakterystyki produktu leczniczego, słusznie uważając, że wymaga tego dobro chorego. W opisanej sytuacji ryzyko zachorowania niemowlęcia na WZW typu A jest bardzo małe, gdyż niemowlęta bardzo rzadko chorują, a jeżeli do tego dojdzie, to zapalenie wątroby przebiega u nich bezobjawowo lub bardzo łagodnie. Zgodnie z danymi epidemiologicznymi, w 2014 roku w Polsce zgłoszono łącznie 76 zachorowań na WZW typu A i tylko 1 z nich dotyczyło grupy wiekowej 0–4 lat. Postępowanie niezgodnie z zaleceniami producenta jest zatem nieuzasadnione. Co więcej, wprawdzie zaleca się, aby szczepionkę przeciwko WZW typu A podać co najmniej 2 tygodnie przed wyjazdem, jednak w rzeczywistości szczepienie można przeprowadzić nawet w dniu wyjazdu. Mimo że swoiste przeciwciała są wykrywalne około 12–15 dni po podaniu pierwszej dawki nieskojarzonej szczepionki przeciwko WZW typu A, szczepionka może zapewnić istotną ochronę dużo wcześniej (przed uzyskaniem dodatniego wyniku oznaczenia swoistych przeciwciał). Z tego powodu szczepienie przeciwko WZW typu A można stosować w profilaktyce poekspozycyjnej. Innymi słowy efekt ochronny pojawia się już kilka dni po podaniu pojedynczej dawki szczepionki. Jedna dawka szczepionki przeciwko WZW typu A chroni co najmniej przez 2 lata.
Podsumowując, proponuję, aby niemowlę zaszczepić tuż przed wyjazdem, po ukończeniu 1. roku życia. Ryzyko zachorowania niemowlęcia na WZW typu A jest bardzo małe, dlatego nie ma potrzeby postępować niezgodnie z zaleceniami producenta szczepionki. Szczepienie przeciwko WZW typu A podane w dniu wyjazdu jest jak najbardziej uzasadnione, gdyż można je stosować nawet poekspozycyjnie.
Piśmiennictwo:
1. Franco E., Meleleo C., Serino L. i wsp.: Hepatitis A: epidemiology and prevention in developing countries. World J. Hepatol., 2012; 4: 68–732. Immunisation against infectious disease. The Green Book, Public Health England, 2014
3. Irving G.J., Holden J., Yang R. i wsp.: Hepatitis A immunisation in persons not previously exposed to hepatitis A. Cochrane Database Syst. Rev., 2012; 7: CD009 051
4. Kramer J.R., Hachem C.Y., Kanwal F. i wsp.: Meeting vaccination quality measures for hepatitis A and B virus in patients with chronic hepatitis C infection. Hepatology, 2011; 53: 42–52
5. Crowcroft N.S.: Protecting contacts of hepatitis A: what’s the difference between vaccine and human normal immunoglobulin? Epidemiol. Infect., 2008; 136: 10–13
6. Charakterystyka Produktu Leczniczego Havrix Junior
