Czy rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 27 września 2023 roku w sprawie obowiązkowych szczepień ochronnych wprowadza obowiązek wydania przed każdym szczepieniem zaświadczenia o przeprowadzonym lekarskim badaniu kwalifikacyjnym? Czy dotyczy do również przypadków, kiedy szczepienie odbywa się w tym samym podmiocie co kwalifikacja do szczepienia? Poprzedni wzór zaświadczenia zawierał adnotację właśnie o tym, że wypełnia się go w przypadku kwalifikacji w innym miejscu niż szczepienie. Aktualnie wzór nie zawiera już tego zdania.
Przywołane rozporządzenie w zasadzie nie zmienia okoliczności, w których lekarz powinien wydać pacjentowi zaświadczenie o przeprowadzonym lekarskim badaniu kwalifikacyjnym przed szczepieniem obowiązkowym. Z ustawy wynika, że po przeprowadzonym lekarskim badaniu kwalifikacyjnym przed szczepieniem obowiązkowym lekarz wydaje zaświadczenie ze wskazaniem daty i godziny przeprowadzonego badania.1 Przy czym zaświadczenie jest dokumentacją indywidualną zewnętrzną przeznaczoną na potrzeby pacjenta,2 zatem wydaje się je w razie zaistnienia takiej potrzeby, również w przypadku, gdy szczepienie ma odbyć się w tym samym podmiocie, co kwalifikacja (taka okoliczność nie ma już po prostu żadnego prawnego znaczenia, dlatego ją wykreślono), np. w celu umożliwienia pacjentowi odwołania się od orzeczenia lekarskiego o braku przeciwwskazań do szczepienia obowiązkowego (p. dalej). Wskutek zmiany ustawy, od 1 października 2023 r. wpis o przeprowadzeniu lekarskiego badania kwalifikacyjnego do e-Karty Szczepień, nie zwalnia lekarza z wystawienia zaświadczenia o lekarskim badaniu kwalifikacyjnym.3
Od orzeczenia lekarza w którym stwierdza brak przeciwskazań do wykonania szczepienia obowiązkowego pacjent lub jego przedstawiciel ustawowy mają prawo wniesienia sprzeciwu do Komisji Lekarskiej działającej przy Rzeczniku Praw Pacjenta,4 ponieważ orzeczenie to ma wpływ na prawa lub obowiązki pacjenta wynikające z przepisów prawa.5 Sprzeciw wnosi się za pośrednictwem Rzecznika Praw Pacjenta, w terminie 30 dni od dnia wydania opinii albo orzeczenia przez lekarza orzekającego o stanie zdrowia pacjenta.6 Wszystkie rozpatrzone w 2022 r. przez Komisję Lekarską sprzeciwy dotyczyły opinii lekarza medycyny w przedmiocie stwierdzenia przeciwskazań do przeprowadzenia obowiązkowych szczepień ochronnych. 1 ze sprzeciwów wniesionych w 2022 r. został uznany za częściowo zasadny.7
Pacjenci mogą mieć także potrzebę uzyskania zaświadczenia o przeprowadzonym lekarskim badaniu kwalifikacyjnym aby załączyć je do wniosku o przyznanie świadczenia kompensacyjnego wypłacanego z Funduszu Kompensacyjnego Szczepień Ochronnych (aktualnie dot. wszystkich szczepień obowiązkowych oraz przeciwko COVID-19).8
Zaświadczenie o przeprowadzonym lekarskim badaniu kwalifikacyjnym jest czym innym niż zaświadczenie o wykonaniu szczepienia. Zaświadczenie o wykonaniu szczepienia wydane w postaci elektronicznej dostępne w Internetowym Koncie Pacjenta. Ten rodzaj dokumentacji wydaje się w postaci papierowej tylko na żądanie pacjenta.9
Przypisy:
1. Art. 17 ust. 4 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r., poz. 1284 z późn. zm).2. § 2 ust. 2 pkt 2) oraz ust. 4 pkt 9) rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 6 kwietnia 2020 r. w sprawie rodzajów, zakresu i wzorów dokumentacji medycznej oraz sposobu jej przetwarzania (tekst jedn.: Dz. U. z 2022 r., poz. 1304 z późn. zm.)
3. Zmiana brzmienia art. 21a ust. 2 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r., poz. 1284 z późn. zm)
4. Na podstawie art. 31 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r., poz. 1545 z późn. zm.).
5. W dokumentacji medycznej zamieszcza się informację o wydaniu takiej opinii albo orzeczenia – zgodnie z art. 25 ust. 2 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r., poz. 1545 z późn. zm.).
6. Zob. uzasadnienie wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 6 września 2022 r., sygn. akt II SA/Bd 616/22, dostęp: https://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/87B0FBE6C8
7. Zob. sprawozdanie Rzecznika Praw Pacjenta z przestrzegania praw pacjenta w 2022 r., s. 56, dostęp: https://orka.sejm.gov.pl/Druki9ka.nsf/0/91FDED23FB96ABA9C1258A1B005A2F9C/%24File/3630.pdf
8. Art. 17e ust.11 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r., poz. 1284 z późn. zm).
9. Zgodnie z dyspozycją art. 21a ust. 3 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r., poz. 1284 z późn. zm).
