Opracowała Iwona Rywczak
Skróty: CI – przedział ufności, COVID-19 – choroba spowodowana przez SARS-CoV-2, SARS-CoV-2 – koronawirus zespołu ostrej niewydolności oddechowej 2
W amerykańskim badaniu kliniczno-kontrolnym typu test-negative design oceniono skuteczność szczepienia przypominającego przeciwko COVID-19 u osób zaszczepionych podstawowo 1 dawką szczepionki wektorowej Ad26.COV2.S (firma Janssen/Johnson& Johnson) w zapobieganiu COVID-19 wymagającej wizyty w placówkach pomocy doraźnej lub hospitalizacji. W badaniu uwzględniono wszystkie osoby w wieku ≥18 lat z objawami klinicznymi COVID-19, którym udzielono świadczeń w ośrodkach w 10 stanach w okresie od 16 grudnia 2021 roku do 7 marca 2022 roku, kiedy dominował wariant Omikron. Pacjenci mieli wykonany test molekularny w kierunku SARS-CoV-2 od 14 dni przed wystąpieniem zdarzenia medycznego do 72 godzin od jego wystąpienia.
W okresie obserwacji odnotowano 80 287 wizyt w placówkach pomocy doraźnej z powodu objawów klinicznych COVID-19. Nieszczepieni pacjenci stanowili 64,8%, 414 (5,6%) osób otrzymało 1 dawkę preparatu Janssen, 467 (0,6%) otrzymało 2 dawki preparatu Janssen, 1271 (1,6%) zaszczepiono w sposób mieszany (1 dawka Janssen/1 dawka szczepionki mRNA), a 22 010 (27,4%) zaszczepiono 3 dawkami szczepionki mRNA. Zakażenie SARS-CoV-2 potwierdzono u 45,3% nieszczepionych osób, 36,6% zaszczepionych 1 dawką szczepionki Janssen, 28,9% zaszczepionych 2 dawkami preparatu Janssen, 13,1% zaszczepionych heterologiczną dawką przypominającą i 11,9% osób zaszczepionych 3 dawkami szczepionki mRNA.
U osób zaszczepionych podstawowo szczepionką Janssen skuteczność szczepienia przeciwko COVID-19 w zapobieganiu potwierdzonej laboratoryjnie COVID-19 wymagającej porady w placówce pomocy doraźnej była istotnie większa, jeżeli podano jakąkolwiek dawkę przypominającą (zakres 54–83%) niż w przypadku pojedynczej dawki preparatu Janssen (24% [95% CI: 18–29]). U osób zaszczepionych przypominająco zgodnie ze schematem homologicznym (2 dawki preparatu Janssen) skuteczność rzeczywista dawki przypominającej była mniejsza (54% [95% CI: 43–63]) niż u osób zaszczepionych w sposób mieszany, tj. 1 dawką szczepionki Janssen i 1 dawką szczepionki mRNA (79% [95% CI: 74–82]), a także mniejsza niż u osób zaszczepionych 3 dawkami szczepionki mRNA (83% [95% CI: 82–84]).
Podobne wyniki uzyskano w analizie skuteczności szczepienia przypominającego w zapobieganiu hospitalizacji z powodu potwierdzonej laboratoryjnie COVID-19. Odnotowano 25 244 hospitalizacje z powodu objawów klinicznych COVID-19. Zakażenie SARS-CoV-2 potwierdzono u 47,1% nieszczepionych osób, 35,7% zaszczepionych 1 dawką szczepionki Janssen, 28,7% zaszczepionych 2 dawkami preparatu Janssen, 15,8% zaszczepionych heterologiczną dawką przypominającą i 9,9% osób zaszczepionych 3 dawkami szczepionki mRNA.
Osoby zaszczepione tylko podstawowo 1 dawką szczepionki Janssen były słabiej chronione przed COVID-19 wymagającą hospitalizacji (skuteczność rzeczywista 31% [95% CI: 21–40]) niż osoby zaszczepione jakąkolwiek dawką przypominającą (zakres skuteczności rzeczywistej 67–90%). U osób zaszczepionych podstawowo preparatem Janssen skuteczność rzeczywista dawki przypominającej wyniosła 67% (95% CI: 52–77) dla szczepienia przypominającego wykonanego szczepionką Janssen i 78% (95% CI: 70–84) dla szczepienia przypominającego wykonanego szczepionką mRNA. Lepszą wartość uzyskano u osób zaszczepionych 3 dawkami szczepionki mRNA (skuteczność rzeczywista 90% [95% CI: 88–91]).
W podsumowaniu autorzy napisali, że wyniki badania podkreślają znaczenie szczepienia przypominającego przeciwko COVID-19 w ochronie przed zachorowaniem o umiarkowanym lub ciężkim przebiegu w okresie dominacji wariantu Omikron. Preferowaną strategią u osób zaszczepionych 1 dawką preparatu Janssen w ramach szczepienia podstawowego jest podanie po upływie ≥2 miesięcy szczepionki mRNA jako dawki przypominającej. W razie przeciwwskazań do szczepienia preparatem mRNA lub niedostępności szczepionki, szczepienie przypominające należy wykonać preparatem Janssen.
