Analiza post-hoc wyników dwóch badań klinicznych z randomizacją oceniających skuteczność 2-walentnej szczepionki przeciwko HPV (HPV-2) opublikowanych w czasopiśmie „The Lancet Oncology” sugeruje, że 1 dawka HPV-2 może równie skutecznie jak 2 lub 3 dawki zapobiegać powstawaniu zmian dysplastycznych szyjki macicy wywołanych zakażeniem typem 16 lub 18.
„Jeżeli okaże się, że 1 dawka HPV-2 jest wystarczająca, to koszty szczepień ulegną znacznemu zmniejszeniu, zwiększy to dostęp do tej profilaktyki i tym samym odsetek zaszczepionych kobiet. Ma to szczególne znaczenie dla mniej rozwiniętych regionów świata, gdzie odnotowuje się ponad 80% wszystkich przypadków raka szyjki macicy” – powiedział dr Aimée Kreimer z National Cancer Institute w Stanach Zjednoczonych, główny autor badania.
Naukowcy twierdzą, że przeprowadzona analiza stanowi potwierdzenie dla już wcześniej otrzymanych wyników. W badaniu nad skutecznością HPV-2 przeprowadzonym przez National Cancer Institute w Kostaryce (CVT) wykazano, że młode kobiety niezależnie od liczby otrzymanych dawek szczepionki (3, 2 lub 1), w ciągu 4 lat od szczepienia, miały zapewniony podobny poziom ochrony przed zakażeniem HPV typów 16 i 18.
W analizie post-hoc uwzględniono wyniki dwóch badań klinicznych z randomizacją – CVT oraz PATRICIA (p. Badanie PATRICIA: dwuwalenta szczepionka przeciwko HPV jest skuteczna u niezakażonych kobiet), w których wzięło udział odpowiednio 7466 i 18 644 zdrowych kobiet w wieku 18–25 i 15–25 lat. W obu badaniach kobiety otrzymały HPV-2 (grupa eksperymentalna) lub szczepionkę przeciwko WZW typu A (grupa kontrolna) w 3-dawkowym schemacie (0, 1, 6 miesięcy). Niektóre uczestniczki otrzymały mniej niż 3 dawki szczepionki – podawanie kolejnych dawek przerywano najczęściej z powodu ciąży.
W analizie uwzględniono kobiety bez wykładników uprzedniego zakażenia HPV typów 16 i 18. W ciągu 4 lat obserwacji stwierdzono dużą skuteczność HPV-2 w zapobieganiu zakażeniu HPV typów uwzględnionych w składzie szczepionki niezależnie od liczby otrzymanych dawek:
- 3 dawki szczepionki zapewniały 77% skuteczność ([95% CI: 74,7–79,1]; ocena na grupie 22 327 kobiet);
- 2 dawki szczepionki zapewniały 76% skuteczność ([95% CI: 62–85,3]; ocena na grupie 1185 kobiet);
- 1 dawka szczepionki zapewniała 86% skuteczność ([95% CI: 70,7–90,3]; ocena na grupie 543 kobiet).
„Jeżeli szczepionkę przeciwko dwóm najbardziej onkogennym typom wirusa HPV – 16 i 18 – będzie można podawać w 1-dawkowym schemacie, to obciążenia związane z zachorowaniami na raka szyjki macicy ulegną na świecie znacznemu zmniejszeniu” – powiedziała dr Julia Brotherton z Victorian Cytology Service Registries in Melbourne w Australii.
Autorzy badania zaznaczają jednak, że do zmiany obowiązujących zaleceń dotyczących liczby dawek HPV-2 potrzebne są dalsze badania.
„Wykorzystując już istniejące wyniki badań wykazaliśmy, że 1 dawka szczepionki może być skuteczna. W związku z tym uzasadnione jest przeprowadzenie kolejnego badania z randomizacją, które być może to potwierdzi” – podsumowuje dr Cosette Wheeler z University of New Mexico Health Sciences Center w Stanach Zjednoczonych.
