Jak częste są typowe odczyny po „oksfordzkiej” szczepionce wektorowej przeciwko COVID-19?

02.03.2021
Małgorzata Ściubisz
Redaktor „Medycyny Praktycznej Szczepienia”

Jakich miejscowych i ogólnoustrojowych odczynów poszczepiennych można się spodziewać po szczepieniu „oksfordzką” szczepionką wektorową przeciwko COVID-19 firmy AstraZeneca?

Tolerancję „oksfordzkiej” wektorowej szczepionki przeciwko COVID-19 (ChAdOx1-S) oceniono m.in. w badaniu z randomizacją (faza II) przeprowadzonym metodą pojedynczo ślepej próby w 2 ośrodkach w Wielkiej Brytanii. Ogółem w badaniu wzięło udział 560 dorosłych w wieku ≥18 lat wyjściowo bez zakażenia SARS-CoV-2, ogólnie zdrowych lub z dobrze kontrolowanymi przewlekłymi chorobami współistniejącymi (m.in. układu sercowo-naczyniowego, oddechowego, cukrzycą). Uczestników badania przydzielono losowo do jednej z kilku grup, w których otrzymali szczepionkę ChAdOx1-S (1 lub 2 dawki, małej lub standardowej wielkości) lub preparat kontrolny (Nimenrix).

Zdefiniowane wcześniej typowe miejscowe i ogólnoustrojowe niepożądane odczyny poszczepienne (NOP) oceniono m.in. w podgrupie 260 osób, które otrzymały 2 standardowe dawki szczepionki ChAdOx1-S w odstępie ≥28 dni lub preparatu kontrolnego. Ogółem w ciągu 7 dni po podaniu pierwszej lub drugiej dawki szczepionki ChAdOx1-S jakiekolwiek miejscowe lub ogólnoustrojowe zdarzenia niepożądane obserwowano u 71–98% osób, głównie o łagodnym lub umiarkowanym nasileniu. NOP:

  1. częściej obserwowano po pierwszej niż po drugiej dawce szczepionki
  2. częściej występowały u młodszych (18–55 lat) niż u starszych osób (≥56 lat)
  3. miejscowe, które zgłaszano najczęściej to tkliwość (47–76%) i ból w miejscu wstrzyknięcia (10–61%) – pojawiały się głównie w ciągu pierwszych 2 dni po szczepieniu
  4. ogólnoustrojowe najczęściej pojawiały się w ciągu pierwszych 2–3 dni po szczepieniu – najczęściej obserwowano zmęczenie (33–76%), ból głowy (20–65%), stan podgorączkowy (8–43%), ból mięśni (18–53%), gorsze samopoczucie (10–41%), dreszcze (0–35%), ból stawów (6–33%), rzadziej nudności (8–27%); gorączkę (≥38°C) odnotowano tylko po pierwszej dawce i tylko u osób w wieku 18–55 lat (24%)
  5. ogółem zgłoszono 13 poważnych zdarzeń niepożądanych, ale uznano, że żadne z nich nie było przyczynowo związane ze szczepieniem.

Częstość poszczególnych NOP po pierwszej i drugiej dawce szczepionki oraz w podziale na grupy wiekowe podsumowano w tabeli.

Tabela. Częstość miejscowych i ogólnoustrojowych NOP w ciągu 7 dni po podaniu pierwszej lub drugiej dawki standardowej wielkości „oksfordzkiej” szczepionki wektorowej przeciwko COVID-19 (ChAdOx1-S)a
miejscowe NOP (pierwsza vs druga dawka)
18–55 lat56–69 lat≥70 lat
tkliwość76 vs 61%67 vs 59%49 vs 47%
ból61 vs 49%43 vs 34%27 vs 10%
ocieplenie14 vs 12%7 vs 14%14 vs 4%
świąd4 vs 12%7 vs 3%4 vs 2%
zaczerwienienie0 vs 2%0 vs 0%2 vs 2%
obrzęk0 vs 0%0 vs 0%4 vs 4%
stwardnienie0 vs 0%0 vs 0%2 vs 2%
ogólnoustrojowe NOP (pierwsza vs druga dawka)
18–55 lat56–69 lat≥70 lat
zmęczenie76 vs 55%50 vs 41%41 vs 33%
ból głowy65 vs 31%50 vs 34%41 vs 20%
ból mięśni53 vs 35%37 vs 24%18 vs 18%
stan podgorączkowy43 vs 10%10 vs 14%10 vs 8%
gorsze samopoczucie41 vs 29%27 vs 10%27 vs 10%
dreszcze35 vs 14%10 vs 10%4 vs 0%
ból stawów33 vs 6%17 vs 17%14 vs 8%
nudności27 vs 8%13 vs 21%13 vs 21%
gorączka24 vs 0%0 vs 0%0 vs 0%
a Opracowano na podstawie Supplementary appendix to: Ramasamy M.N., Minassian A.M., Ewer K.J. i wsp.: Safety and immunogenicity of ChAdOx1 nCoV-19 vaccine administered in a prime-boost regimen in young and old adults (COV002): a single-blind, randomised, controlled, phase 2/3 trial. Lancet 2020; doi.org/10.1016/S0140-6736(20)32466-1

Piśmiennictwo:

1. Ramasamy M.N., Minassian A.M., Ewer K.J. i wsp.: Safety and immunogenicity of ChAdOx1 nCoV-19 vaccine administered in a prime-boost regimen in young and old adults (COV002): a single-blind, randomised, controlled, phase 2/3 trial. Lancet 2020; doi.org/10.1016/S0140-6736(20)32466-1
2. Supplementary appendix to: Ramasamy M.N., Minassian A.M., Ewer K.J. i wsp.: Safety and immunogenicity of ChAdOx1 nCoV-19 vaccine administered in a prime-boost regimen in young and old adults (COV002): a single-blind, randomised, controlled, phase 2/3 trial. Lancet 2020; doi.org/10.1016/S0140-6736(20)32466-1
Wybrane treści dla pacjenta
  • Szczepienia przed wyjazdem do Afryki Południowej
  • Test combo – grypa, COVID-19, RSV
  • Szczepienie przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi
  • Szczepienia obowiązkowe dla podróżnych
  • Przeziębienie, grypa czy COVID-19?
  • Szczepienie przeciwko środkowoeuropejskiemu odkleszczowemu zapaleniu mózgu
  • Szczepienia przed wyjazdem na Karaiby (Wyspy Karaibskie)
  • Szczepienie przeciwko odrze, śwince i różyczce
  • Szczepienie przeciwko pałeczce hemofilnej typu b (Hib)
  • Szczepienie przeciwko meningokokom

Reklama

Napisz do nas

Zadaj pytanie ekspertowi, przyślij ciekawy przypadek, zgłoś absurd, zaproponuj temat dziennikarzom.
Pomóż redagować portal.
Pomóż usprawnić system ochrony zdrowia.

Przegląd badań