Jakie są najczęstsze powikłania ospy wietrznej i jakie jest ryzyko ich wystąpienia?

Data utworzenia:  24.02.2014
Aktualizacja: 16.01.2015
dr med. Ewa Duszczyk
Klinika Chorób Zakaźnych Wieku Dziecięcego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego

Najczęstszym powikłaniem ospy wietrznej u najmłodszych dzieci są wtórne bakteryjne zakażenia skóry (ryzyko u dzieci <5. rż. wynosi 1/3800 zachorowań na ospę). Ich obraz kliniczny jest zróżnicowany: od nacieku zapalnego, poprzez ropnie lub ropowicę skóry, do róży, płonicy przyrannej, a nawet martwiczego zapalenia powięzi. Wywołują je głównie paciorkowce grupy A oraz gronkowce złociste. Zmiany ropne często wymagają interwencji chirurgicznej. Wtórne bakteryjne zakażenia skóry mogą prowadzić do ciężkich zakażeń inwazyjnych (bakteryjne zapalenie płuc [ryzyko: 1/7700 przypadków] nierzadko z ropniakiem opłucnej, posocznica). W dużej mierze wtórne zakażenia bakteryjne wynikają z nieodpowiednich standardów pielęgnacyjnych.

Wysiew wykwitów ospy wietrznej na błonach śluzowych jamy ustnej jest bolesny i powoduje niechęć do przyjmowania pokarmów i płynów, co może – zwłaszcza u najmłodszych dzieci – prowadzić do odwodnienia.

Powikłania neurologiczne, najczęściej zapalenie móżdżku objawiające się ostrą ataksją móżdżkową, występują u małych dzieci rzadziej niż zakażenia bakteryjne i odwodnienie. Ich ryzyko zwiększa się jednak z wiekiem, stanowiąc u młodzieży i dorosłych najczęstszy rodzaj powikłań. Autorzy niemieccy wymieniają powikłania neurologiczne jako główną przyczynę hospitalizacji z powodu ospy wietrznej także u dzieci, tuż przed wtórnymi bakteryjnymi zakażeniami skóry. Zapalenie móżdżku występuje z częstością średnio 1/4000, a zapalenie mózgu 1/11 000–1/50 000 zachorowań na ospę wietrzną.

U dzieci rzadko dochodzi do pierwotnego ospowego zapalenia płuc, zapalenia stawów lub wątroby, ale u osób po 20. roku życia ryzyko ospowego zapalenia płuc wynosi aż 1/375 przypadków ospy.

Badania niemieckie wykazały, że zdecydowana większość dzieci, u których wystąpiły powikłania ospy wietrznej, była uprzednio zdrowa i nie należała do uznanej grupy ryzyka.

Piśmiennictwo:

1. Liese J.G., Grote V., Rosenfeld J. i wsp.: The burden of varicella complications before the introduction of routine varicella vaccination in Germany. Pediatr. Infect. Dis. J., 2008; 27 (2): 119–124
2. Guess H.A., Broughton D.D., Melton L.J. III , Kurland L.T.: Population-based studies of varicella complications. Pediatrics, 1986; 78 (supl.): 723–727
3. Mayer M.G., Seward J.F., LaRussa P.S.: Varicella-zoster virus. W: Nelson Textbook of Pediatrics. Wyd. 18, Elsevier, 2007: 1366–1372
Wybrane treści dla pacjenta
  • Półpasiec - objawy, przyczyny, powikłania, leczenie
  • Szczepienie przeciwko ospie wietrznej
  • Ospa wietrzna
  • Półpasiec – od kiedy i do kiedy chory zaraża, czy może zarazić ospą wietrzną?
  • Zapalenie spojówek w przebiegu półpaśca lub ospy wietrznej
  • Ospa wietrzna u kobiet w ciąży
  • Ospa wietrzna u dorosłych

Reklama

Napisz do nas

Zadaj pytanie ekspertowi, przyślij ciekawy przypadek, zgłoś absurd, zaproponuj temat dziennikarzom.
Pomóż redagować portal.
Pomóż usprawnić system ochrony zdrowia.

Przegląd badań