57-letni mężczyzna choruje od 18. roku życia na zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa. 8 lat temu rozpoznano u niego również chorobę Leśniowskiego i Crohna o lekkim/umiarkowanym przebiegu. Od listopada 2008 roku otrzymuje leczenie biologiczne – do lutego 2014 roku etanercept, z kilkumiesięcznymi przerwami, a od marca 2014 roku adalimumab, co 2 tygodnie, bez dłuższych przerw. Kiedy i jak zainicjować szczepienie przeciwko pneumokokom i grypie? Czy należy zachować jakiś odstęp czasu między podaniem adalimumabu a szczepieniem?
Szczepienie przeciwko pneumokokom i coroczne szczepienie przeciwko grypie są uznawane za dwa najważniejsze szczepienia dla wszystkich chorych na nieswoiste zapalenie jelit. Jeżeli pacjent nie był nigdy wcześniej szczepiony przeciwko pneumokokom, powinien otrzymać 1 dawkę skoniugowanej szczepionki 13-walentnej (PCV-13), a następnie nie wcześniej niż po 8 tygodniach 1 dawkę 23-walentnej szczepionki polisacharydowej (PPSV-23). Drugą dawkę PPSV-23 należy podać 5 lat po pierwszej dawce. Jeżeli pacjent otrzymał wcześniej PPSV-23, to może być zaszczepiony PCV-13 po upływie co najmniej roku od szczepienia preparatem polisacharydowym.
Dostępne w Polsce szczepionki PCV-13, PPSV-23 oraz przeciwko grypie są szczepionkami inaktywowanymi, dlatego nie trzeba zachowywać żadnych odstępów czasu między podaniem leku biologicznego a szczepieniem. Chociaż nie ma żadnych zaleceń, rozsądne wydaje się nieszczepienie pacjenta w dniu podania i 3–5 dni przed podaniem leku biologicznego, tak aby ewentualnych niepożądanych odczynów poszczepiennych (NOP) nie pomylić z działaniami niepożądanymi leku.
Piśmiennictwo:
1. Rubin L.G., Levin M.J., Ljungman P. i wsp.: 2013 IDSA Clinical practice guideline for vaccination of the immunocompromised host. Clin. Infect. Dis., 2014; 58: 309–318 (p. www.mp.pl/szczepienia/artykuly/wytyczne.html – przyp. red.)2. Wasan S.K., Baker S.E., Skolnik P.R., Farraye F.A.: A practical guide to vaccinating the inflammatory bowel disease patient. Am. J. Gastroenterol., 2010; 105: 1231–1238
3. Banaszkiewicz A., Szenborn L., Bartnik W. i wsp.: Szczepienia w nieswoistych chorobach – rekomendacje 2014. Gastroenterol. Prakt., 2014; 6: 29–40