Profilaktyka gorączki po szczepieniu

Czy wskazane jest profilaktyczne podawanie leków przeciwgorączkowych po szczepieniu, szczególnie gdy podaje się kilka preparatów na jednej wizycie (w tym DTPw)?

Gorączka jest najczęściej obserwowanym odczynem poszczepiennym i występuje z różną częstością w zależności od stosowanych preparatów. Częściej obserwuje się ją po pierwszych dawkach szczepionki DTPw niż DTPa.

Nie ma zaleceń dotyczących rutynowego stosowania leków przeciwgorączkowych w profilaktyce gorączki po szczepieniach. W badaniach klinicznych z randomizacją wykazano, że profilaktyczne stosowanie paracetamolu zmniejsza ryzyko wystąpienia gorączki, jednak może nieco zmniejszać immunogenność niektórych antygenów wchodzących w skład szczepionek (choć nie wiadomo, czy ma to znaczenie kliniczne i upośledza ochronę przed zachorowaniem). Są jednak takie sytuacje kliniczne, które skłaniają do profilaktycznego podawania paracetamolu po szczepieniu, m.in. dotyczy to łączenia kilku szczepionek w trakcie jednej wizyty. W ChPL szczepionki przeciwko meningokokom grupy B znajdziemy wręcz zapis sugerujący taką profilaktykę w celu zmniejszenia ryzyka reakcji gorączkowej.

Pozostaje jednak pytanie, czy aktualna sytuacja epidemiczna COVID-19 i reorganizacja zasad pracy poradni PZO i AOS coś w tych zaleceniach zmienia. Z jednej strony zaleca się bardzo wyraźnie stosowanie szczepionek wysoce skojarzonych („5 w 1” lub „6 w 1”) lub podawanie kilku szczepionek w trakcie jednej wizyty, aby maksymalnie zredukować liczbę koniecznych wizyt w poradni w celu szczepień, a z drugiej strony, gorączka to jeden z podstawowych klinicznych objawów COVID-19 i innych zakażeń. Gorączka po szczepieniu ustępuje w ciągu 1–2 dni i znamy typowy okres, kiedy możemy się jej spodziewać. Gorączka bardzo wysoka po szczepieniu zdarza się natomiast względnie rzadko. Nie każda gorączka po szczepieniu wymaga więc wizyty u lekarza w celu wyjaśnienia jej przyczyny. W tym kontekście uważam, że profilaktyczne stosowanie paracetamolu nie powinno być postępowaniem rutynowym także w aktualnej sytuacji epidemicznej. Jeśli jednak rodzice dziecka obawiają się bardzo odczynów gorączkowych w tym szczególnym okresie epidemicznym, to profilaktyka przeciwgorączkowa po szczepieniu może ten lęk istotnie zmniejszyć i przyczynić się do sprawnej realizacji szczepień zgodnie z PSO w ciągu mniejszej liczby wizyt. Ostateczną decyzję w poszczególnych przypadkach podejmuje lekarz.