Wątpliwości związane z odpornością na WZW typu B

Czy dorosły pacjent, który przechorował WZW typu B w dzieciństwie i nie jest nosicielem, może (powinien) być szczepiony przeciwko WZW typu B przed planowanym zabiegiem operacyjnym i czy zasadne jest w tym przypadku oznaczenie przeciwciał anty-HBs?

Jeżeli pacjent przechorował WZW typu B w dzieciństwie, to są dwie możliwości: albo wyeliminował HBV i obecnie jest na to zakażenie całkowicie odporny, albo jest przewlekle zakażony HBV. W obu przypadkach szczepienie przeciwko WZW typu B nie ma uzasadnienia. Badania laboratoryjne mogłyby być wskazane tylko w przypadku wątpliwości dotyczących danych podawanych przez pacjenta lub do celów orzeczniczych. Jeżeli założymy, że pacjent dobrze pamięta, że przechorował WZW typu B w dzieciństwie i wyeliminował HBV, to nawet przy małych czy wręcz nieoznaczalnych stężeniach swoistych przeciwciał anty-HBs jest odporny na zakażenie i jego szczepienie jest zbędne. Zdarza się, że u osób, które przechorowały WZW typu B, stężenie przeciwciał anty-HBs jest po latach bardzo małe (nieoznaczalne), natomiast do końca życia utrzymują się przeciwciała anty-HBc, które można oznaczyć. Jeżeli jest przewlekle zakażony HBV, o czym świadczyłby dodatni antygen HBs, szczepienie nic nie da. Ponadto przypomnę, że zabiegi operacyjne należy wykonywać w warunkach aseptyki, aby zapewnić bezpieczeństwo przed zakażeniem HBV także osobom wrażliwym na zakażenie. Szczepienia przeciwko WZW typu B przed zabiegami operacyjnymi nie są w Polsce obowiązkowe, ale zyskały dużą popularność, ponieważ chronią placówki ochrony zdrowia przed roszczeniami ze strony pacjentów o zakażenie szpitalne HBV. Zgodnie z obowiązującym Programem Szczepień Ochronnych szczepienie przed zabiegami operacyjnymi ma charakter szczepienia zalecanego, od którego wykonania nie można uzależniać przeprowadzenia planowej operacji.