Jak cytować: Rymer W., Wroczyńska A., Matkowska-Kocjan A.: COVID-19 – aktualny stan wiedzy. Med. Prakt., 2020; 3: 102–121
Skróty: ARDS (acute respiratory distress syndrome) – zespół ostrej niewydolności oddechowej, BAL (bronchoalveolar lavage) – popłuczyny oskrzelowo-pęcherzykowe, CDC (Centers for Disease Control and Prevention) – (amerykańskie) Centra Kontroli i Prewencji Chorób, COVID-19 (coronavirus disease) – choroba spowodowana przez koronawirusa (nr 19 oznacza rok pojawienia się zakażenia), ECDC (European Center for Disease Control and Prevention) – Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób, FFP (filtering face piece) – maska ochronna filtrująca, GIS – Główny Inspektorat Sanitarny, HCoV – ludzki koronawirus, HIV (human immunodeficiency virus) – ludzki wirus niedoboru odporności, MERS (Middle East respiratory syndrome) – bliskowschodni zespół niewydolności oddechowej, MERS-CoV – wirus MERS, NIH-PZH – Zakład Wirusologii Narodowego Instytutu Zdrowia – Państwowy Zakład Higieny, PHEIC (public health emergency of international concern) – zagrożenie zdrowia publicznego o znaczeniu międzynarodowym, PPE (personal protective equipment) – środki ochrony indywidualnej, SARS (severe acute respiratory syndrome) – zespół ciężkiej ostrej niewydolności oddechowej, SARS-CoV – wirus SARS, SARS-CoV-2 – koronawirus zespołu ostrej niewydolności oddechowej 2, TTA (transtracheal aspiration) – aspirat przeztchawiczy, WHO (World Health Organization) – Światowa Organizacja Zdrowia
Przebieg epidemii nowym koronawirusem SARS-CoV-2 od grudnia 2019 roku, kiedy chińskie władze sanitarne zgłosiły ognisko zapalenia płuc o nieznanej etiologii w mieście Wuhan, do 5 lutego 2020 roku opisano w nr. 2/2020 „Medycyny Praktycznej”. Od tamtego czasu liczba potwierdzonych przypadków COVID-2019 na świecie zwiększyła się ponad 3-krotnie (ramka 1). Początkowo zakażenia rozpoznawane poza Chinami były przypadkami zawleczenia wirusa. Obecnie jednak do zakażeń dochodzi również na terenie innych państw. 11 lutego 2020 roku dyrektor Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) dr Tedros Adhanom Ghebreyesus ogłosił oficjalne nazwy: wirusa (SARS-CoV-2) i wywołanej przez niego choroby (COVID-19) (ramka 2). 28 lutego WHO podniosła stopień ryzyka globalnego rozprzestrzeniania się wirusa do bardzo dużego. Szacuje się, że nawet ⅔ przypadków osób zakażonych na terenie Chin, które wyjechały z tego kraju, nie zostało rozpoznanych.
Do 5 marca 2020 roku potwierdzono 95 488 zakażeń SARS-CoV-2, z czego 53 689 osób wyzdrowiało (56%), a 3286 zmarło (3,4%; 6% zakończonych przypadków, tzn. osób, które wyleczyły się lub zmarły). Zakażenia rozpoznano w 84 krajach i terytoriach oraz na statku pasażerskim Diamond Princess, cumującym u wybrzeży Japonii.
Ramka 1
Niniejszy artykuł zawiera informacje, które nie były dostępne w czasie publikacji artykułu „2019-nCoV – nowy koronawirus z Chin” w nr. 2/2020 „Medycyny Praktycznej”. Jeśli nie zaznaczono inaczej, informacje i zalecenia przedstawione w niniejszym artykule oparto na danych zebranych do 5 marca 2020 roku. Dane epidemiologiczne i kliniczne dotyczące nowego koronawirusa SARS-CoV-2 zebrane i opublikowane do tego czasu są ograniczone i nie pozwalają na dokładną ocenę wielu aspektów istotnych dla przebiegu epidemii, m.in. źródła zakażenia, dróg przenoszenia, czynników ryzyka zakażenia i ciężkiego przebiegu choroby, jak również optymalnych metod prewencyjnych. Prognozy, analiza ryzyka, rekomendacje w odniesieniu do pacjentów i osób podróżujących oraz klasyfikacje kliniczne i epidemiologiczne mogą się zmienić.Artykuł będzie aktualizowany online w serwisie mp.pl/covid19.
Aktualizowane serwisy internetowe dotyczące aktualnej epidemii SARS-CoV-2:
CDC: https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/index.html
CDC – zalecenia dla podróżujących: https://wwwnc.cdc.gov/travel
WHO: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019
WHO – zalecenia dla podróżujących: https://www.who.int/ith/en/
ECDC: https://www.ecdc.europa.eu/en/novel-coronavirus-china
GIS: https://gis.gov.pl/kategoria/aktualnosci/
Ramka 2
Mianownictwo WHO dotyczące zakażeń nowym koronawirusemSARS-CoV-2 (severe acute respiratory syndrome coronavirus 2) – koronawirus zespołu ostrej niewydolności oddechowej 2; jest to nowy koronawirus wywołujący COVID-19, wcześniej nazywany 2019-nCoV
COVID-19 (coronavirus disease) – choroba wywołana przez wirusa SARS-CoV-2, zgodnie z definicją przypadku COVID-19 opublikowaną przez ECDC na potrzeby nadzoru sanitarno-epidemiologicznego mianem tym określa się każde potwierdzone zakażenie SARS-CoV-2, niezależnie od tego, czy wystąpiły objawy chorobowe
