12-letnia dziewczynka chorująca na młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów przewlekle otrzymuje metotreksat p.o. w dawce 17,5 mg na tydzień. Czy można jej podawać „żywe” szczepionki? Czy można ją zaszczepić drugą dawką MMR? Reumatolodzy są przeciwni.
W 2011 roku opublikowano zalecenia European League Against Rheumatism (EULAR) dotyczące szczepienia dzieci z chorobami układowymi tkanki łącznej (p. Szczepienie dzieci chorych na autoimmunologiczne choroby reumatyczne. Zalecenia European League Against Rheumatism [EULAR] – przyp. red.). Zgodnie z tymi wytycznymi, choroba podstawowa i jej leczenie sprawia, że chorzy z tej grupy są obarczeni większym ryzykiem zachorowania na wiele chorób infekcyjnych lub ich ciężkiego przebiegu. W związku z tym należy dołożyć wszelkich starań, aby ich maksymalnie chronić m.in. za pomocą szczepień ochronnych.
Immunosupresyjny efekt metotreksatu zależy od dawki leku. Aktualnie eksperci uważają, że >15 mg leku/m2 pc./tydzień jest dawką dużą i przy takim leczeniu, wobec braku wystarczających danych na temat bezpieczeństwa stosowania szczepionek zawierających żywe drobnoustroje, nie należy ich podawać (do czasu zebrania dodatkowych danych na ten temat).
Dostępne dane na temat stosowania szczepionek „żywych” dotyczą natomiast pacjentów leczonych lekami immunosupresyjnymi w małych dawkach, w tym metotreksatem. Na ich podstawie można stwierdzić, że dawki przypominające szczepionek przeciwko odrze, śwince i różyczce (MMR) były bezpieczne u chorych otrzymujących metotreksat w dawce <15 mg/m2 pc./tydzień.
W związku z tym, szczepienie drugą dawką MMR dziewczynki opisanej w pytaniu należy uzależnić od dawki metotreksatu przeliczonej na powierzchnię masy ciała.