Rutynowa ocena odpowiedzi na szczepienie przeciwko WZW typu B?

Czy zasadne byłoby oznaczanie stężenia przeciwciał anty-HBs u niemowląt w wieku 4–6 tygodni po podaniu trzeciej dawki szczepionki przeciwko WZW typu B? Takie postępowanie pozwoliłoby uniknąć wątpliwości przy interpretacji wyniku wiele lat po szczepieniu.

Takie postępowanie mogłoby być skuteczne, jednak przeciwko rutynowemu zlecaniu tych badań przemawia co najmniej kilka argumentów. Po pierwsze, byłoby to bardzo kosztowne, ponieważ badania należałoby wykonać w całej kohorcie urodzeniowej (ok. 400 000 oznaczeń rocznie). Wiedząc, że skuteczność szczepienia wynosi >97%, za pomocą tego badania wykrylibyśmy <12 000 osób, które nie odpowiedziały na szczepienie. Przy optymistycznym założeniu, że koszty oznaczenia wyniosą tylko 10 zł (plus koszty pobrania i transportu krwi), zidentyfikowanie jednej takiej osoby kosztowałoby co najmniej 3300 zł, przy czym tylko niektóre wyniki byłyby przydatne, bo przecież nie wszystkie dzieci będą w przyszłości wymagały operacji. Po drugie, prawdopodobnie ważniejsze, opisane badania przesiewowe nie pozwalają się wyzbyć wszystkich wątpliwości. Czy u pacjentów, którzy po upływie 40, 50 i więcej lat oraz bardzo prawdopodobnym rozwoju kilku chorób przewlekłych, przebytej terapii immununosupresyjnej lub przeciwnowotworowej, uznalibyśmy dodatni wynik badania przeprowadzonego w niemowlęctwie za gwarancję ochrony przed zakażeniem HBV? Wątpię, zatem pozostaną wątpliwości co do odporności przeciwko WZW typu B. Z opisanych powodów powszechne badania przesiewowe niemowląt są nieuzasadnione. Bardziej praktyczne jest jak dotąd wykonywanie oznaczeń u wybranych pacjentów narażonych na zwiększone ryzyko zakażenia HBV, na przykład domowników osób przewlekle zakaźnych HBV, pracowników ochrony zdrowia, osób po narażeniu na krew, chorych dializowanych lub leczonych z powodu nowotworów krwi.