Opracowała mgr Małgorzata Ściubisz
Skróty: CI (confidence interval) – przedział ufności, RZV (recombinant zoster vaccine) – rekombinowana szczepionka przeciwko półpaścowi
W amerykańskim badaniu kohortowym z retrospektywnym zbieraniem danych oceniono, czy rekombinowana szczepionka przeciwko półpaścowi (RZV) zmniejsza ryzyko półpaśca ocznego u osób w wieku ≥50 lat.
Wyjściową populację stanowiły osoby, które w latach 2018–2019 korzystały ze świadczeń zdrowotnych w ramach programu Medicare w USA. Kryteria wykluczające obejmowały m.in.: przechorowanie półpaśca lub niedobór odporności w ciągu roku przed włączeniem do badania. Skuteczność szczepionki oszacowano, porównując ryzyko półpaśca ocznego w grupie szczepionej i kontrolnej (nieszczepionej). Z analizy wykluczono pacjentów, którzy zachorowali na półpasiec między przyjęciem 1. i 2. dawki lub do 30 dni po podaniu 2. dawki, ze względu na brak możliwości wytworzenia odpowiedniej odpowiedzi immunologicznej na szczepionkę w tym okresie. Półpasiec oczny zdefiniowano jako rozpoznanie w klasyfikacji ICD-9 zgodne z kodami 053.2 x oraz ICD-10 zgodne z kodami B02.3x. Dane do badania uzyskano z dokumentacji medycznej poszczególnych pacjentów.
Ostatecznie do badania zakwalifikowano 4 842 579 osób (52% kobiet) w wieku ≥50 lat (śr. 65 lat), w tym 177 289 osób zaszczepionych RZV w pełnym schemacie – 2 dawki w odstępie 30–210 dni (grupa szczepiona) i 4 665 290 osób nieszczepionych (grupa kontrolna). Ogółem w ciągu 2 lat obserwacji (mediana) półpasiec oczny rozpoznano u 30 osób z grupy szczepionej (zapadalność: 25,5/100 000 osobolat) i 5654 osób z grupy kontrolnej (zapadalność: 76,7/100 000 osobolat). Na tej podstawie oszacowano, że skuteczność rzeczywista 2 dawek RZV, w porównaniu z brakiem szczepienia, w zapobieganiu półpaścowi ocznemu u osób w wieku ≥50 lat wyniosła 89,1% (95% CI: 82,9–93). W dodatkowej analizie wykazano, że skuteczność szczepionki była podobna we wszystkich grupach wiekowych i wyniosła 100% u osób w wieku 50–59 lat (obliczenie przedziału ufności nie było możliwe ze względu na brak przypadków półpaśca ocznego w grupie szczepionej), 87,6% (95% CI: 59,9–96,2) u osób w wieku 60–69 lat, 88,9% (95% CI: 80,6–93,7) u osób w wieku 70–79 lat i 88,8% (95% CI: 77,5–94,5) u osób w wieku ≥80 lat. Natomiast skuteczność szczepionki była większa u kobiet (95,3% [95% CI: 91,2–97,5]) niż u mężczyzn (79% [95% CI: 63,1–88]).
Autorzy badania wyciągnęli wniosek, że w okresie około 2 lat obserwacji RZV znacznie zmniejszyła ryzyko zachorowania na półpasiec oczny u osób w wieku ≥50 lat (p. także Rekombinowana szczepionka przeciwko półpaścowi u biorców auto-HSCT – przyp. red.).
