Opracowała Małgorzata Ściubisz
W czasopiśmie „Morbidity and Mortality Weekly Report” opublikowano wyniki kolejnego badania kohortowego z prospektywnym zbieraniem danych, w którym oceniono skuteczność rzeczywistą (efektywność), czyli poza ściśle kontrolowanymi warunkami przedrejestracyjnych badań klinicznych z randomizacją, obu aktualnie dostępnych szczepionek mRNA przeciwko COVID-19 (firmy Pfizer i Moderna) w zapobieganiu zakażeniom SARS-CoV-2.
Badanie przeprowadzono w ramach projektu „HEROES-RECOVER” w 8 stanach Stanów Zjednoczonych. Populację stanowił personel medyczny, służb ratunkowych (strażacy, policja, służby porządkowe, ratownicy medyczni) lub przedstawiciele innych zawodów, których praca wymaga bliskiego kontaktu z innymi osobami (m.in. pracownicy hoteli, dostawcy, sprzedawcy detaliczni, nauczyciele). W okresie od 14 grudnia 2020 roku do 13 marca 2021 roku do badania zakwalifikowano 3950 osób bez zakażenia SARS-CoV-2 wyjściowo lub w przeszłości. Co najmniej 1 dawkę szczepionki mRNA otrzymało 75% osób, w tym 2479 (62,8%) otrzymało 2 dawki szczepionki, a 477 (12,1%) otrzymało 1 dawkę. Z uwagi na ówczesną dostępność preparatów u 62,7% szczepienie zrealizowano preparatem firmy Pfizer, a u 29,6% preparatem firmy Moderna. U pozostałych osób (7,7%) nie udało się ustalić rodzaju zastosowanego preparatu. W ramach aktywnego nadzoru epidemiologicznego uczestników badania regularnie badano (metodą RT-PCR) w kierunku zakażenia SARS-CoV-2 – przesiewowo, co tydzień (niezależnie od obecności objawów) i dodatkowo w momencie wystąpienia objawów charakterystycznych dla COVID-19 (gorączka, dreszcze, kaszel, duszność, ból gardła, biegunka, bóle mięśni lub utrata węchu lub smaku).
Ogółem zakażenie SARS-CoV-2 potwierdzono u 205 (5,2%) osób. U większości (87,3%) zakażeniu towarzyszyły objawy typowe dla COVID-19, w pozostałych przypadkach zgłaszane objawy nie odpowiadały COVID-19 (2%) lub w ogóle nie występowały (10,7%). Tylko 22,9% zakażeń wymagało jakiejkolwiek konsultacji medycznej, hospitalizowano 2 osoby. Nie odnotowano żadnego zgonu z powodu COVID-19. Większość zakażeń SARS-CoV-2 (161 przypadków; zapadalność: 1,38/1000 osobolat) potwierdzono w okresie, kiedy uczestnicy badania byli jeszcze przed szczepieniem przeciwko COVID-19 lub w okresie pierwszych 13 dni po podaniu 1 lub 2 dawki szczepionki (przypadki wyłączone z analizy). Wśród osób częściowo zaszczepionych, tj. które otrzymały tylko 1 dawkę szczepionki przez cały okres badania lub były przed podaniem drugiej dawki, potwierdzono 8 zakażeń SARS-CoV-2 (zapadalność: 0,19/1000 osobolat), a wśród osób zaszczepionych w pełnym 2-dawkowym schemacie potwierdzono 3 zakażenia (zapadalność: 0,04/1000 osobolat). Tym samym oszacowano, że szczepienie przeciwko COVID-19 preparatem mRNA (firmy Pfizer lub Moderna) zmniejszało ryzyko objawowego lub bezobjawowego zakażenia SARS-CoV-2 o 90% (95% CI: 68–97) u osób zaszczepionych w pełnym 2-dawkowym schemacie lub o 80% (95% CI: 59–90) u osób częściowo zaszczepionych.
Autorzy badania wyciągnęli wniosek, że obie aktualnie dostępne szczepionki mRNA przeciwko COVID-19 (firmy Pfizer i Moderna) charakteryzowały się bardzo dużą skutecznością w zapobieganiu zakażeniom SARS-CoV-2 (objawowym lub bezobjawowym) wśród pracowników medycznych, służb ratunkowych i przedstawicieli innych zawodów, których praca wymaga bliskiego kontaktu z innymi osobami. Otrzymane wyniki są zgodne z wynikami RCT (p. Skuteczność kliniczna i bezpieczeństwo szczepionki mRNA "BNT162b2" przeciwko COVID-19, Skuteczność kliniczna i bezpieczeństwo szczepionki mRNA-1273 (firmy Moderna) przeciwko COVID-19), a także potwierdzają obserwacje z innych badań kohortowych dotyczących skuteczności rzeczywistej szczepionki mRNA firmy Pfizer w zapobieganiu zakażeniom SARS-CoV-2, w tym zakażeniom bezobjawowym (p. Efekty i skuteczność szczepień przeciwko COVID-19 w rutynowej praktyce).
