Chociaż żniwo koronawirusa nie jest jeszcze w Polsce wielkie, to już dziś niektórzy lekarze i pielęgniarki unikają kontaktu z wszelkimi chorymi i w obawie przed zakażeniem odmawiają wykonywania jakimkolwiek chorym, np. badań ultrasonograficznych, spirometrycznych itp. Zaskakujący jest brak u nich elementarnej wiedzy etyczno-prawnej, gdyż bez głębszej refleksji odmawiają udzielenia pomocy w czasie epidemii. Powstrzymanie się od niesienia medycznej pomocy chorym z powodu obawy przed własnym zakażeniem, nie analizując, jakie są wskazania do wykonania badania, jakie jest realne zagrożenie osoby wykonującej badanie i jakie ma zabezpieczenie, z pewnością jest nieetyczne, a w świetle obowiązującego w Polsce prawa grozi sankcjami karnymi.
Kodeks Etyki Lekarskiej nie pozostawia żadnych wątpliwości w tym względzie. Artykuł 69. stwierdza, że: „Lekarz nie może odmówić pomocy lekarskiej w przypadkach niecierpiących zwłoki, jeśli pacjent nie ma możliwości uzyskania jej ze strony instytucji powołanych do udzielania pomocy.” Jeśli epidemia będzie się rozwijać jak we Włoszech, wszyscy lekarze bez wyjątku, niezależnie od specjalizacji, mogą znaleźć się w sytuacji opisanej w tym artykule KEL. Może nie być innych lekarzy, a chorzy zakażeni koronawirusem mogą wymagać pilnej pomocy. Lekarze muszą być gotowi na taką ewentualność. Nie można liczyć na skuteczność różnych pozornych usprawiedliwień, gdyż obowiązujący Kodeks Etyczny jednoznacznie stwierdza w artykule 10, że chociaż „Lekarz nie powinien wykraczać poza swoje umiejętności zawodowe przy wykonywaniu czynności diagnostycznych, zapobiegawczych, leczniczych i orzeczniczych”; to jednak na końcu dodaje, że „Nie dotyczy to nagłych wypadków i ciężkich zachorowań, gdy zwłoka może zagrażać zdrowiu lub życiu chorego”. W czasie epidemii każdy lekarz czy to radiolog, patolog, dermatolog, okulista, urolog i ginekolog może być zobowiązany do niesienia pomocy chorym i argument, że nie są oni kompetentni, by udzielić kwalifikowanej pomocy w czasach epidemii nie jest wystarczającym usprawiedliwieniem odmowy do jej udzielenia. Poszukiwanie innych ważkich argumentów, jak np. opieka nad własnym dzieckiem, też może stać się niewystarczającym usprawiedliwieniem, bo artykuł 7. KEL stwierdza, że: „W szczególnie uzasadnionych wypadkach lekarz może nie podjąć się lub odstąpić od leczenia chorego, z wyjątkiem przypadków nie cierpiących zwłoki.” Pandemia to czas masowych przypadków niecierpiących zwłoki. Gdy zajdzie taka potrzeba wielu lekarzy może być wysłanych na pierwszą linię frontu. Dlatego zamiast myśleć, że nas to nie dotyczy, warto szkolić się jak chronić się przed zakażeniem. To, że niezależnie od osobistego zagrożenia lekarz udziela chorym pomocy, jest podstawą szacunku, jakim obdarza się ludzi wykonujących tę profesję. Noblesse oblige!
