Szczepienie przeciwko COVID-19 chorych z przewlekłą chorobą płuc podczas tlenoterapii domowej

Na co trzeba zwrócić uwagę przy kwalifikacji do szczepienia przeciwko COVID-19 pacjenta będącego na tlenoterapii w warunkach domowych?

Podobnie jak w przypadku wielu innych sytuacji klinicznych, o które często pytają pacjenci i lekarze, przewlekła niewydolność oddechowa – w tym wymagająca leczenia tlenem w warunkach domowych – nie jest przeciwwskazaniem do szczepienia przeciwko SARS-CoV-2. Wręcz przeciwnie, są to chorzy, których z kilku powodów trzeba zaszczepić w pierwszej kolejności:

1. większość z nich jest w podeszłym wieku
2. zaawansowana przewlekła choroba płuc (najczęściej POChP) stanowiąca wskazanie do tlenoterapii zwiększa ryzyko ciężkiego przebiegu COVID-19
3. już istniejąca niewydolność oddechowa sprawia, że nawet niewielkiego stopnia zajecie miąższu płuc w przebiegu COVID-19 może doprowadzić do konieczności wspomagania wentylacji ze wszystkimi negatywnymi konsekwencjami tego stanu.¹

Jeżeli stan chorego jest stabilny i nie doszło do zaostrzenia choroby podstawowej, pacjenta należy zakwalifikować do szczepienia. W przypadku zaostrzenia i pogorszenia stanu chorego należy ze szczepieniem odczekać do okresu ustąpienia objawów pogorszenia i stabilizacji stanu klinicznego.²

Istotnym problemem praktycznym może być organizacja szczepienia, gdyż transport chorego do punktu szczepień może być utrudniony. Należy przygotować się na to, że niektórzy pacjenci mogą wymagać podawania tlenu w punkcie szczepień. Nie powinno to jednak zniechęcać do szczepienia tych chorych, bowiem właśnie w tej grupie szansa na to, że szczepionka uratuje życie pacjenta jest bardzo duża. Lekarz kierujący na szczepienie powinien poświęcić chwilę na rozwianie potencjalnych obaw chorego. Jeżeli pacjent posiada lek rozkurczający oskrzela przyjmowany doraźnie, powinien go zabrać ze sobą do punktu szczepień (stres związany z sytuacją może u niektórych chorych nasilić duszność).

Nie ma aktualnie danych naukowych wskazujących, że w tej grupie ryzyko poważnych zdarzeń niepożądanych po szczepieniu przeciwko COVID-19 zarejestrowanymi szczepionkami mRNA (Comirnaty, mRNA Moderny) lub „oksfordzką” wektorową jest inne niż w populacji ogólnej osób dorosłych.³ Wstrząs anafilaktyczny po szczepieniu występuje bardzo rzadko, niemniej chorych z niewydolnością oddechową należy uważnie obserwować po szczepieniu, ponieważ w razie wystąpienia ciężkiego odczynu anafilaktycznego konieczne jest natychmiastowe rozpoczęcie skutecznego leczenia.